ABD'li çocuklar yağ ve şeker diyetinde! Sırada Türkiye var
Amerika'da obezite ile mücadelede şirketlerle birlikte önemli bir adım atıldı. Okul kantinlerinde satılan çikolata, cips gibi ürünlerin şeker ve tuz oranı azaltılıyor... Türkiye'de 15 milyon öğrenci var. Obezite yaşı 6'ya indi. ABD'deki şirketlerin tamamı Türkiye'de de faaliyette. Ancak Sağlık Bakanlığı eğitimlerinden başka alınan bir önlem yok.
Obezitenin büyük bir toplumsal sorun olduğu ABD'de geçtiğimiz hafta sonu imzalanan bir anlaşmayla okul kantinlerinde satılan gazlı içecek, cips, yoğurt, renkli şeker gibi gıda maddelerinin yağ ve şeker oranlarının düşürülmesine karar verildi. Amerikan Kalp Birliği ve ABD eski başkanı Bill Clinton'ın başını çektiği Clinton Vakfı tarafından oluşturulan kampanya 35 milyon öğrenciyi hedefliyor. ABD'de obeziteye karşı gruplar ile Mars, Danone ve Pepsi gibi şirketlerin de katıldığı anlaşma kapsamında hiçbir ürün, kalorisinin yüzde 35'inden fazlasını yağdan, yüzde 10'unu da kalp damar sistemine zararlı doymuş yağdan alamayacak. Üründeki şeker miktarı da ürün gramajının yüzde 35'ini aşamayacak. Daha önce de içecek şirketleriyle yapılan bir anlaşmada, bu şirketlerin ilk ve ortaokul kantinlerine yalnızca su, tatlandırıcı katılmamış meyva suyu ve düşük yağlı veya yağsız süt satması kararlaştırılmıştı. Uygulama 2008 yılında gerçekleşecek. Bu yıl çok sayıda okulda gazlı ve kolalı içecekler ile şekerli gıdalar kaldırılmaya başladı.
PEKİ
YA TÜRKİYE? Bu kararlarla ABD'de 54 milyon genç ve 123 bin okul kantini ile yemek otomatlarında satılan ürünler standarda kavuşuyor. Ancak obezite Türkiye'nin de sorunu. Türkiye'de yaklaşık 15 milyon öğrenci, henüz kantinlerinin asgari düzeyde bile denetlenemediği okullarda eğitim görüyor. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü verilerine göre kadınların üçte biri, erkeklerin ise beşte biri obez kategorisine girerken obezite yaşı da 6'ya indi. Türkiye'de cips, kolalı içecek, meyveli yoğurt, şekerleme gibi ürünler kantinlerde özgürce satılıyor. Kantinlerin denetiminden sorumlu Tarım Bakanlığı sadece hijyen ve üretim izinlerine bakıyor. Ürünlerin yağ, şeker, tuz içeriklerini sorgulayan Sağlık Bakanlığı'nın ise bu konuda bir genelge yayınlama yetkisi bile yok. Bakanlık, ancak Milli Eğitim Bakanlığı aracılığıyla bu konuda tavsiyelerde bulunabiliyor. Kantinlerle ilgili olarak hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nde ise bu konuda bir uyarıya rastlanmıyor. Yönetmelik "İşletme hakkı verilen yerde hiç bir şekilde 'bira' dahil alkollü içki, tütün ve tütün mamulleri ile enerji içecekleri bulundurulamaz" dedikten sonra, kantinlerde 'öğrencinin ruh ve beden sağlığına faydalı gıda ve içecek gibi ürünlerin bulundurulması zorunludur' şeklinde bir ifadeye yer veriyor. Yani obeziteyle savaş konusu Türkiye'de bırakın şirketler düzeyinde bir anlaşmayı henüz bu yönetmeliğe de girmemiş. Şimdilik Sağlık Bakanlığı'nın okullardaki eğitimlerinden öteye gidemiyor.
