kapat

17.05.2000
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Magazin
Superonline
Sabah Künye
Atayatirim
Sofra
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

Turkport
1 N U M A R A
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2000
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Ekonomik araştırma kurumu kaçınılmaz
Cumhurbaşkanı Sezer'e doğrudan bağlı olacak özerk bir ekonomik araştırma kurumu, Türkiye'ye proje üretebilir.

Yeni Cumhurbaşkanı Sezer'e doğrudan bağlı olacak bir özerk ekonomik araştırma ve analiz kurumunun üreteceği strateji ve projeler, geleceği daha berrak şekilde görmemizi sağlayabilir. Bu tür bir kurum, Özal ve Demirel'in güçlü ekonomik belleklerinin yerini tutabilir.

8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ekonomik ve teknik konulardaki belleği çok güçlüydü. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in ekonomik ve sosyal göstergelere ve sorunlara hakimiyetini de son yedi yılda hep izledik.

21. yüzyılda "dahi" de olsa tek bir beynin 65 milyonluk Türkiye'nin, 200 milyar dolarlık bir ekonomisinin tüm sorunlarını ve göstergelerini tam anlamı ile algılaması ve irdelemesi artık imkansız. Asaf Savaş Akat, Serdar Turgut, Osman Ulagay, Deniz Gökçe ve Mahfi Eğilmez gibi değerli ekonomistlerin son günlerde alevlenen tartışması da bir konsensüs sağlamanın kolay olmadığını gösterdi. Bilim adamları ve ekonomistlerin eleştiri ve önerileri çok zaman kendi alanları, uzmanlıkları ve deneyimleri ile sınırlı kalıyor. Oysa Türkiye'nin yakın geleceğinin makroekonomiden demografiye, su sorunundan GAP'a, gelir politikasından eğitime, boru hatlarından sağlık yatırımlarına kadar araştırılması şart. Bu konuların, hukuk, sosyoloji, sosyal psikoloji ve antropoloji gibi insanı konu alan bilim dalları ile bağlantısını göz ardı etmemek gerek. Tüm bu sorunların ve çözüm projelerinin bir sivil toplum ve hukuk devleti çerçevesi içinde formüle edilmesi gerekiyor.

Amerika'da bu görevleri başkana bağlı "Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu" ve benzeri özerk kuruluşlar, kazanç amacı gütmeyen özel araştırma vakıfları, özel ekonomik tahmin şirketleri yerine getiriyor. Bu özerk kuruluşlarda tüm sorunlar dört başı mamur bir şekilde irdelenip, uygun üç-dört çözüm projesi üretiliyor. Başkana da en yararlı ve politik açıdan en tutarlı alternatifi seçmek kalıyor. Bu çalışma biçimi, Ronald Reagan'ın sağduyusunun yardımı ile Amerikan ekonomisini sekiz yıl süresince başarılı bir şekilde yönetmesine imkan verdi. Almanya'da konjonktür enstitüleri, Fransa'da ise INSEAD adlı eğitim ve araştırma kuruluşu bu görevi yerine getiriyor.

KURUM NELER YAPMALI?
Ekonomik ve sosyal araştırma kurumu şu niteliklere sahip bulunmalı:

* Temel amaç, bir Türkiye stratejisi ve Türkiye Projesi üretmek olmalı. Sektörler ve sorunlar ile ilgili strateji, program ve projelerin bu ana belge ile ve birbirleri ile uyumu irdelenmeli.

* Gelecek ile ilgili tahmin (forecasting) çalışmalarına öncelik tanınmalı.

* Yurt dışında bulunan Kemal Derviş, Dani Rodrig ve Yılmaz Akyüz gibi değerli ekonomistler çok değerli katkılarda bulunabilir. Türkiye'de ise 72 üniversitede konusu ekonomi ve sosyal bilimler olan yaklaşık 12 bin öğretim üyesinden oluşan dev bir havuz var. Sanayide, bilişim sektöründe, özel araştırma kuruluşlarında ekonomik ve sosyal analiz konusunda birikimi olan yüzlerce kişi bulunuyor. Bu kişiler internet yolu ile katkıda bulunabilir.

* Temel hedef yedi yıllık dönemde yılda ortalama yüzde 9'luk bir büyüme olmalı. Sezer, Çin'in 20 yıldır gösterdiği performansı, Türkiye'nin hiç olmazsa yedi yıl süreyle yakalamasının imkan dahilinde olduğunu yediden yetmişe kadar herkese zaman içinde benimsetirse, büyük bir atılım momenti yakalayabiliriz.

İnsanlar, halk kitleleri güvenmedikçe, inanmadıkça IMF'nin Hazine'nin, DPT'nin en parlak beyinlerince hazırlanan programlar bir işe yaramayabiliyor.

FARUK TÜRKOĞLU


Copyright © 2000, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır