Ekonomide yılın dikkat çekenleri

Yeni bir yıla girerken geçmiş yıla ilişkin değerlendirmelere ağırlık vermek neredeyse bir gelenek haline geldi. En sık başvurulan yöntem ise yılın "en"lerini seçmek. Yılın en iyi filancası, en kötü falancası gibi değerlendirmeler her zaman ilgi çekmiştir. Yazan açısından da likidite, kotasyon, gayri safi yurtiçi hasıla, tüketici fiyat endeksi ya da sermaye yeterlilik oranı gibi sıkıcı kelimelerin yer aldığı bir yazı yerine 2003'ün dikkat çekenlerini yazmak daha keyifli.

Yılın bankası
Bence yılın bankası hiç tartışmasız İmarbank. 2003 başında biz, onun yedi yüz küsur trilyon lira mevduatı olduğunu sanıyorduk. Daha yıl bitmeden öğrendik ki yedi küsur katrilyonmuş. Yedi yüz küsur trilyon mevduat ile başladığı yılı 10 katı mevduatla kapatmak her babayiğidin harcı değil. İmarbank bu performansıyla BDDK'nın, cumhuriyet savcılarının ve mali şubenin de dikkatini çekti.

Yılın yasası
Meclis meclis olalı böyle yasa görmedi. 5020 sayılı "Bankalar Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun"dan söz ediyoruz. Gerektiğinde geçmişe dönük olarak uygulanıyor, gerektiğinde mallara el konulmasını sağlıyor, gerektiğinde adamı süründürüyor. Dinsizin hakkından imansız gelir" mantığı ile hazırlanmış. Çok can yakacak, çok ses getirecek. Servetler el değiştirecek. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Bu yasadan sonra bankacı adama kız ve kiralık ev verilmeyecek.

Yılın açıklaması
Türk lirasından altı sıfır atılacağı yolundaki açıklama çok ses getirdi. Gürültüsü hala devam ediyor. Bir buçuk yıl önceki Galatasaray zaferinin sarhoşluğundan bir türlü çıkamayan binlerce Fenerbahçeli "Altı sıfırı bir tek biz atarız. Merkez Bankası yedi sıfır atsın" diyor. Bankanın Galatasaraylı başkanı Süreyya Serdengeçti'nin ise infial içindeki kalabalığı susturmak için Merkez Bankası merkezini Ankara'dan Pendik'e taşımayı planladığı öne sürülüyor.

Yılın kredisi Galatasaray başkanı Özhan Canaydın'ın açıkladığı ne bir eksik ne bir fazla tam 99 milyon dolarlık kredi ileri finansal mühendisliğin bir ürünü olarak yıla damgasını vurdu. Çok karmaşık bir finansman tekniği kullanılmış olacak ki ben bir şey anlamadım. Eminim sizler de aynı durumdasınız. Bu kredide normal zekanın göremeyeceği bir şeyler olmalı. Gerçi ortada para falan yok ve muhtemelen de olmayacak ancak kameraların karşısına geçip "para geliyor" müjdesi vermek yetenek ve cesaret ister.

Yılın özelleştirmesi
Tekel'in alkollü içkiler kısmının satışı rakipsiz yılın özelleştirmesi oldu. Rakipsizdi çünkü tamamlanan doğru dürüst başka bir özelleştirme yoktu. Dolayısıyla yılın en iyi ikinci ve üçüncü özelleştirmeleri kategorisinde de yine Tekel Alkollü İçkiler var. Bu arada "En az dört milyar dolarlık özelleştirme yaparız" diyen hükümet 500 milyon doları bile zor buldu. Bu da yılın çuvallaması.

Yılın düşüşü
Doların düşüşü, enflasyonun düşüşü ve Başbakanın attan düşüşü arasında seçim yapmak bir hayli zor. İkisi halkı, birisi ise atı sevindirdi. Sanki, aralarında estetik yönden en dikkat çekici olanı enflasyonun düşüşü gibi geliyor ama emin değilim; acaba doların düşüşü daha mı estetikti? Yeni yılınız kutlu olsun...