Maliye'nin 2003 yılını baz alarak hazırladığı rapora göre, Türkiye'de vergi kaçağı oranı yüzde 62.6. Düzenli vergi ödeyen mükellef sayısı ise sadece 2.3 milyon kişi.
Maliye müfettişlerinin 2003 yılında yaptıkları incelemelerin açıklanması, vergi adaleti ve vergi toplama konusunda yıllardır 'kör topal giden' Türkiye için 'denizin bittiğini' ortaya koydu. Yapılan açıklamada, 2003 yılı vergi denetimleri sonucunda, ülkedeki vergi kaçağı oranının yüzde 62.6'ya yükseldiği belirlendi. Oysa bu oran, 1986 yılında yüzde sadece 27, 1998'de ise yüzde 39 düzeyindeydi. Gelişmekte olan ülkelerde vergi kaçağı ortalama yüzde 25-35 aralığında seyrediyor. Maliye müfettişleri, en fazla vergi kaçağının da kazançlarının yüzde 1'ini beyan edip, 15.6'sını gizleyen işadamları, doktor, avukat gibi beyannameli gelir vergisi mükelleflerinde saptandığını ortaya koydu.
33 MİLYON MÜKELLEF Maliye Bakanlığı'nın diğer verilerine bakıldığında ise Türkiye'deki vergi kaçağıyla ilgili daha acı bir tablo ortaya çıkıyor. Bakanlığın hazırladığı rapordaki diğer verilere göre, Türkiye'de 2003 yılı itibariyle toplam 33 milyon 300 bin kişinin vergi numarası bulunuyor. Yani Türkiye'de yaşayan 33.3 milyon kişi öyle ya da böyle gelir elde ediyor. Ancak yine vergi dairesi kayıtlarına göre, gelir ve kurumlar vergisi faal mükellef sayısı 2 milyon 340 bin. Bu rakamlara göre Türkiye'de gerçek vergi mükellefi olanların toplam ülke nüfusuna oranı yüzde 10'u bile bulmuyor.
A - Bütçe içinde, kazançtan alınan vergilerin payı (yüzde) YIL 2000 39.6 2001 39.4 2002 32.1 2003 29.9
B Gelirler eriyince vergi oranı azaldı Gelirden ve servetten alınan dolaysız vergilerin bütçedeki payı (yüzde) YIL 2000 40.9 2001 40.5 2002 33.7 2003 32.8
C Devlet dolaylı vergilere ağırlık verdi Dolaylı vergilerin bütçedeki payı (yüzde) YIL 2000 59.1 2001 59.5 2002 66.3 2003 67.2