Dükkancı mantığı
Türkiye'de ortaklık kültürü, sinerji bilinci yok. Nas, işadamlarının "dükkancı" mantığıyla hareket ettiğini ve "Ben dükkanımın başında olmalıyım"ın düşüncesinden vazgeçilmediğini belirtiyor.

Nas, birleşmenin önündeki ikinci büyük engeli ise şirketlerin kurumsallaşamamış, patronaja bağlı, şahıslardan bağımsızlaşamamış olmasıyla açıklıyor

Nas, kurumsallaşmanın şirketlerde ortakların birleşmeye daha çabuk razı olmalarını sağladığını vurguluyor. Peki bunu aşmanın yolu var mı? Nas'a göre, vergi teşviği gibi somut şeyler bu sorunu çözüyor. "Havuç göstermek gerekir" diyen Nas, birleşmede vergi olmasını da eleştirdi ve "Biz az gelişmiş bir ülkeyiz. Birleşmeyi teşvik etmeliyiz. Vergi alınması yanlış. Birçok şirket sırf bu nedenle deviri tercih ediyor." dedi.

PROSEDÜREL GÜÇLÜK
Birleşmenin önündeki diğer büyük engelin de prosedürel güçlükler olduğunu anlatıyor. Mevzuatın çok şekilci olmasından yakınan Adnan Nas, "Örneğin, birleşen şirketlerin değerlerinin tespiti için mahkemeye gitmek gerekiyor. Türkiye'de mahkemelerin nasıl çalıştığını herkes biliyor. Çok zaman alıyor" diye konuştu.

Birleşme neden zor?
* Vergi yüzünden işadamları birleşmeye sıcak bakmıyor.

* Türkiye'de ortaklık kültürü yok. Sinerji yaratılamıyor.

* Kurucular şirketlerine aşkla bağlı. Batsa da satmak istemiyor.

* Patronaja bağlı şirketler birleşme fikrine alışamıyor.

* Yeni ekonomi, globelleşme gibi kavramlar geç geldi.

* Birleşmek için hisse değerleri tespit ediliyor. Ancak herkes değeri az buluyor.

GLOBALLEŞME ANLAŞILAMADI
YENİ şirkkette ortakların ne kadar pay alacağı da birleşmenin önünde bir başka engel. Adnan Nas, "Hisselerin tespitinde iki tarafın da aynı dilden konuşması gerekir. Bu da pek mümkün olmuyor. Tespit çok zaman alıyor. Tespit edilen değerden kimse memnun kalmıyor" dedi. Nas, birleşmelerde işin değerinin önemli olduğunu ancak Türk işadamı için malın değerinin daha önemli olduğuna dikkat çekti. "Şirketin bilançosunda değeri 5 milyon dolarlık yalı koymuşlar. Oysaki diğer şirket için hiç de önemli değil. Bunu anlatmak çok zor oluyor. Marka bilinci henüz yerleşemedi" diyen Adnan Nas, diğer güçlükleri şöyle sıraladı: "Yeni konsept'ler konusunda işdünyası henüz bilinçli değil. Örneğin dışarda gayrinakdi işler çok önemli. Örneğin marka gibi. Globalleşme, yeni ekonomi gibi kavramlar anlaşılamadı. Rekabetçi olmak, en iyi ürünü en ucuz maliyetle, üretmek gerekiyor. Bu konseptler Türkiye'ye çok geç geldi. Azınlık haklarının korunması çok önemli. Türkiye'de bu hakların olmayışı çoğu kimseyi yeterince güvende hissettirmiyor. Bu nedenle de kimse gelip de şirketin yüzde 50'sinin altında bir orana talip olmak istemiyor."

Şelale KADAK