İpsiz Recep kahraman mı çeteci mi?

HABER MERKEZİ

04.10.2008

Elinde olanı olmayana verdiği için adı "İpsiz"e çıkan, Kurtuluş Savaşı'nın figürlerinden İpsiz Recep konusunda tarihçiler bölündü..

TRT'nin, Kurtuluş Savaşı'nın figürlerinden "İpsiz Recep"in hayatını televizyon dizisi olarak çekmesi tarihçiler arasında yeni bir tartışma yarattı. Aktüel dergisinden Perihan Özcan'ın haberine göre, resmi tarihte bir milli mücadele kahramanı olarak görülen İpsiz Recep, gayriresmi tarih yorumunda, Ermeni katliamında bulunmuş, kaçakçılıkla uğraşan, kural tanımaz bir çete reisi. Kadir İnanır'ın "Bu rolü oynamak için 40 yıl bekledim" dediği İpsiz Recep için resmi ve gayriresmi tarihçilerin aralarında anlaştıkları başlıca üç nokta var.

* İlki, Ergenekon davası tutuklularından Doç. Dr. Emin Gürses'in büyük dedesi olan Rizeli İpsiz Recep'in, teknesiyle Karadeniz'in iki yakası arasında kaçakçılık yaptığı.

* İkincisi, Batum'dan aldığı 17 Ermeniyi, 'komitacı' oldukları gerekçesiyle öldürüp hapis yattığı.

* Son olarak da savaş süresince kanun kaçakları ya da hapisten salıverilenlerden oluşturduğu çetesi ile faaliyette bulunması. Araştırmacı-yazar Ergun Hiçyılmaz'ın 2005 yılında kaleme aldığı "İpsiz Recep" biyografisinde, Karadeniz ve kıyılarını avucunun içi gibi bilen İpsiz Recep, Sakarya Sahil Komutanı olduktan sonra "adama" ihtiyaç duyduğunu Mustafa Kemal'e telgrafla bildirir. Bunun üzerine Mustafa Kemal, Rize Jandarma Alay Komutanı Şükrü Bey'e, İpsiz Recep için gereken kuvvetin sağlanması emrini verir. Kısa sürede İpsiz Recep'in saflarına, aralarında idam ve müebbet mahkûmları ile dağlarda gezen eşkıyalar da olan 280 "gönüllü" katılır. Biyografiye göre bu çeteci kuvvet kısa zamanda "emir komuta zincirinden" çıkar ve kendine has metotlarla asayişi sağlar.

ATATÜRK'E TELGRAF
Yazar Sait Çetinoğlu ise İpsiz Recep'in eli kanlı bir çeteci olduğunu şöyle iddia ediyor: "İpsiz Recep bir Teşkilat-ı Mahsusa elemanıdır. Ermeni soykırımında ve Helen kökenli Karadenizlilerin etnik temizliğinde önemli rolü olmuştur. Bu eylemlerde rol alan herkes gibi, mütarekeden sonra cezalandırılmadan kaçmak için soluğu 'Milli Mücadele'de almıştır. Anadolu hareketine katılarak, aynı eylemleri Adapazarı ve İzmit bölgesinde de sürdürmüş ve başarılarından dolayı yüzbaşı rütbesi ile ödüllendirilmiştir."