Fay hattında bomba deposu

İstanbul'un en çürük zeminli bölgesi Ambarlı'da kurulan LPG dolum tesisleri yüzünden İstanbul büyük tehdit altında.
İstanbul İl Jandarma Alay Komutanı 'çok gizli' ibareli bir yazıyla savcılığa başvurdu: Tehlikeye rağmen bölgede illegal inşaatlar sürüyor

BakIrköy Cumhuriyet Başsavcılığı'na "çok gizli" ibareli bir yazı gönderen İstanbul Jandarma Alay Komutanı Hami Çakır, Ambarlı bölgesinde faaliyet gösteren LPG dolum tesislerinin, büyük bir facianın nedeni olabileceği uyarısında bulundu. Deprem bölgesinde bulunan tesislerin büyük risk içerdiğini ve şehrin büyük bir tehlike altında bulunduğunu belirten Çakır, yetkililerden bir facia yaşanmadan çözüm yoluna gidilmesini istedi. İl Jandarma Alay Komutanlığı'nca hazırlanan ve konunun en ince ayrıntısına kadar anlatıldığı raporu inceleyen savcılık ise hemen harekete geçerek, konuyla ilgili inceleme başlattı.

Büyükçekmece'nin Yakuplu beldesinde faaliyet gösteren yer üstü doğalgaz depolama tesisleriyle ilgili şikayetleri dikkate alıp incelenmesine karar veren İstanbul Jandarma Alay Komutanlığı, yaptığı çalışmaların ardından "büyük bir faciaya ramak kaldığı" uyarısında bulundu; ayrıca buna göz yuman kişinin de terfi ettirilerek ödüllendirildiğini ifade etti.

1. DERECE DEPREM BÖLGESİ
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İTÜ ve TMMOB tarafından yapılan inceleme sonucunda, bölgenin jeolojik açıdan yer üstü doğalgaz depolama tesislerine uygun olmadığına ilişkin tespit yapıldığına yer verilerek, şunlara dikkat çekildi:

* İTÜ ve TMMOB'ce, Büyükçekmece'ye bağlı Yakuplu Beldesi'nin birinci derecede deprem ve heyelan bölgesi olduğu, alanın jeolojik açıdan sakıncalı olduğu, bölgede ancak gerekli tedbir alınarak açık depolamanın yapılabileceği belirlenmiştir.

* İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafınan 2000 yılında hazırlanan jeolojik haritalarda bu alanın, bölgenin jeolojik sakıncalı alanda kaldığı, İstanbul megapol alanında en sorunlu zemin tipinde olduğu, deniz kıyısından 1 kilometre genişliğindeki kıyı bandının, heyelan aktif kütleleriyle kaplı olduğu belirtilmiştir.

* Yine bu haritada zeminin eğimli olması nedeniyle, toprak kaymasını daha aktif hale getireceğinden dolum tesislerinin çevreyi tehdit altına alacağına dikkat çekildi. Ve bu tesisin yerinin sakıncalı olduğu bildirilmiştir.

TESİSLER STRATEJİK ÖNEMDE
Yakuplu Belediyesi'nin, imar planlarına uymayarak, aynı yeri ticari amaçlı kullanıma verdiğinin de ifade edildiği raporda, dolum tesislerinin stratejik açıdan ne derece önemli olduğu da şöyle anlatıldı:

* Büyükçekmece-Ambarlı mevkii, Rusya-Türkiye bağlantılı doğalgaz ulusal iletişim hatlarının geçtiği ana güzergah olup, bu sebeple doğalgaz yatırımlarının yoğun olduğu bölgedir. Bölgede, doğalgaz çevrim santrali, Ambarlı Liman Kompleksi, evler ve çevredeki diğer yerleşim birimleri bulunmaktadır.

*BOTAŞ boru hattı heyalan tehlikesi nedeniyle, riski en aza indirmek için yer üstüne alınmıştır. Aynı zamanda Ambarlı Limanı'ndan deniz dibine döşenmiş borularla, Pendik Sahili'nden karaya çıkartılarak Anadolu yakasına doğalgaz sağlanmıştır. Doğalgaz borularında emniyet vanası yoktur.

KANUNSUZ ÇELİK KÜRE İZNİ
Raporda, dolum tesislerin bulunduğu alanın önemi vurgulandıktan sonra; Yakuplu Belediyesi'nin yasaya aykırı nasıl ruhsat verildiğinin belirtildiği raporda zehir zemberek uyarılarda bulunuldu.

2000-2001 yıllarında, Yakuplu Belediyesi tarafından İmar Kanunu ve Yönetmeliği'ne aykırı olarak hareket edildiğine de yer verilen raporda, Aygaz A.Ş.'ye, 2 adet 5 bin metreküplük çelik küre yapı kullanımı için izin verildiği ifade edildi. Halen üçüncü kürenin yapımının devam ettiğinin ifade edildiği raporda, yasanın nasıl çiğnendiği ise şöyle anlatıldı:

* 1996 yılında alınan ruhsatla, Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstanbul Endüstri Şirketi ve LPG dolum tesisi yapım izni verilmiş, yine 1999 yılında alınan ruhsat kararı ile LPG dolum tesisi olan tankların yerleşimi sağlanmıştır.

Yakuplu Belediye Başkanlığı'nın yönetmelik şartlarına uymayarak adı geçen şirketlere LPG dolum tesisi için izin verildiğinin vurgulandığı raporda, ilgili kurum ve kuruluşların olumsuz görüş belirtmelerine rağmen, belediyenin yapı ruhsatı vermesinin dikkat çekici olduğu ifade edildi.

Dolum tesislerine ruhsat verilmesine, bölgedeki yerleşim birimlerinin temsilcilerinin tepki gösterdiği, bunun üzerine konunun İstanbul Valiliği'ne intikal ettiği ifade edildi. Raporda, dosyayı inceleyen İstanbul Valiliği'nin talebi üzerine konuyu değerlendiren BOTAŞ Boru Hatları ve Taşıma A.Ş., İstanbul Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü, İstanbul İl Çevre Müdürlüğü'nün bu bölgede LPG depolama dolum tesislerini yapamayacağına ilişkin olumsuz görüş bildirdiklerine dikkat çekildi. Hatta bu bölge için ÇET'in de olumsuz rapor vermesine rağmen dolum tesislerine göz yumduğu ileri sürüldü.

YETKİ YOK AMA...
Raporda, Yakuplu Belediyesi'nin konuya duyarsız kaldığı ise şu örneklerle dile getirildi:

* ÇET ve Yakuplu Belediye Başkanlığı; Aygaz ve Habaş A.Ş.'nin çalışmalarına engel olmamış, Aygaz A.Ş.'nin iki adet 5 bin metreküplük çelik küreyi tamamlamasına, bir adet 5 bin metreküplük kürenin ise yapımının devam etmesine göz yummuştur.

* Habaş A.Ş'den ise ÇET'ten olumlu görüşü alınıncaya kadar bütün yapı faaliyetlerinin durdurulması istenmiştir. Ancak kendi yetkisinde olmamasına rağmen heyelanı önlemek için yapılan inşaat çalışmalarına izin vermiştir.

* Söz konusu alanda bulunan binlerce kişinin oturduğu konutların temsilcileri yasadışı uygulamanın sona erdirilmesi için belediyeye defalarca müracat etmişlerdir. LPG depolama tesislerinin yapılmasıın İstanbul için büyük bir tehikeye neden olacağını, ülkenin doğalgaz iletişim hatları için büyük bir risk oluşturacağını bildirmişlerdir. Buna rağmen belediye yetkilileri depolama çalışmalarına göz yummuştur.

İl Jandarma Komutanı Hami Çakır hazırlanan raporda, Yakuplu Belediyesi'nin, tesisler konusunda Çevre Bakanlığı'na yanıltıcı bilgiler verdiğini ifade ederek, şunlara yer verdi:

CEZA YERİNE ÖDÜL
* Yakuplu Belediye Başkanlığı Çevre Bakanlığı'na gönderdiği yazıda, yapı ruhsatını yasalara uygun olarak aldığını, İzmit depreminden sonra ÇET'ten rapor almak için ruhsatın askıya alındığını bildirmiştir. Ve ruhsatın iadesinin ÇET raporu alınmasından sonra iade edileceğini taahhüt etmiştir. Oysa ki kurumların olumsuz görüşlerine, ÇET'in olumsuz raporuna rağmen yapı ruhsatını iptal etmek yerine oyalama taktiği ile faaliyete göz yumdu. İl Jandarma Alay Komutanı Hami Çakır, iddialarına ilişkin belgelerin yer aldığı iki klasörle birlikte gönderdiği suç duyurusunun sonunda çok tartışılacak zehir zemberek bir iddiada bulundu. Dolum tesisleriyle ilgili başlangıçta olumsuz görüş veren resmi kurum temsilcilerinin görevden alınıp, başka yerlere atandırıldıklarını, yerlerine gelenlerin ise olumlu rapor verdiklerini ileri sürdü. Ve olumlu rapor yazanların ise daha üst makama terfi ettirilerek ödüllendirildiklerini vurguladı.

Tülay ACAR