Keşke ressam olarak kalsaydı
"Max-Genç Hitler" parlak bir dönem filmi. Filmin başarısı, Hitler'e bambaşka bir çerçevede eğilme cesareti göstermesinde
20. yüzyıla bakarken, Almanya'nın bu yüzyıl tarihi içinde oynayageldiği ne yazık ki tümüyle olumsuz rolü, Hitler dönemini ve Naziliğin suçlarını unutmak mümkün değil. Sanat yapıtları, 21. yüzyılda uygar Avrupa'nın göbeğinde ortaya çıkmış bu büyük insanlık suçunu irdelemeye, o büyük yarayı kaşımaya ve belleklerimizi tazelemeye devam edecek. İşte bunların en ilginçlerinden biri. Yıl 1918. Mekan Münih. Almanya savaştan yenik çıkmış, imparatorluk çöküp yerini Weimar Cumhuriyeti'ne bırakmış, Versailles anlaşmasıyla Almanya büyük toprakla birlikte sanki onurunu ve kimliğini yitirmiş ve yıllar boyu sürecek tazminata mahkum edilmiştir. Çöken ekonomi ve yoğun bir sis gibi ortalığı saran karamsar hava içinden faşizmin fışkırması, hiç de şaşırtıcı değildir. Ama o 1918 yılında, her şey henüz başlangıcındadır. Gerçi Yahudi düşmanlığı çoktan başlamış, suçlu arayan Alman miliyetçiliği azınlıkları ve özellikle de Musevileri hedef göstermeye girişmiştir. Ama Adolf Hitler, henüz 30 yaşın eşiğinde bir onbaşıdır ve asıl amacı ressam olmaktır. Bunun için, Münih'in en büyük sanat galerisinin sahibi ve elbette bir Yahudi olan, tek kolunu savaşta yitirmiş mutsuz ve sorunlu (gençler arızalı derdi!) Max Rothman'dan öğüt ve destek almaktadır. Max, genç onbaşıdaki çılgın yeteneği ve için için yanan kıvılcımı hissetmiştir. Onu nefret eder gözüktüğü modern resme doğru yönlendirmek ister. Böylece genç Adolf'un politika ve resim arasındaki büyük tereddütü başlar.
ÇOK İYİ YAZILMIŞ "Genç Hitler" her açıdan ilgiye değer parlak bir dönem filmi. Filmin başarısı, tarihin en büyük kitlesel suçlularından birine bambaşka bir çerçevede eğilme cesareti göstermesinde. Her şeye karşın -tıpkı Berlin gibi- bir sanat merkezi olarak kaynayan Münih, bize öncelikle coğrafi ve fiziksel bir mekan olarak çok iyi hissettiriliyor. Max'ın garaj- galerisindeyken, sanki 1910'ların özellikle plastik sanatlarda, başta Kübizm, yepyeni ekoller yaratmış atmosferini soluyorsunuz. Ama bu atmosfer, aynı zamanda son derece kirli. Yükselen faşizm, nefret, güvensizlik ve ırkçılıktan besleniyor. Adolf Hitler'in zeki ama son derece dengesiz, giderek tehlikeli bir adam olarak çizilen portresi oldukça etkileyici. Bilmiyorum, o kara kalem resimler sahiden ona mı aitti? Ama hiç de fena değiller... İnsan gerçekten de düşünüyor: Ah, işler başka türlü gelişseydi de, Hitler çok etkili bir hatip ve bir kitle kışkırtıcısı olarak politikaya gireceği yerde keşke ressam olsaydı diye... Ama ne yazık ki tarih değiştirilemiyor. Tümüyle çok iyi yazılmış, oynanmış ve çekilmiş bu film, görmeye değer.
GENÇ HİTLER *** (Max) Yönetim ve senaryo: Menno Meyjes Görüntü: Lajos Koltai Müzik: Dan Jones Oyuncular: John Cusack, Noah Taylor, Molly Parker, Ulrich Thomsen, Leelee Sobieski, Janet Suzman İngiliz-Macar- Alman ortak-yapımı.
|