Bir adım ötesi yapay organdır

Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Alper Demirbaş kan uyumsuz böbrek nakliyle ilgili soruları yanıtladı:

* Doku uyumsuz böbrek naklini de ilk kez sizin ekibiniz yaptı. Kan uyumsuz böbrek naklinden sonra nasıl bir gelişme olabilir?
Doku uyumsuz organ nakilleri çok önemliydi. Türkiye'de ilk biz uyguladığımızda tıp dünyası tartıştı. Bazıları kabul etmedi. Şimdi pek çok merkezde uygulanıyor. Kan uyumsuz organ nakilleri için de benzer eleştiriler aldık ancak eminim pek yakında pek çok merkezde bizim gibi seri olarak uygulanabilecek. Çünkü bu bir devrimdir. Vericisi olan hastaları yalnızca kan uyumları yok diye gözyaşları içinde geri gönderiyorduk. Bu, doktorlar için de dayanılır bir durum değil. Tıp bunun önemini biliyorsa bize düşen uygulamaktır. Bakın insanlara yeni yaşam veriyorsunuz, bir gelecek sunuyorsunuz her şeyden önce organ nakli ile hayatlarını uzatıyorsunuz. Böbrek nakillerinde kan uyumsuz organ naklinden daha büyük bir gelişme artık yok. Bunun bir adım ötesi doku üretimi ya da türler arası nakildir. Kısa zamanda bunların gerçekleşmesi olası görülmüyor.

* Başka organlara da kan uyumsuz nakil yapılabilir mi?
Yapılabilir. Kan uyumsuz karaciğer nakli yapılabiliyor. Ama asıl ihtiyaç böbrek naklinde, çünkü böbrek hastası sayısı giderek artıyor; bu yıl sonu itibariyle n5 bini bulacak. Nakilli hastaların diyalizdeki hastalara göre yaşam süreleri üç kat artıyor. Bu yüzden canlıdan canlıya nakiller daha çabuk artıyor. Biz bu ay geçen yılın rakamlarını tutturduk. 230 böbrek nakli yaptık. Bunlardan yalnızca 26 tanesi kadavradan.

ANNELER VERİCİ
* Canlıdan organ nakli işleminde kimler organlarını hiç düşünmeden veriyorlar?
Anneler ilk sırada. Hiç tereddüt etmeden onlar organlarını veriyorlar. Onlara şimdi eşler yaklaştı. Kadınlar kocalarına organlarını hiç düşünmeden veriyorlar. Eşine böbreğini veren her yüz çiftten seksenini kadınlar oluşturuyor, bu konuda erkekler biraz daha çekingen sadece yirmisi erkek.

* Kan uyumsuz böbrek nakli hastalarını nasıl seçiyorsunuz?
Genelde başka şansı kalmamış hastalar. Yıllarca diyaliz almışlar, artık vücutları diyaliz nedeniyle yıpranmış, başka vericileri de yok. Bu hastalar arasında Büşra benim için özeldir. Verdiği savaş beni çok etkiledi.