Partilere bağışlar
Siyasi partilerin gelirleri ve giderleri amaçlarına aykırı olamayacak. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar ve kooperatifler partilere yardım ve bağışta bulunabilecek. Ama gerçek ve tüzel kişiler bir yıl içinde 1 milyar liradan fazla para veremeyecek.

Siyasi partilerin yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, Türk uyrukluğunda olmayan gerçek ve tüzel kişilerden ayni ve nakdi yardım ve bağış alamayacakları da hükme bağlanıyor.

Genel ve katma bütçeli dairelerle, mahalli idareler ve muhtarlıklar, kamu iktisadi teşebüsleri, özel kanunla veya özel kanunla verilen yetkiye dayanılarak kurulmuş bankalar ve diğer kuruluşlar, kamu iktisadi teşebüsü sayılmamakla beraber ödenmiş sermayesinin bir kısmı devlete ait müesseseler; siyasi partilere hiçbir suretle taşınır veya taşınmaz mal veya nakit veya haklar bağışlayamayacaklar. Bu gibi mal veya hakların kullanılmasını bedelsiz olarak bırakamayacaklar.

Denetim ve el koyma
Siyasi partilerin mali denetimleri Anayasa Mahkemesi'nce yapılmaya devam edilecek.

Partiler, karara bağlanarak birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesi'ne ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na vermek zorunda olacak. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri 50 milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihleri ve şekillerini belirten listeler eklenecek.

Kanuna aykırı bağış kabul etmek, mal veya gelir elde etmek gibi durumlarda partilerin mallarına hazinece el konulabilecek. Partiler ticaretle uğraşamayacak. Partilerin doğrudan veya dolaylı olarak yürüttükleri ticari faaliyetten elde ettikleri gelirler hazineye irat kaydolunacak.

Kanuna aykırı bağış, kredi veya borç alınması ve borç verilmesinin müeyyidesi de yeniden düzenlendi. Daha önce hapis cezası öngörülürken, yeni düzenlemeyle hapis cezası kaldırılarak 50 milyon liradan az olmamak üzere ağır para cezası getirildi. Kanunda, siyasi partilere uygulanan para cezaları da artırıldı. Hafif para cezalarının alt sınırı 15 milyon liraya, ağır para cezalarının alt sınırı ise 60 milyon liraya yükseltildi.

Mehmet ÇETİNGÜLEÇ

Katil pişman olamayacak
ANKARA- Pişman olan terör örgütü üyelerine ceza indirimi öngören yasa tasarısı dün bakanların imzasına açıldı. Tasarı ile terör örgütü elemanlarından eyleme katılmayanlar, silahını bırakıp teslim olanlar, mahkeme kararı ile ceza almayacak. Adam öldürenler ise yasadan yararlanamayacak.

Örgüt yönetici
Tasarı ile terör örgütünün kurucuları, yönetim ve komuta kadrosunda yer alanlar Pişmanlık Yasası'ndan yararlanamayacaklar. Diğer pişmanlık yasalarında olmayan ve ilk kez bu tasarıda yer alan bir hükme göre, terör örgütü elemanlarından güvenlik kuvvetlerini öldürenler veya yaralayanlar kapsam dışında kalacaklar.

Terör örgütü içinde bulunup, hiç eyleme katılmayanlar ile kendiliğinden gelerek teslim olanlar ve verdiği bilgilerle de örgütün çökertilmesine yardım edenler hakkında, bu bilgilerin Emniyet ve İçişleri Bakanlığı'nca da doğrulanması durumunda, mahkeme ceza vermeyebilecek.

Meclis tatile girmeden çıkarılması öngörülen tasarıda pişmanlıktan yararlanma şartlarının biraz daha ağırlaştırıldı ve teslim olma ve başvuruda bulunma koşulu getirildi. Buna karşılık, ceza indirim oranları sanık ve hükümlüler lehine yükseltildi. Tasarı yasalaştıktan sonra toplam altı ay boyunca yürürlükte kalacak.

Pişmanlıktan yararlananlara daha önce idama mahkum edilmişlerse 15 yıl olarak düşünülen ceza miktarı 9 yıla, ömür boyu hapse mahkum edilenlere de 10 yıl olarak düşünülen hapis cezası 6 yıla indirildi. Böylelikle idamlıklar 9 yıl, müebbed hapse mahkum olanlar da 6 yıl cezaevinde yatıp tahliye olacaklar. Basın yoluyla işlenen suçlarda öngörülen 3 yıllık erteleme hükmü ise aynen benimsendi.

Başvuru şart
Tasarının 1. maddesinde yapılan değişiklikle, pişmanlıktan yararlanma, teslim olma ve başvuru şartına bağlandı ve "Güvenlik güçlerine mukavemet etmeksizin teslim olup bu kanundan yararlanmak istediğini bildirmeleri" ifadesi eklendi. Yani, kaçaklar, bizzat teslim olacak ve bilgi verirlerse yasadan yararlanacaklar.