Sanayideki göreceli ve hafif iyileşme mevsimlik ve hükümetin icraatı ile bağlantılı değil. Diğer göstergelerde de iyileşme alameti yok. Bu durum, yeni hükümetin kamuoyunun ve piyasaların peklentilerine yeterince cevap veremediğini gösteriyor. Oysa seçim öncesinde, hükümetin kurulmasının faiz oranında en az 10-15 puanlık bir indirim sağlayacağı tahmin ediliyordu. İndirim gerçekleşmediği gibi artış ortaya çıktı. Bu tatsız gelişmenin belirli nedenleri var:

- Hükümetin niyetlendiği reformları, gün belirterek bir takvime bağlaması, kamuoyuna, iç ve dış piyasalara güven aşılar ve faiz oranlarını düşürebilirdi. Türkiye'nin 30 yıllık tarihi, uygulaması yarım kalan reformlarla dolu olduğu için, kamuoyu somut taahhütler bekliyor.

Siyasi ve sosyal olaylar, bu takvimde bazı gecikmeler ortaya çıkarabilir ama bu zamanlamaya genel hatları ile uyulduğu takdirde yerli ve yabancı sermayenin yatırımları kıpırdanmaya başlar. Faiz oranları da, dıştan bir müdahale olmadan kendiliğinden iner.

- Üçlü koalisyonda ekonomik konulara Başbakan'ın ağırlığını tam anlamı ile koyması ve net, anlaşılır mesajlar vermesi şart. Ekonomi konusunda her kafadan bir ses çıkması, faydadan çok zarar getiriyor.

- Ekonomik kararlarda konsensüse dayalı çözümlerin aranması kalıcı çözümler sağlayabilir. Reformlarda karşı tarfın görüşü, hatta rızasının alınması, uygulamalardan dönüş tehlikesini azaltır. Vergi reformunda bu konsensus aranmadığı için, şimdi sorunlar yaşıyoruz.

5-6 aylık bir kararlılık, tutumluluk ve reform dönemi, 1995-97 döneminde olduğu gibi ekonominin üç yıl üst üste hızlı büyümesini sağlar. Gelir pastasının hızlı büyümesi, bölgesel eşitsizliği ve sosyal gerilimleri azaltacak kamu yatırımları için kaynak sağlar. Gelir dağılımın iyileşmesi, sanayi ve hizmetler sektörünün ürünlerine yönelen talebi artırır. Ekonomi, enflasyon azmadan canlanabilir. Esasında, tutarlı önlemleri uygulamak için hükümetin fazla zamanı yok. Ekonominin mevsimlik temposu, ağustostan başlayarak hızlanacağı için, reformların sonbahara bırakılması, daha büyük sorunlar yaratır. Ekonominin yaz ayları nedeniyle daha sakin olduğu bir dönemde alınacak kararlar daha etkili olabilir.

Faruk TÜRKOĞLU