|
Sinema dünyamızı değiştirebilir
|
|
Michael Moore filmiyle George W. Bush yönetiminin, şaibeli ve şüpheli bir zafer kazandığı seçimlerden günümüze bir döküm yapıyor. Bu döküm zaman zaman komik, yer yer düşündürücü ve acı verici. Ve dahası dünyanın gidişatını değiştirecek nitelikte.
Belgesel filmi onurlandıran ve yücelten eski dönemlerin Vertov, Flaherty, İvens, Jennings, Rouch gibi büyük ustalarından yıllar ve kuşaklar sonra, Amerikalı Michael Moore bu türü tüm görkemiyle yeniden gündeme getiriyor, hatta gündemin tepesine oturtuyor. Bir avuç filmi, yukarıda saydığım büyük sinema ozanlarının filmlerinden daha şiirsel, daha sinemasal, daha güzel olduğu için değil. Ama belki daha önemli bir şeyi yaptığı, sinemanın dünyayı değiştirmeye de yarayan bir araç olduğunu hatırlattığı için...
AMERİKALILAR DÜŞÜNSÜN Moore filmiyle George W. Bush yönetiminin, şaibeli ve şüpheli bir zafer kazandığı seçimlerden günümüze bir dökümünü yapıyor. Bu döküm zaman zaman komik, yer yer düşündürücü ve sürekli acı verici. Öncelikle Bush gibi zekası, yetenekleri, liderlik vasıfları son derece şüpheli bir adamın dört yıl boyunca ABD'yi, neredeyse tüm dünyayı peşine takabilmesi... Bush'un 11 Eylül saldırılarını haber aldıktan sonra, bir ilkokulda çocukların okuduğu keçi masalını dakikalar boyu dinlemeye devam etmesi, hiç bir şey yapmadığı gibi hiçbir insancıl tepki bile göstermemesi, çok şey düşündürüyor. Elbette Amerikan seçim sisteminin temelsizliğini, dünya çobanı olmak isteyen ABD'nin bu alandaki acıklı halini... Ama, aynı zamanda, zamanında saptanmış ve yerinde kullanılmış görüntünün eşsiz gücünü... Bush artık 11 Eylül günü çekilmiş o görüntülerin mahkumudur. Hayatı boyunca... Ama bu kadar da değil. Moore, kurgu sanatının incelikleriyle oluşan filminde bizlere Bush ailesinin Suudi sermayesiyle iç içeliğinin tam bir dökümünü de veriyor. ABD'deki sermayeleri ülkenin ekonomik varlığının yaklaşık yüzde 7'sini oluşturan Suudi sermayesi ve onun gözbebeği Bin Ladin ailesi, ABD'yi bizzat yöneten aileyle nasıl bu denli yakın olabilir? Yanıtını Amerikalılar düşünsün, önümüzdeki seçimlerde... Film daha da öteye gidiyor ve Amerika'da sermaye oligarşisine, yönetimle içiçe olan büyük şirketlerin ülkeyi ve hatta dünyayı nasıl yönettiğine de parmak basıyor. Son Irak savaşının ardındaki büyük sermaye çıkar ve taleplerini gösterirken, vatanları için ölenlerin hep yoksul kesimlerden olduğunu da gösteriyor. Kısacası Moore, ABD'de yankıları çok büyük olan filmiyle seçimleri etkileyecek, ABD'nin ve dünyanın gidişini değiştirecek bir role de sıvanıyor. Sinema, dahası belgesel sinema için bundan güzel bir işlev olabilir mi?
FAHRENHEIT Yönetim ve senaryo: Michael Moore Görüntü: Mike Desjarlais Müzik: Jeff Gibbs Dog Eat Dog Films (Amerikan) yapımı.
|