kapat
E-gazete
|
Sarı Sayfalar
|
Arşiv
|
Üye Ol
|
Üye Girişi
|
Okur Temsilcisi
|
English
|
Kırmızı Alarm
  
18 Ekim 2008, Cumartesi
Sabah
 
Spor Günaydın Ekler Dosyalar Servisler Multimedya Astroloji Kültür-Sanat İşte İnsan Çocuk Kulübü Yazarlar Çizerler
Gündem Siyaset Ekonomi Yaşam Dünya Teknoloji Turizm Otomobil
 
24 Saat
24 Saat

Krizin sorumlusu bedelini ödesin...

BİLGE ESER
17.10.2008
İzlandalı ekonomist Prof. Zoega, krizin nedenlerini, bankaların özelleştirilmesi, serbest piyasaya geçiş ve ucuz paraya kolay ulaşım olarak sayıyor ve "Büyük bankalar bunun bedelini ödesin" diyor..
İzlanda'da saplandığı ekonomik çıkmazdan; Rusya'dan istenen borç, bankacılık sektöründe yeni düzenlemeler ve enerji ile turizm alanlarındaki yatırımlarla kurtulmaya çalışıyor. Uzmanlar da farklı alternatifler öneriyor. Ülkenin en değerli ekonomi uzmanlarından Profesör Gyfli Zoega, krize neden olan büyük bankaların artık bir bedel ödemesinin vakti geldiğini belirtiyor. İngiliz Financial Times dahil birçok uluslararası gazeteye değerlendirmelerde bulunan Zoega, krizin 3 nedenden ötürü çıktığını anlatıyor. "Bankaların özelleştirilmesi. Serbest piyasaya geçiş ve ucuz paraya bu kadar kolay ulaşım..."

'ARTIK GİTSİNLER'
Krizin sorumlusunun ise "en tepedeki 15 kişi" olduğunu söyleyen İzlandalı profesör, "Bunlar bankaların sahipleriydi. Merkez Bankası'nın başındaki isimdi. İnanılmaz boyutlarda borç paralar aldılar. Sonra da bunları başka ülkelerdeki şirketleri almak için kullandılar. Merkez Bankası da hiçbirini derinden incelemedi. Bu kadar büyümelerine izin verilmemeliydi. Çoktan bu ülkeyi terk etmelilerdi" diyor. Zoega'nın sözünü ettiği kişilerin başında ülkenin ikinci zengini (birincisi oğlu) Bjorgolfur Gudmundsson geliyor. Devletin el koyduğu bankalardan Landesbank'ın sahibi de olan Gudmundsson, İngiliz West Ham futbol takımı dahil bu ülkede binlerce yatırımı bulunuyor. Krizin ardından yıllardır yaşadığı İngiltere'den sessiz kalması ve tek düşündüğünün futbol takımı olduğu yolundaki eleştiriler nedeniyle ülkede şimşekleri üzerine çekmiş durumda. Prof. Zoega'ya göre; bu ada ülkesinin çok daha fazla etkilenmesinin tek bir nedeni var: "İzlanda çok küçük bir ülke. Eğer büyük bir ülkeyseniz biri düşünce kimse hissetmez. Ama ülke küçükse düşeni duyarsınız ve onunla birlikte siz de düşebilirsiniz." Ülke halen Rusya'yla 4 milyar Euro'luk borç anlaşmasını imzalamadı. Görüşmeler sürerken İzlandalı akademisyen, "Bizim siyasetçiler Rusya'yı kullanıyor" diyor. Ülkedeki siyasetçilerin Batı'ya istediklerini yaptırmak için arada bir "Rusya kartını" oynadıklarını belirten Zoega durumu şöyle ifade ediyor: "Batı İzlandasız yaşayamaz. Burada eğer gün gelir de Ruslar olursa ABD, Avrupa'dan kopmuş olur. Bu topraklarda bir gelenek var. Batı'dan istediğini alabilmek için Rusya kartını oynuyorlar. Yani Rusya'yı bir anlamda kullanıyorlar. Bence AB'ye üye olmalı ve demokratik ülkelerden destek almalıyız."

'BİZİ İZLEMESİNLER'
Krizde parasını kaybedenleri temsil eden KOBİ Derneği Başkanı Vilhjamur Bjamason, tüm İzlandalıların krizden etkilendiğini söylüyor. İzlanda Üniversitesi ekonomi profesörü olan Bjamason, "Temsil ettiğim bin 200 - 2 bin kişi arası. Ama sorumluların adını koyamıyoruz ki paramızı isteyelim. Eğer ağızda diş göremezsem hangisini çekeyim ki? Kimden isterim parayı?" diyor. Esprili bir dille banka sahiplerinin paralarının "okyanusun dibini boyladığını" anlatan Bjamason, "Hiçbir çözümüm yok. Bugüne kadar hiçbir sanayileşmiş ülkenin başına bu gelmedi. İzlanda bir ders kitabı örneğidir. Bankacılık dünyasının nasıl gelişmemesini anlatan. Böyle bir bankacılık sistemi kimsede yok. Kimse de bizi izlemesin" diye anlatıyor. Önümüzdeki yıllar içinse karamsar bir tablo çiziyor: "Kaygılıyım. Çünkü çözüm bulunsa da yansımaları uzun zaman alacak. İşsizlik yüzünden psikolojik, kişisel sorunlar yaşanacak. Büyük paralar kaybeden aileleri bir aklınıza getirin."

15 SUÇLU Ülkenin saygın ekonomistlerinden Prof Zoega, ekonomik krizin tepedeki 15 kişinin yüzünden olduğunu söylüyor.

GELECEK KAYGISI TAŞIYOR 25 yaşındaki Bryndis Björgvinsdottin İzlanda Üniversitesi'nde folklor eğitimi görüyor. Mezun olmasına iki yıl kalmış, ancak geleceğinden kaygılı. Bir dönem mankenlik yaptığını da anlatan genç İzlandalı öğrenci, "Artık zengin bir Avrupalı değilim. Kendimi bugüne kadar farklı gözle baktığımız Doğu Avrupalılar gibi hissediyorum" diyor.


İŞLERİ İYİ!.. 1909'da açılan ' Rolex saatçisinin müdürü "Satışlarımız krizin ardından yüzde 50 oranında arttı. Parayı değerli şeylere yatırıyorlar" diyor.

KOL ÇEKME Reykjavik'in en işlek alışveriş caddesi Laugavegur'da bir dükkân hariç hepsi sinek avlıyor. Kapısında "Monte Carlo-Kumar İçki" yazıyor.
Haberin fotoğrafları