Tek kıyma makinesi varsa sakın hindi kıyma istemeyin!
Marketin et reyonundaki görevli, "Tek kıyma makinesi var, onun için hindi kıyması veremeyiz" diyerek sizi geri çevirmişse, bilin ki doğru olanı yapıyor, sizi zehirlenmekten koruyordur.
Biliyorsunuz, Nisan ayında yürürlüğe giren Hazır Kıyma Tebliği ile, artık süpermarket ve şarküterilerde kıymanın ambalajsız ve hazır satılması yasaklandı. Tüketici, gıda maddeleri içinde en fazla istismarın yaşandığı kıyma konusunda getirilen bu yasaklamadan genel anlamda memnun. Uygulamanın tek sıkıntı yaratan tarafı, marketlerde kıyma isteyen müşterilerin bazen uzun kuyruklar oluşturması. Tarım Bakanlığı'nın ambalajsız ve hazır kıyma satışını yasaklayan tebliğinin uygulamaya geçmesinin ardından, bugüne kadar pek çoğumuzun gözardı ettiği başka bir tehdit de kendiliğinden ortaya çıktı. Hazır kıyma bulamayınca, satın alacağı anda kıyma çektirmeyi talep eden tüketiciler, zaman zaman hindi kıyması da istemeye başladı. İşte o zaman, kimi marketlerin kasap reyonundaki görevliler, "Tek kıyma makinemiz var efendim, onunla da kırmızı et çekiliyor. Hindi kıyması veremeyiz" demeye başladı. Gıda güvenliği ekipleri kuran marketler, kasap reyonlarında eğer tek kıyma makinesi varsa hindi kıyması hazırlanmasını da bakteri riski nedeniyle yasaklamıştı.
Bakteri Riski Taşıyor Okurumuz Aslı Serik, Tansaş'ın et reyonunda nasıl hindi kıyması alamadığını anlatınca, biz de konuyu Tansaş yetkililerine aktardık. Tansaş Gıda Bölümü yetkilileri, "Kasap reyonundaki arkadaşlarımız doğru olanı yapmış" diyerek kırmızı et ile beyaz etin kıyma makinelerinin ayrı olması gerektiğini, bunun bile bazen yeterli olmadığını söyledi. Tansaş'ın "Güvenli Gıda Bölümü" de okurlarımız için konuyla ilgili bir çalışma yaparak riskleri sıraladı. Gelen çalışma, kırmızı et ile beyaz etin aynı kıyma makinasından çekilmesinin gıda zehirlenmelerine zemin hazırladığından yola çıkarak riskleri şöyle sıralıyordu (Bilimsel terimlerin kullanıldığı çalışmayı en fazla bu kadar anlaşılır kılabildik).
Aynı Bıçağı Bile Kullanmayın! * Kırmızı et ile beyaz et arasında mikroflora farklılığı var. Özellikle piliç etleri salmonella ve campylobacter cinsi mikroorganziamalar açıısndan risk içeriyor. Bu ürünlerin tüketime hazırlanması sırasında aynı bıçak ve kıyma makinası vb. ekipmanların kullanılması ile çapraz bulaşma ortaya çıkıyor. Zararlı mikroorganizma bir üründen diğerine taşınıyor.
* 'Ph' yani ürünün asitlik seviyesi, mikrobiyal faaliyetin geciktirilmesinde ya da durdurulmasında etkin rol oynuyor. Kesim sonrası, kırmızı etin ph'ı hızlı düşüyor, ancak piliç ya da hindi etinde ph(asitlik) düşüşü fazla olmuyor. İşte bu nedenle zararlı mikroorganizmaların gelişmesi için piliç eti kırmızı ete göre daha uygun bir ortam sağlıyor.
Çapraz Bulaşma Nedir? 'Çapraz-kontaminasyon' zararlı etkenlerin gıdalara dolaylı yoldan bulaşması anlamına geliyor. İşte birkaç çapraz bulaşma örneği:
* Herhangi bir kişinin zararlı etkenlerle bulaşma ihtimali kuvvetli olan tavuk eti gibi çiğ bir gıdaya elleri ile dokunması, daha sonra salata gibi pişirilmeyecek ya da ısı işlemi uygulanmayacak bir gıdaya dokunması (zararlı etkenlerin bir yerden başka bir yere aracı vasıtası ile taşınması).
* Herhangi bir çiğ gıdaya dokunan bir mutfak malzemesinin (bıçak, kaşık, v.b.) veya temizlik bezlerinin, iyice temizlenmeden yenilmeye hazır başka bir gıdaya dokunması.
* Çiğ veya kontamine olmuş gıdanın, pişirilmiş ya da yenilmeye hazır yiyeceklere ya direkt kendisinin teması ya da bu gıdadan sızan sıvıların teması.
