YKY: Ansiklopedi?

Ansiklopedi "Bilim ve sanat dallarının bütününün ya da bu dallardan birinin verilerini, o alandaki bilgilerin tümünün sistematik ya da alfabetik olarak kapsayan yapıt" olarak tanımlanmakta...
Yapı Kredi Yayınları arasında çıkan iki ciltlik "Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi" bu tanıma ne kadar uymakta acaba? "19. ve 20.Yüzyılda Türkiye Türkçesiyle telif eser vermiş tüm şair ve yazarlar" ölçütünden hareketle hazırlanmış ansiklopediyi nereden tutsanız elinizde kalıyor. "İlk kez bu ansiklopedide yer alan 453 madde başlığıyla Türk edebiyatı için gerçek bir başvuru kaynağı" iddiasındaki ansiklopedide işte rasgele bir yazarın künyesi: "Şiirlerini 1995'ten beri Elif dergisinde yayımladı. TYB üyesi. Evli ve iki çocuk annesi." Kimi şairlerin şiirinin niteliği birkaç cümleyle olsa da belirtilirken, kimilerinin çok meraka değermiş gibi evli mi, boşanmış mı, yoksa dul mu oldukları vurgulanacağına, hiç olmazsa şiirlerinden iki mısra yer alamaz mıydı?

Çetin Altan ve Ahmet Altan var da, niye Mehmet Altan yok, şarkı sözü yazarı Ali Kemal Akar var da niye Ahmet Selçuk İlkan yok, Yugoslav kökenli Osman Baymak var da niye Hasan Mercan yok, araştırmacı Günay Kut var da, niye Turgut Kut yok diye sormak istemiyorum, peki ama o zaman "tüm şair ve yazarlar" ifadesi neyin karşılığı?

Bir şairin, yazdığı dergilerin mi önemi olmalı, yoksa çevirdiği şiirleri yayımladığı dergilerin adları mı?

Ansiklopediyi hazırlayanlar, yayın yönetmeni ve editörü dışında tam 38 kişi... Bunlar, şair ve yazarlar tarafından bizzat doldurulan bilgi formlarını dahi okuyup anlamaktan yoksunlar mı? Şimdi şu cümleden ne anlam çıkar?

"Sabah gazetesinde kitap ve sanat sayfaları düzenledi; Yeni Yüzyıl ve Ateş gazetelerinde kültür servisi şefliği yaptı (1993-94)"

Evet, adı geçen şair, 1994'e kadar "Sabah"ta kitap ve sanat sayfaları düzenledi. "Yeni Yüzyıl"ın çıkış tarihi 16.12.1994 ve orada kültür servisi şefi; "Ateş" ise 08.12.1995'te yayımlanıyor ve şair artık köşe yazarı, ayrıca "Ateş"in kültür servisi dahi yok.

Bir de bu şairin kayınbiraderi var imiş... O zaman biri ünlü film yönetmeni, öteki ünlü bir yazar ve yine yönetmen olan bacanağı ile baldızının adları niye yok?

Yahu, bu bir şairler ve yazarlar ansiklopedisi mi, yoksa hısım-akraba tutanağı mı?

Maddi hatalar o kadar çok ki, uzun uzun yazmaya ne yer, ne de zaman yeterli.

Bu ansiklopediyi hazırlayanların, basanların 872 ile 874. sayfaların aynı metni içerdiğinden haberleri dahi olduğunu sanmıyorum.

Atilla Özkırımlı, daha kapsamlı, yargılarıyla da yön gösterici olarak, üstelik tek başına tam dört ciltlik "Türk Edebiyatı Ansiklopedisi"nin üstesinden gelmişti.... Bu kırk kişinin Özkırımlı'nın ansiklopedisine bir kez olsun bakmak hiç mi aklına gelmedi? Her hayat bir hikâyedir. "Tanzimat'tan Günümüze Edebiyat Ansiklopedisi" ise "hayat" bir yana, adında "edebiyat" sözcüğünü barındırsa da, gerçekten "hikâye"...

VİTRİNDEKİ KİTAPLAR

Şiirin yüz yılı...

Ataol Behramoğlu'nun özenle hazırladığı "Son Yüzyıl Büyük Türk Şiiri Antolojisi"nin gözden geçirilmiş yeni basımı "Sosyal Yayınlar" arasından çıktı.

Tanzimat döneminden günümüzün en genç şairlerine kadar, toplam 230 şair ve 1000'i aşkın şiirin yer aldığı antolojide Behramoğlu, şair duyarlılığı ile modern Türk şiirinin iki yüzyılını değerlendirerek oluşumları ve yaratıcılarının özelliklerini irdelemekte...

Bu açıdan "Son Yüzyıl Büyük Türk Şiiri Antolojisi", şiirseverlerin olduğu kadar öğrenciler ve modern Türk şiiri konusunda bütünsel bir görüş edinmek isteyen herkes için önemli bir başvuru kaynağı niteliğinde...

* Yalnızlar: Erhan Bener, dar çevrelerinde sıkışan küçük kent aydınlarını anlatıyor. (Remzi Kitabevi)

* Şifacı: Fantastik edebiyatı ironi ile birleştiren Terry Pratchett'in romanı... (İthaki Yayınları)

* Titus Tek Başına: Mervyn Peake'nin kahramanı Titus Groan, içindeki yolculuğunu sürdürüyor. (Om Yayınevi)

* Torun İstiyorum: Thomas Jonigk'in aileyi burjuva cehennemi olarak çizdiği oyunu. (Mitos Boyut Tiyatro Yayınları)

* Kod Adı Kılıçbalığı: Aydoğan Vatandaş ve Mustafa Aydın, 11 Eylül sonrasının perde arkasını sorguluyor. (Karakutu Yayınları)

* Tarih Psikiyatri Divanında: Prof. Dr. Ahmet Çelikkol'dan psikolojik tarihin teori ve pratiğinin ayrıntıları... (Stüdyo İmge)

* Cumhuriyet Dönemi Türk Hikâyesi: Ahmet Özdemir'den örneklerle Cumhuriyet'ten günümüze Türk hikâyesinin panoraması... (Toker Yayınları)

* Vladimir Mayakovski: Abdullah Rıza Ergüven'dan Mayakovski'nin hayatı ve şiirleri... (Berfin Yayınları)

ANDAN KALANLAR

"Üzerinden zaman geçtikten sonra / ne kadar azı kalıyor / yaşadıklarımızın aklımızda!"

RONİ MARGULIES: Saat Farkı (Adam Yayınları)