Ancak İMKB Endeksi yüzde 7.1'lik düşüşle 5000 puanın altına indi. Dolar bazındaki endeks 1.17'ye geriledi. Hükümetin kuruluşu sırasında endeks 1.50 dolara kadar yükselmişti. Aradan geçen 1.5 aylık sürede endeks dolar bazında yüzde 22 geriledi. Borsa 3.5 ayı aşan yükselişiyle dolar bazında yüzde 108'lik prim yapmıştı.
3 Düzeltme - Hükümet kurulduktan sonra piyasalar moralsiz ve tatsız.
Bunda etkili olan faktörlerden biri hükümet kurulana kadar piyasaların içine girdiği aşırı iyimserlikti. Kurulacak hükümetin bütün reformları yapacağı ve ekonominin canlanacağı bir tabloyu satın aldı piyasalar.
Dolayısıyla hem borsada hem faizde hükümet kurulduktan sonra bunun bir düzeltmesi yaşanıyor.
3 Hükümet faktörü - Bunun yanında hükümetin icraatlarını belli bir takvime bağlamaması ve bunları bir paket içinde sunmaması da, inandırıcılığını zayıflattı.
Şimdi piyasanın önünde bir kaç olay birden var.
* Bakanlar Kurulu'nda görüşülen ve henüz onaylanmayan sosyal güvenlik reformu bütün piyasaların ve ekononin kilidini açacak bir öneme sahip. Yaşın ne olacağı ve geçiş sürecinin belirlenmesini bekleyen IMF heyeti bile Türkiye'de kalış süresini üç gün uzattı. Bu Türkiye'den ayrılırken sosyal güvenlik reformunun içeriğini görerek bir açıklama yapmaya olanak veriyor. IMF heyeti paket içeriğine göre 1 Temmuz'da veya daha önceki bir günde yapacağı açıklamayla Türkiye'ye karşı ya kırmızı ışığın rengini değiştirmeyecek ya da sarı ışık yakacak. Işığın sarıya dönmesi anında piyasaları etkiliyebilir.
IMF ile anlaşmanın asgari koşulunu oluşturacak sosyal güvenlik reformunda gelişme sağlanması halinde dış borçlanma yolu açılabilir, bu da faizler üzerinde gevşetici etki yaratabilir. Hem bu nedenle hem de sosyal güvenlik fonlarının sermaye piyasasında değerlendirilmesinin olanaklı hale gelmesinden borsa da olumlu etkilenebilir.
* Haziran ayının bitimiyle hem temmuz ayı hem de yılın ikinci altı aylık iç borçlanma programı açıklanacak. İtfalardan daha fazla veya karşılığında itfa olmayacak yeni ihalelerin açılması faizleri yükseltebilir. Tersi ise düşürücü etki yaratabilir.
3 Enflasyon faktörü - Gelecek cumartesi günü açıklanacak haziran ayı enflasyonu da piyasaların üzerinde etkili olabilir. Mayıs ayını meyve-sebzenin bu yıl erken pazara çıkması kurtarmıştı. Her yıl haziran ayındaki bu enflasyon düşüşünü bu yıl böylece öne aldık. Akaryakıta önce yüzde 10, sonra yüzde 7 zam yapıldı. Tekel zamları yanında mutad zamlarda yapıldı.
En azından akaryakıt zamları enflasyonun üzerine 1 puan koyacak. Yani haziran ayı enflasyonu mayıs ayının üzerinde çıkabilir. Burada piyasalara olumlu yansıyacak bir gelişme yok.
İş dönüp dolaşıyor, sosyal güvenlikte düğümleniyor.
Sonuç - "Biri başladı mı, diğerleri izler"
