Son iki yıldır, sık sık gündeme gelen konulardan biri de, hayali ihracatla ilgili. Çok kişinin de bildiği gibi, "Hayali İhracat" olayında, gerçekte olmayan bir ihracat, sanki yapılmış gibi gösterilerek, "Naylon fatura" yoluyla, "KDV iadesi" alınarak, devletin ve halkın yüz trilyonlarca lirası dolandırılıyor. Bunun için özel şebekeler oluşturuluyor, şirketler kuruluyor ve bu şirketlere de genellikle hamal, çoban, amele, aşçı, sekreter ve şoför gibi kişiler, hem kurucu hem de yönetim kurulu üyesi yapılıyor. Ondan sonra, gelsin trilyonlar...

Son iki yılda Atmaca, Kartal, Ahtapot ve Balina gibi hayvan isimleriyle adlandırılan hayali ihracat operasyonlarında ortaya çıkartılan KDV iadelerinin boyutu; basında 100 trilyon, 500 trilyon hatta bazı operasyonlarda bir katrilyon TL. olarak ifade edildi.

Son günlerde, "Örümcek Ağı Operasyonu" olarak bir başka hayali ihracat operasyonundan sözediliyor. Basında yeralan haberlere göre, beş yılda devletten 10 milyar doların çalındığını gözler önüne seren Örümcek Ağı Operasyonu, başlangıçta hiç tahmin edilmeyen noktalara ulaşmış.

Gerçek iade ne?
Hayali ihracat yoluyla, devletin ve halkın yüz trilyonlarca hatta katrilyonlarca lirasının dolandırıldığına ilişkin açıklamalar, özellikle şu kriz ortamında, halkın moralini son derece bozuyor. Hatta giderek, ödenen vergilerin, layıkıyla gerekli yerlere sarfedilmediği düşüncesi yaygınlaşıyor. Bu da, çok kişiyi vergi ödemekten uzaklaştırıyor ya da en azından soğutuyor.

Çevremizdekilere yönelik, küçük bir anket yaptık ve basında yeralan hayali ihracattaki KDV iadesinden, özellikle son 10 milyar dolarlık KDV iadesinden de söz ederek, onların tepkisini gözlemlemeye çalıştık. İlk tepki hep aynıydı; "vay namussuzlar!". Kimse, "bu tutarlar acaba doğru mu?" diye sormadı ya da bu yönde yorum yapmadı. Kimsenin sormadığı, "İhracattaki KDV İadesi Tutarı" son beş yıl itibariyle, aşağıdaki gibi.

Görüldüğü gibi, son beş yılda yapılan ihracatlarla ilgili KDV iadelerinin tutarı, 1 katrilyon 742 trilyon TL. Son beş yılda, Türkiye'den yapılan ihracatların tamamı hayali ihracat olsaydı, iade edilecek KDV'nin tutarı, en fazla 1 katrilyon 742 trilyon TL.'yi bulacaktı. Oysa, son 5 yılda Türkiye'den yapılan ihracatların, büyük bir kısmı, gerçek ihracat. Hayali ihracat, bunun sadece bir kısmı...

Toplum, hayali ihracat olayına, yolsuzluklara ve soyguna karşı doğal olarak çok hassas. Gerçi, tepkisini gerektiği gibi ortaya koymuyor ama ciddi bir moral bozukluğu yaşıyor ve ödediği vergilerin, çar çur edildiğini düşünüyor. Bu da, giderek vergi ödeme eğilimini azaltıyor, ödeyenler de kendilerini kaz yerine konuyormuş gibi hissediyorlar. Hayali ihracat yoluyla, devletin dolandırıldığı bir gerçek. Ancak, bunun tutarı basında belirtildiği gibi, milyarlarca dolar değil. Şu aşamada halka, hayali ihracattaki KDV iadesinin boyutlarının ve bununla mücadele için, ne gibi ilave önlemler alındığının ya da alınacağının açıklanması gerekiyor...

KDV iadesi tutarı

Yıl	(trilyon TL)	(milyon $)
1996	61	732
1997	148	952
1998	304	1.175
1999	456	1.070
2000	771	1.272
Toplam	1.742	5.203