DTM'nin otomotiv sektörü analizi
Üretim değeri bakımından altıncı sırada yeralan otomotiv , kimya ve metal sanayiinin ardından katma değeri en yüksek üçüncü sektör durumunda.

Taşıt araçları sanayi ve yan sanayi dahil yaklaşık 70 bin kişiye istihdam sağlayan sektör toplam istihdamın yüzde 9'unu, 6.4 milyar dolarlık üretimle imalât sanayi toplamı içinde yıllık üretim değerinin yüzde 8.7'sini oluşturuyor.

5.6 milyar dolar tutarında yatırım hacmine ulaşan sektörde faaliyet gösteren firma sayısı 20.

*Firmaların kurulu üretim kapasitesi 1998 yılında 815 bin adet/yıl seviyesine ulaştı. Henüz küresel anlamda rekabet düzeyine ulaşmayan bu rakamlar General Motors'un onda biri, Fiat'ın üçte biri, Hyundai'nin yarısı kadar.

Üretim kapasitesinin yetersizliği, iç pazarın doymamış durumda olması ve yıllık iç talebin yüzde 40 kadarının ithalatla karşılanmasından anlaşılıyor.

Otomotiv sanayiinde en önemli üretim artışı 1992-1993 yıllarında gerçekleşti. Bu yıllarda kapasite kullanım oranı yüzde 77'ye otomobil üretimide 348 bin adet seviyesine ulaştı. 1993'de yüzde 77 oranına düşen kapasite kullanım oranı 1998'de yüzde 50'ye indi.

Türkiye'de otomotiv sanayii otomobil üretimi alanında yoğunlaşıyor. 1970'de toplam üretimin yüzde 15'ini oluşturan otomobil üretiminin oranı 1998'de yüzde 59.2'ye çıktı.

1970'e göre otomobil üretimi 66 kat, kamyon üretimi 7.2 kat, traktör üretimi ise 7.4 kat artış gösterdi. 1998 yılında 239 bin otomobil üretilirken, 60 bin 500 traktör, 45 bin 517 kamyonet, 31 bin kamyon üretimi yapıldı.

Otomotiv sanayi dış ticarette küçümsenmeyecek bir paya sahip. Sektörün 1990'da yüzde 1.1 olan toplam dış ticaretimiz içindeki payı 1998'de yüzde 3 düzeyine yükselirken 1999'un ilk üç aylık döneminde yüzde 4.3 oranında gerçekleşti.

1998 yılında taşıt ithalâtı en yüksek seviyeye ulaşırken 1999 yılının ilk üç aylık döneminde taşıt ithalâtı yüzde 45 oranında geriledi.

Fatih ATİK