|
|
|
|
Kişisel gelişim kitapları yararlı mı, zararlı mı?
İş ve özel hayatında mutlu olmak isteyenlere yol gösteren kitaplar altın çağını yaşıyor. Uzmanlar ise faydaları konusunda ikiye bölündü.
Her geçen gün daha fazla problemle karşı karşıya kalan "modern insan", sorunlarını çözmek için yeni yollar arıyor. Son yıllarda bu ihtiyaca en çok cevap veren ise kişisel gelişim kitapları oldu. Öyle ki sayıları artık binlere yaklaşan bu kitapların arasına her gün bir yenisi ekleniyor. Bu da yeni bir tartışmayı gündeme getirdi. Uzmanların bir kısmı kişisel gelişim kitaplarının insanların kendilerini keşfetmeleri için onlara önemli bir ışık tuttuğu, bazıları da zaman kaybı olduğu kanısında. Yurtdışında uzun yıllardan bu yana okunan ve bir endüstri haline gelen kişisel gelişim kitapları ülkemizde de keşfedilmeye başlandı. Bu tür kitapların çoğu, kişinin günlük yaşantısında karşılaştığı zorluklarla nasıl başa çıkıp mutlu olabileceği konusunda ipuçları veriyor. Örneğin Doğan Cüceloğlu'- nun iki yıl önce yayınlanan "Savaşçı" ve son kitabı "İletişim Donanımları", pek çok kişi tarafından bir başucu eseri olarak değerlendiriliyor. Prof. Dr. Üstün Dökmen'in 11. basımını yapan "Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak Gelişmek Uzlaşmak" adlı kitabını da aynı şekilde değerlendirmek mümkün. Kitabın temel amacı kişilerin daha mutlu, güçlü, erdemli insanlar olmaları konusunda, onlara rehberlik etmek. Bu kitapların yanı sıra kişisel gelişim alanında son derece popüler olmuş pek çok kitap bulunuyor. Bunların arasında Nil Gün'ün "Mutluluk Kitabı" 15. baskıyla, Oğuz Saygın'ın "Negatif Limanlardan Pozitif Sulara" adlı kitabı 38. baskısıyla başı çekiyor. "Pozitif Düşüncenin Sihirli Gücü"nü yazan Prof. Dr. Nursel Telman, kişisel gelişim kitaplarının çok fazla ilgi görmesini hayatın hızlı değişimine bağlıyor: "Artık olaylar o kadar hızlı gelişiyor ki, en büyük sorunumuz değişime adapte olmak. Adapte olamayanlar, bunu şok gibi yaşıyor. 5-10 sene önceye kadar insanlar dışarıdan yardım alıyorlardı. Şimdi hiç kimsenin bu kadar zamanı yok. Bu nedenle insanlar kişisel gelişim kitaplarına başvuruyor. Bu durum da kişisel gelişim konusunda çalışanların pek çok kitap yazmasına sebep oldu." Telman bu alandaki tüm kitapların faydalı olmadığı görüşünde. Çünkü insanların bir kitap okuyarak değişmesi mümkün değil. Kişinin öncelikle değiştirmesi gereken özelliklerini fark etmesi gerekiyor. Bu konuda çalışan bir diğer isim de "Başarı ve Mutluluk için Hayata Gülümse" adlı kitabı 11. baskıyı yapacak olan Sıtkı Aslanhan. Tüm kişisel gelişim uzmanlarının Türk insanından kopuk olarak çalıştığını söyleyen Aslanhan, "Bu ülkenin insanlarının en büyük problemi ne istediklerini bilmemeleri. Bu nedenle mutluluk ve başarıyı kişisel gelişim kitaplarında arıyorlar" diyor. Her insanın belli bir ideali olması gerektiğini vurgulayan yazarın okuyucularını da çoğunlukla 15-30 yaş arasındaki gençler oluşturuyor: "Herkesin motive olma şekli farklı olsa da, bu kişilerin ihtiyacı olan tek şey birisinin onlara 'Hadi aslanım sen bunu yaparsın' demesi. Biz özgüveni yok edilen bir milletin evlatlarıyız. Bu kitaplar biraz da sırtımızın sıvazlanmasını sağlıyor."
PSİKİYATRİSTLER NE DİYOR? Gerek mutluluk, gerekse başarı elde etmek için öğütler veren kişisel gelişim kitaplarının bazıları izledikleri yöntem açısından psikiyatrlar tarafından eleştiriliyor. Prof. Dr. Nevzat Tarhan'a göre bu kitaplar, insanın psikolojik dinamiğini bilen, doğru kişiler tarafından yazılırsa faydalı. Böyle olmazsa insanlar zarar görebiliyor. Çünkü kişisel gelişim kitapları insanın kişiliğinin olumsuz yönlerini göz ardı ettiriyor. Bu nedenle de insanlar "Ben neymişim!" duygusuna kapılıyor. Tarhan bu gibi etkilerden dolayı kendisine başvuran hastaları olduğunu dile getiriyor: "Bu kitaplar insanlara yapay bir güven duygusu veriyor. Eşinden boşananlar, sık sık iş değiştirenler oluyor. Kendilerini üstün ve özel görüyorlar. Bu nedenle manik hale gelen bir hastam vardı." Tarhan'ın okuyuculara tavsiyesi ise yazarların özgeçmişlerini incelemeleri. Çünkü psikoloji geçmişleri olmayan yazarların kitapları, sadece hastalıkları örtmeye yarıyor. Prof. Dr. Cem Mumcu ise bu kitapların herkese aynı öğütleri vermesinden dolayı sakıncalı olduğunu söylüyor: "Bunlar çok yüzeysel çalışmalar. Ancak insanlar birbirinden farklıdır. 'Eşinizle mutlu olmanın yolları' diye bir kitap olamaz. Çünkü o kitap bir kişinin eşiyle nasıl mutlu olacağını söyleyemez. Çünkü onun için yazılmamış." Mumcu'ya göre en büyük yanlışlardan biri, insanların sorunlarını bu kitaplarla çözebileceği düşüncesine kapılmaları. İnsanların çözümsüz ve umutsuz kaldığı için kitapların bu kadar fazla ve popüler hale geldiğini söyleyen Mumcu, "Kişisel gelişim kitapları okuyarak kısa süreli çözüm üretmek yerine, Dostoyevski veya Sartre okuyarak gerçekçi çözümler üretmek mümkün" önerisinde bulunuyor.
Ece Koçal
|
|
|
|
|
|
|
|
|