İşsizler adına vergide oyuna son verilsin

Dün açıklanan istihdam verileri büyümenin nihayet iş yaratmaya başladığını gösteriyor. Geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 10 işsizlik oranı bu yılın aynı döneminde yüzde 9.3'e geriledi. Bu çeyrekte işsizliği azaltan gelişmelerin arkasında yüzde 14.4'lük rekor düzeydeki GSMH artışı etkili oldu.

Özel sektörün tutumu
İşsizlikteki bu iyileşmenin devamı yatırımlara ve büyümenin sürmesine bağlı. Tabii en çok da özel sektör yatırımlarındaki canlılığın devam etmesine. Böyle bir sonuç sağlanmasının gerisinde özel sabit sermaye yatırımlarının yüzde 68.7 artması belirleyici rol oynadı. Özel yatırımlar da en çok teknaloji yenileme amaçlı makine teçhizata yapıldı. Makine teçhizat yatırımı yüzde
97.6 artarken inşaat yatırımı yüzde
6.2'de kaldı. Yani özel sektörün tutumu mevcut tesislerini güçlendirmekten yana. Komple yeni yatırım hevesi hala düşük. Onu da sabit sermaye yatırımları içinde bina inşaatına yapılan düşük oranlı yatırımdan çıkartıyoruz.

Yatırım ortamının önemi
Bunca büyümeye karşılık özel sektörün komple yeni yatırım yapmada çekingenliği veya isteksizliği yatırım ortamının düzeltilmemesine bağlanabilir. 2001 krizi sonrası devlet, teşvikleri büyük ölçüde azaltırken bu mekanizmanın yerine yatırım ortamının iyileştirilmesini koymuştu. Ancak bu konuda bugüne kadar fazla bir şey yapılmadı. Şimdi aynı konu IMF ile birlikte hazırlanmakta olan ekonomik programın ana konularından birini oluşturuyor.
Yatırım ortamının iyileştirilmesinde yapılacaklardan biri de verginin basitleştirilmesi, oranların düşürülmesiydi. Bu konuda Maliye'nin çalışmalarını tamamlamakta olduğunu ve önümüzdeki günlerde kamuoyuna açıklayacağını duyuyoruz. Bu şüphesiz sevindirici bir gelişme.
Ancak çok da geç kalmış bir yaklaşım.

Vergi oyunu
Türkiye'de işsizlik neden bu boyutta? Neden yatırım yapılmıyor? Neden yabancı sermaye gelmiyor? Bu sorulara iyi bir yanıt bitişikteki tabloda yer alıyor. Referans Gazetesi'nde dün yayımlanan verileri TÜRMOB hazırlamış. 1980-2004 arasındaki 15 yılda vergi kanunlarında tam 190 değişiklik yapılmış. Her yıla ortalama 12.6 değişiklik, dolayısıyla her aya vergi kanunlarında bir değişiklik denk geliyor. Şimdi siz vergi uzmanı olsanız bile kafanız karışmaz mı? Vergi mevzuatının böylesine değiştirildiği ortamda, başında da enflasyon belası varken, kim nasıl yatırım yapar? Yatırım yaptığı sermayeyi enflasyon vergisinden nasıl korur? Ticareti mi düşünür, yoksa mevzuat değişikliklerini mi?
Yatırım ortamını iyileştirmenin önündeki en önemli engellerden biri vergilerin yüksekliğiyse, diğeri vergi düzeninin sık sık değiştirilmesidir. Vergide iyileştirme hamlesi yapılırken, vergi oyunlarına son verileceği de açıklanmalı ve Türkiye bu taahhüdünde durmalı. Yatırım ortamını düzeltmek, yerli ve yabancı yatırımcıları harekete geçirmek için. İşsizler adına.

Sonuç
"Yaralar deşilmeden iyi edilmez"
F. Becon