İstanbul Boğazı'nın iki yakasını bir köprüyle birleştirmeyi ilk Leonardo Da Vinci akıl etti. Projesini II. Bayezid'a sundu, reddedildi. Şimdi Norveçliler bu 'mimari harikayı' kendilerine mal etmek istiyor

JAN DEVLETOĞLU/Londra

Time dergisi son sayısında, Boğaz'ı ve Haliç'i bir köprüyle birleştirme tasarımının ilk kez Rönesans devrinin ünlü ustası Leonardo da Vinci'ye ait olduğunu yazdı. Da Vinci, bu tasarımını 1502'de dönemin hükümdarı ikinci Sultan Beyazıt'a sunmuş , Sultan projeyi gerçekçi bulmadığı için reddetmiş. Time dergisindeki habere göre aradan geçen 500 yıldan sonra Da Vinci'nin bu köprü projesi İstanbul yerine Norveç'te inşa edilecek. Leonardo'nun Haliç için tasarladığı köprünün projesini, Norveçli mimar Vebjorn Sand, Norveç kamu hizmetleri dairesinin onayına sundu. Hükümet projeyi 'gerçekçi' bularak Oslo'da inşasını onayladı. Time, Amerikalı kent tasarımcılarının da, aynı köprünün Iowa eyaletinde inşa edilmesi için harekete geçtiğini yazdı.

'KIYAMETE KADAR SULTANIM'
Sand, Haliç köprüsü projesinin sanatçının gerçekleşmeyen en büyük eserlerinden birisi olduğunu ortaya çıkardı. Leonardo 1499'da İstanbul'a gelmiş, kente hayran kalmış ve o dönem hem Boğaz'ı hem Haliç'i birleştirecek köprü için eskizler karalamıştı. Da Vinci daha sonra bu projeleri o zamanlar kentin esas hayatiyetini taşıyan Haliç köprüsü üzerinde yoğunlaştırdı. Topkapı Sarayı'nda bulunan bir belgeye göre; Da Vinci "Venedikli küffar Ricardo" imzalı bir mektup yazmış Bayezid'e. Ve 1502'de tamamladığı projesini, ayrıntılı olarak anlatmış. Buna göre, üstad köprünün ayaklarına birer değirmen yerleştirmeyi ve yılda bir, harç ilavesiyle, kendi deyimiyle, "köprünün kıyamete kadar ayakta kalacağını" garanti etmiş...