|
 |
 |
 |
 |
|
Bilanço her yıl kabarıyor
Romatizma her yıl eklenen 16 bin yeni vaka ile en sık rastlanan hastalıklar arasında. Kış aylarının soğuk havası da romatizmayı tetikliyor Romatizma, yaşam kalitesini düşürüp, ömür boyu ilaç tedavisi gerektiriyor. Yani en iyisi; hastalığa yakalanmadan önlem almak.
Romatizma kelimesi Yunanca'dan geliyor. Anlamı ise "akıntı". Kelimenin üst anlamı olan romatizma da "bir eklemden diğerine akan ve aynı zamanda hareketleri kısıtlayan bir eklem hastalığı" demek. Nedenleri ve korunma yöntemleri çok çeşitli. Yalnız bilinen bir şey var ki, romatizma da soğuğun "azdırdığı" hastalıklardan. Kışla birlikte bastıran romatizma ve diğer eklem ağrılarının nedenlerine ilişkin sorularımızı İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cihan Aksoy yanıtladı:
* Romatizma tam olarak nedir?
"Romatizma" hareket sisteminin kas, eklem ve bağların tümörden kaynaklanmayan ve cerrahi olmayan tüm ağrılı hastalıklarına denir. 150 civarında romatizmal hastalık var. Bunların yaklaşık 50 tanesi sadece zorlamamakla, biraz dinlenmekle geçer. 20 tanesi ömür boyu ilaç kullanmayı gerektirir. Geri kalan 70-80 tanesi ise ilaçla, enjeksiyonla, korse ve atelle ya da maniplasyon dediğimiz özel tip tedavi manevralarıyla iyileşir. Bir kısmı da fizik tedavi gerektirir.
DEFORMASYON ÜRKÜTÜYOR
* Romatizma insanları neden bu kadar ürkütür?
Çok iyi bilinmediği için. Romatizma denince insanların aklına son derece sık görülen ve deformitelere neden olan hastalıklar geliyor. Romatizmaların artık hemen hemen hepsinin tedavisi var. Yalnızca bir kısmında çok uzun süre ilaç kullanmak gerekiyor. Çoğunda da deformite olmaması için erken teşhis şarttır.
* Teşhis koymak neden bu kadar zor?
Bazı tür hastalar için romatizma teşhisi koymak çok zordur. Tanı koyma süresi 4-8 yıl arasında değişebilir. Ancak bu özel durumlar dışında romatizma teşhisi iyi bir klinik muayene ve hikaye ile konabilir. Hasta birkaç hafta, birkaç ayı geçen sürelerde sabah tutukluklarından bahsediyorsa, eklemlerini yağsız hissediyorsa, belinden göğsüne doğru vuran hafif ağrı öğlene doğru rahatlıyorsa ve akşama doğru kendini çok mutlu hissediyor ancak sabaha karşı belinde sırt ağrıları ile uyanıyorsa eskilerin "güneş göstermeyen hastalık dedikleri" ankilozan spondilit olduğu anlaşılır. Eğer sabahları 1saati geçen eklem tutukluğu varsa bu iltihabi romatizma olduğunu, 10-15 dakikada geçen tutukluk ve sertlik ise iltihapsız dejeneratif romatizma olduğunu düşündürür.
* Siyatik olanlar neden yağmur sinyali gibi ağrılar çeker?
Kışın giyilenler daha ağır, kaslar daha soğuk oluyor. Soğuk kaslarla yapılan ters hareketler siyatik benzeri zorlanmaların oluşmasını kolaylaştırıyor. İltihabi romatizmalarda vücuttaki sinir uçları dünyadaki manyetik alan değişikliklerine ve basınç değişikliklerine çok duyarlıdır. Bu yüzden özellikle yağmur yağmadan önce manyetik alan değişiklikleri fazla olduğundan romatizmalı hastalar yağmur yağacağını bilir, yağdıktan sonra rahatlarlar.
YÜN FANİLA FAKTÖRÜ
* Romatizmal hastalıklarından korunmak için ne öneriyorsunuz, yün fanilalar gerçekten işe yarar mı?
Ani soğuk, sıcak değişikliklerine maruz kalınmaması gerekir. Vücudun yalnızca belirli bölgesi diğer bölgelerine göre soğuk olmamalı. Ancak ısınmak için yün donlar ya da fanilalar giymek alışkanlık dışında hiçbir işe yaramaz. Kışın ne çok fazla kalın ne de çok ince giyinmemek gerekir. Soğuk havada kalın giyinip terlemek de, ince giyinmek kadar tehlikelidir.
* Soğuk nedeniyle yaşanan yüz felci iyileşir mi?
Taksi şoförlerinde, pencereden dışarı bakanlarda, cereyanda kalanlarda daha sıktır . Sadece vücudun belirli bir bölgesi, özellikle kulağı ve yüzü soğukla karşılaşan insanlarda olur. Yüz felci en sık görülen soğuk hastalıklarından biridir. Yüzün cereyanda kalmasıyla dış kulağın kenarının yanından geçen, yüzü hareket ettiren yüz siniri şişer, insanlar yüzlerinin kaydığını görürler. İlk 24 saat içinde tedavisi gereklidir. Kortizon ve antiviral ilaç tedavisi ile tamamen iyileşme şansı yüzde 95'in üzerine çıkar. Ancak üç dört gün gecikir öyle tedaviye gidilirse yani erken dönemde uygun tedavi yapılamazsa hasar kalma ihtimali artar.
Esra Tüzün
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
