Hamburgerin tadı kaçtı

Bu kez yabancı sermaye karşıtları değil, bizzat kendi işletmecileri açlık grevi başlatarak McDonald's'ı protesto ediyor
Sadece Türkiye değil, tüm dünyada yabancı sermaye karşıtı eylemlerin hedefi olan McDonald's, bu kez kendi içinde sorun yaşıyor. Türkiye'de 133 restorana ulaştıktan sonra, son üç ayda 38 restoranını kapatan uluslararası hamburger devi McDonald's, "krizde kaybettik, teminatımız da yandı" diyen işletmecilerin açlık grevli protesto gösterileri ve düşen kârlılıklarla boğuşuyor.

KRİZ VURDU
Sorun nasıl başladı? 1997-1999 döneminde hızlı bir büyüme sürecine giren McDonald's, yatırımcılar için de karlı bir iş olarak görünüyordu. Pek çok kişi, 350-400 bin dolar maliyetle, McDonald's'ın 20 yıllık isim hakkı işletmesini aldı.

Ancak 2001'de yaşanan kriz, dolarla ödenen restoran kiralarını bir anda ödenemez hale getirdi. Yine aynı dönemde alım gücüyle birlikte fast food müşterilerinin sayısı da azaldı. Ve yaprak dökümü başladı.

İşletmeciler McDonald's'a borçlarını ödeyemeyince faiz yükü arttı. Genel merkez bazı restoranları geri aldı ancak verimsiz olduğu için kapattı. Bir yıl önce 52 olan işletmeci sayısı 38'e indi. McDonald's merkezi ile yaşadığı ihtilafı açlık grevi ve protesto gösterileriyle seslendiren ve geçtiğimiz hafta kapanma kararı alan Mecidiyeköy şubesinin eşyaları borçlarını ödeyemediği gerekçesiyle dün tahliye edildi.

MC DONALD'S: SUİSTİMAL VAR
Mc Donald'S Türkiye Başkan Yardımcısı Sadi Fansa, gelişmeler üzerine şöyle konuştu: "Mecidiyeköy'deki restoranımızı 1997'den beri aynı kişi işletiyor. Kendisine 3-4 kez yardımcı olmamıza rağmen şirkete karşı sorumluluklarını yerine getirmedi. Hukuki bazı girişimlerde bulunmak durumunda kaldık. Bu süreçte mecbur olmadığımız halde isteyenlerin restoranlarını geri aldık. Ama aldıktan sonra da kapattık. Ucuza alıp da işletmecileri devreden çıkarmak gibi bir düşüncemiz yok. Sıkıntılı anlarında yardımcı olmaya da çalışıyoruz, ama suistimal edilmeye başlandı."

"BİZİ BATAĞA SÜRÜKLEDİLER"
Mecidiyeköy restoran işletmecisi Dursun Erboy ise, "McDonald's'ın kötü yönetimi nedeniyle açılan restoranlar iş yapamadı ve işletmeciler borçlarını ödeyemedi" diyor ve şöyle devam ediyor: "2000 yılında da şok fiyat düşüşü ve kriz ödeme zorluğu çeken işletmecilerin borçlarını katladı. Yaz sonunda işletmeciler şirkete ciddi şekilde borçlanmıştı. Şirket bize resmen zararına satış yaptırdığı için her ay yapmamız gereken diğer ödemeleri de yapamaz olmuştuk. Şimdi bize 'ya birikmiş borcunu öde ya da git' diyorlar. Hiçbir şekilde başka bir ödeme alternatifi kabul etmediler."

Esen EVRAN