Bu da ekonominin uzun ince yolu
Son zamanlarda Hazine'nin borçlanmasıyla ilgili olumlu gelişmeler arka arkaya geliyor. 17 Aralık'ta AB'den müzakere takvimi alınmasıyla oluşan atmosferde yabancı ilgisi belirgin şekilde arttı. Bunun yanında Türkiye'nin kredi notu yükseldi, Merkez Bankası iki kez faiz indirdi, Hazine şimdiye kadarki en büyük dış borçlanmasını gerçekleştirdi, bono faizi tarihinde ilk kez yüzde 20'nin altına indi. Hazine'nin attığı son adım ise borçlarını geri çağırması veya geri alım ihaleleri düzenlemesi. Nicedir olumlu konjonktürde uygulanmak istenen bu yöntem şimdi ciddi anlamda hayata geçme şansı bulabilir. Çünkü, üst üste gelen bu olumlu adımlar tesadüf değil. Tam olarak 2001 krizinden sonra uygulamaya konulan programın meyvelerinin toplanması.
Kriz borç yükünü katladı Son üç yılda kemer sıkmamızın, program uygulamamızın, siyasi ve ekonomik istikrarı sağlamamızın olumlu sonucu bitişikteki tabloda yer alıyor. Geçen hafta açıklanan 2005 Hazine Finansman Tablosunda yer alan rakamları dolar bazına çevirdik. Tabiki geçmiş yılları da. Rakamlar dolar bazına indirgenince 2001 krizinin Hazine üzerine yığdığı yük olanca açıklığıyla ortaya çıkıyor. 2001 yılında Hazine 68 milyar dolarlık bir iç ve dış borç ödemesi yapmışken, bu rakam 2004 yılında yani sadece üç yıl sonra tam iki katına, 129.3 milyar dolara çıkmış. Her yıl bütçenin 10 milyar dolar civarında faiz dışı fazla yaratmasına karşın Hazine her yıl 20 milyar dolar daha fazla borcu çevirmek zorunda kalmış. 2005 yılına gelinceye kadar Hazine'nin finanse edeceği veya ödeyeceği borçlar düzenli olarak her yıl 20 milyar dolar artmış.
2005 normalleşme yılı Kriz sonrasında ilk kez bu yıl Hazine'nin ödeyeceği borçlarda 5 milyar dolarlık azalma olacak. O da 2005 yılı hedefleri tutarsa. Sonuçta milli gelir artacağına göre, Türkiye'nin borçluluk oranı daha iyileşecek. Net kamu borcu milli gelire oranı yüzde 70.5 düzeyinden 56 puanlık azalmayla 2004'te yüzde 6465'e indiğini Hazine'den sorumlu bakan Ali Babacan açıkladı. Eğer Hazine'nin 2005 finansman hedefleri tutarsa oranda iyileşme sürecek. 2001 sonrası ilk kez 2005'te krizin Hazine üzerindeki olumsuz etkisi kalkmaya başlayacak, normalleşme sürecinde ilerlenilecek.
Uzun ince yol 2001 krizinin kamu borçlarında yarattığı olumsuzluğu, ekonomi üzerinden yeni yeni atmaya başladı. Faizde düşüşün, borçlanma vadesinde uzamanın ve sonuçta borçlulukta iyileşmenin devamı için, hükümetin güven verici uygulamalarının sürmesi, ekonomik ve siyasi istikrarın devam etmesi gerekiyor. Tam üç yılda iyileşme aşamasına geldik. Normalleşmek için, yeni yapının inşaasını tamamlamaya, bir kaç yıl daha kararlılıkla mali disiplini sürdürmeye, sabra ve fedekarlığa ihtiyaç var. Türkiye'nin sadece AB süreci değil, ekonomisinin normalleşme süreci de uzun ince bir yol. Yeni bayramlarda bu yolda ilerlemeyi görmek umuduyla bayramınızı kutlarım.
Sonuç "Gideceğiniz yeri bilmiyorsanız, vardığınız yerin önemi yoktur" Peter Drucker
|