110 bin kamu personeli emekli edilecek

Liderler, 7 katrilyonluk tasarruf operasyonu için anlaştı. Köy Hizmetleri tasfiye ediliyor, 110 bin personel azaltılıyor
Liderler, devlette büyük çaplı "küçülme operasyonu" konusunda uzlaştı. IMF'nin yakından izlediği küçülme operasyonu, gerek harcamaların azaltılması gerekse yeni gelir kaynakları yaratılması yönüyle 7 katrilyon lirayı aşkın mali uyumu içeriyor.

Operasyon, "devlet teşkilatının daraltılması", "kamu personelinin sayısının azaltılması", "personele yapılan maaş benzeri ödemelerin budanması" ve "yeni gelir kaynakları yaratılması" olmak üzere 4 temel dayanak üzerine kuruluyor.

Yeni tasfiye planı
Yenilenen ekonomik programa Emlakbank'ı tasfiye ederek başlayan Hükümet, bu kez Köy Hizmetlerini aynı kapsama aldı. Başbakan Bülent Ecevit, Başbakan Yardımcıları Devlet Bahçeli, Mesut Yılmaz ve Devlet Bakanı Kemal Derviş'in katıldığı zirvede, "Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nü tasfiye planına" son şekli verildi. IMF'nin, "Harcama azaltıcı önlemlerin ve buna dair uygulama planının takvime bağlanmasını istiyoruz" ısrarı karşısında, ilk iş olarak Köy Hizmetleri'nin bir yıl içinde lağvedilmesi öngörüldü.

2002 yılı için 1.3 katrilyon lira ödenek ayrılan Köy Hizmetleri'nin, doğrudan köylü için kullanabildiği kaynakların 450 trilyon lira civarında olduğu belirlendi. Köy Hizmetleri'nden Sorumlu Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz'ın, "Üzerinde çalışıyoruz. Sayın Derviş'le görüştüm. Eğer ülkenin yararına olacaksa ben sorun çıkarmam" dediği operasyonun 2002 yılında 300 trilyon lira civarında harcama tasarrufu sağlayacağı belirtildi.

Köy Hizmetleri'nde başlayan operasyon, tapu idaresi, gümrük müdürlükleri, karayolları ve DSİ bölge müdürlüklerini de kapsayacak şekilde genişletilecek. Bu kuruluşlar da birbirine yakın bölge müdürlüklerini birleştirecek ve fonksiyonel olmayanları kapatacak. Mevcut teşkilat yapısının en az yüzde 20 oranında daralması sağlanacak.

Ücret operasyonu
Liderlerin, ilke olarak anlaşmaya vardıkları ilk kademe önlemlerde 2 katrilyon liralık tasarruf, 1 katrilyon liralık gelir yaratıcı önlem bulunuyor.

Kamuda, personel azaltılmasını içeren kararlar dizisi ise şöyle uygulanacak:

* 1996 yılında dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz imzasıyla yayımlanan ve KİT'lerde re'sen emekliliğe imkan tanımayan genelge değiştirilerek, Başbakan Bülent Ecevit imzasıyla yeni bir genelge hazırlanacak. Genelge ile yaş sınırını dolduran KİT işçileri istekli olup olmadıklarına bakılmaksızın emekli edilebilecek.

* Emekliliğe hak kazanmış 110 bin personelin 2 yıl içinde kamudan ayrılmaları sağlanacak.

* Yeni bir yasal düzenleme gerçekleştirilecek ve kamu bankalarında 2002 yılı sonuna kadar memur statüsünde personel kalmayacak.

* Kamu bankalarındaki ihtiyaç fazlası personel Devlet Personel Başkanlığı emrine verilecek.

* Kamu bankalarından emekli olmak isteyenlere teşvik edici olması için yüzde 20 zamlı ikramiye ödenecek. En az 20 bin personel tasfiye edilecek

* İşçi ve memur ikramiyeleri budanacak. Kamu işçilerine ödenen iki ikramiyeden biri 2003 yılına bırakılacak diğer takside bağlanacak. Başbakanlık ve bağlı kuruluşlarda ödenen iki teşvik ikramiyesi kaldırılacak.

Dört Müsteşar devleti küçültecek
Liderler Zirvesi'nde ana hatları belirlenen tasarruf önlemlerine son şeklinin verilmesi için 4 müsteşar görevlendirildi. Başbakanlık Müsteşarı Ahmet Sağar, DPT Müsteşarı Akın İzmirlioğlu, Maliye Müsteşarı Ertan Dikmen ve Hazine Müsteşarı Faik Öztrak'ın oluşturduğu müsteşarlar komisyonu, önlemler paketini Cuma gününe kadar detaylandırıp, liderlerin onayına sunacak. Türkiye'nin IMF ve G-7'lerden alacağı ek yardıma temel dayanak oluşturacak önlemler şöyle:

* Zarar eden KİT'lerin fabrikaları kapatılıyor.

* Demiryolları, THY gibi işletmeci kuruluşlarda indirim sona eriyor.

* KİT'lere, maliyetlerine göre fiyat ayarlama esnekliği veriliyor.

* Yeni talih oyunları getiriliyor.

* Loto ve ve şans topu gibi oyunlardan alınan katılım payı artırılıyor.

* Kamu personelinin lojman kiraları zamlanıyor, servislerle yapılan taşıma hizmetlerine katılım payı getiriliyor.

* Fazla mesai ve harcırah giderleri kısılıyor. Dış teşkilat harcamalarında tasarruf için kurum yöneticilerinden, hangi harcamaları ne kadar zamanda azaltacaklarına yönelik plan sunmaları isteniyor.

Okan MÜDERRİSOĞLU