Beta, Alfa, Delta, Teta...
Sorunları çözerken... Rahatladığımız anlarda... Derin bir uykudayken... Virajlı bir yolda araba kullanırken... Ve daha nice insanlık hallerinde... Hiç beyninizin durumunu merak ettiniz mi? Nihayetinde o da "elektriksel faaliyetlerde" bulunan bir kara kutu...
***
Elektroensefalograf beyindeki elektriksel faaliyetleri ölçer. Bu ölçümler beyinde her biri kendine özgü işlevlere sahip dört farklı durum saptamış. Bunlar beta, alfa, teta ve delta halleriymiş. Beta, fazlasıyla meşgul olduğumuz hallerde devreye girermiş. Hızlı, seri ve inişli çıkışlı dalgalarmış. Heyecanımız arttığında veya dış faktörlerce fazlaca uyarıldığımızda beta dalgaları yayınlamaya başlarmışız. Konuşan biri beta dalgaları yayarmış. Ders veren bir öğretmen beta dalgaları saçarmış. Konuşma sırasında tartışma çıkar, ortalık gerginleşirse, beta dalgalarının frekansı artarmış.
***
Alfa dalgalarına gelince... Rahatlayınca, heyecan yatıştığında alfa dalgaları devreye giriyor. Alfa dalgalarının beta dalgalarına kıyasla genliği daha yüksek, frekansı daha düşük. Beta dalgaları saniyede 15 ila 40 devir yaparken, alfa dalgaları saniyede 9 ila 14 devir arasında... Elinizdeki iş bitince... Bir konferansta ara verilip de bahçeye çıktığınızda alfa dalgaları iktidar oluyor.
***
Bir sonraki aşama teta dalgaları... Teta, zihnimizin bilinçsiz olduğu hallerde ortaya çıkmakta... Frekansı çok düşük. Saniyede 5 ila 8 devir arası... Teta dalgaları bastırılmış duygular ortaya çıktığında da aktifleşiyor. Yaratıcılık için ihtiyaç duyulan beyinsel bağlantılar da teta dalgaları sayesinde kuruluyor. Uzun bir yolda dümdüz asfaltta yol alırken, sakin bir yürüyüşte etkin beyinsel dalganız teta olurmuş. İlginç ve yaratıcı fikirlerin dalgasıymış.
***
Delta, frekansı en düşük olanı... Saniyede saldığı devir sayısı 1.5 ile 4 arasında... Üstelik son derece düzensiz yayılırmış. Bilinçsiz zihnin en derin düzeylerinde... Uykunun en derin seviyelerinde... Yatakta kitap okumaya başladığımız an yayılan dalgalar beta imiş... Uykumuz gelince önce düşük frekanslı beta, kitabı okumayı bırakıp yanı başımıza koyunca alfa, uykuya geçmeye başlayınca teta, uyku derinleştikçe de delta devreye girermiş.
***
Araştırmalar teta ve delta dalgalarının özellikle yaratıcılıkla ilgili olduğunu, bu dalgaların beynimizin içine doğru odaklanmamıza yardım ettiğini ve yaratıcı düşünceyi ortaya çıkardığını ileri sürüyormuş. Bu dalgaların en aktif olduğu dönem uykudan uyanma dönemiymiş. Bu nedenle uykudan uyanma süreci yaratıcılık açısından en yararlı dönemmiş. Buna örnek de Descartes'mış... Analitik geometrinin kurucusu olan Decartes, en çok uyandıktan sonra, yatakta uykulu, yarı uykulu durumlarda bulurmuş yeni fikirleri.
***
Yaratıcılık ile beynin dalgaları arasında ilinti olduğu belirginleştikçe, beynin elektriksel çalışmasını düzenleme faaliyetleri de daha popülerleşiyor. Birçok Uzakdoğu geleneği aslında beynin kendisini dingin bir hale getirmeye yarıyor... Beynin dalgalarına egemen olduğunuzda, sinirlenmeyen, aşırı heyecana kapılmayan, zihnini yaratıcılık ikliminde tutabilen biri haline gelebiliyorsunuz... Kas gücünü çalıştırır gibi beynin dalgalarını çalıştırabiliyor, istediğiniz yönde harekete geçirebiliyorsunuz.
***
Yaratıcılık iddiasında olanların, bu özelliklerini etkin hale getirmek istiyorlarsa, betaya, alfaya, deltaya ve tetaya da dikkat etmeleri gerekiyor. Tanrı yardımcıları olsun.
|