Ekonomi

Başıboş döviz piyasasına SPK el attı

KERİM KARAKAYA

04.05.2009

Hızla büyüyen ancak hiçbir kurumun denetlenmediği internet şirketleri üzerinden döviz alım-satım işlemleri SPK'yı harekete geçirdi. SPK Başkanı Akgiray: Böyle gitmez, denetim çalışması başlattık..

Krizle birlikte dünyada finans sektöründe düzenleme ve denetlemelerin sıkılaştırılması tartışılırken Türk finans piyasasında bir alan hiçbir denetime tabi olmadan hızla büyüyor: Döviz işlem platformları. İnternet üzerinden döviz alım-satımı yapan ve Forex piyasası olarak bilinen bu platformlara denetimsiz ortamda her geçen gün bir yenisi ekleniyor. İnternet üzerinden dünyanın en önemli para birimlerini, yüksek kaldıraçlarla alıp satabilme imkanı sağlayan bu şirketler mevzuat boşluğu nedeniyle şu anda tamamen denetimsiz. Üstelik dünyanın en riskli piyasası olmasına rağmen.

'DENETİM İÇİN HAREKETE GEÇTİK'
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) para ve sermaye piyasası kurumlarının bugün kadar denetlemediği sektörü mercek altına aldı. SPK Başkanı Vedat Akgiray, SABAH'a yaptığı değerlendirmede "Konuyla ilgili çalışma başlattık. Buraların denetim altına alınmalı. Türk Lirasının değeri Türkiye'de belirlenmiyor. Böyle gitmez" dedi.

KREDİ KARTIYLA İŞLEM YAPILIYOR
Döviz işlemi yaptırmaya imkan sunan platformlarda kaldıraçlar 1'e 400'e kadar çıkıyor. Yani, 100 dolarlık bir para koyarak 40 bin dolarlık alım satım yapılabiliyor. Getiri yüksek olunca yatırımcı çok yüksek risk de almış oluyor. Getirinin çekiciliğine kapılan yatırımcılar, ağırlıklı olarak kredi kartları ile işlem yapıyor. İşte bu denetimsizlik ve yüksek risk şimdiden sektörde birçok sorunun çıkmasına sebep oluyor. Döviz işlemi yaptıran şirketlerin güvenirliliği konusunda ortaya hergün yeni bir spekülasyon atılıyor. Bazı müşterilerin hesaplarından paralarını çekemedikleri, Döviz platformlarında çıkan teknik sorunlar nedeniyle yatırımcılar büyük paralar kaybediyor. Ancak, kownuyu iletebilecekleri hiçbir kurum yok.

Forex nedir?
Forex, İngilizce "Foreign Exchange" sözcüklerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır. Sık kullanılan diğer Forex tabirleri ise: FX ve Foreks'tir. Forex, ülkelerin para birimlerinin karşılıklı olarak değiştirildiği yani alınıp satıldığı bir piyasadır. Forex, dünyanın en gelişmiş ve likiditesi en yüksek finansal piyasasıdır. Günlük işlem hacminin 3 trilyon dolar civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Dünya işi sıkı tutuyor
Mevzuat eksikliği nedeniyle döviz işlem platformları Türkiye'de denetlenmezken, dünyada işler sıkı tutuluyor. Yabancı döviz işlem platformları ABD'de National Futures Association'a (NFA), İngiltere'de Financial Service Authority (FSA) tarafından denetleniyor ve düzenleniyor.

Hüseyin Kırçıltepeli-Hedefonline Gn.Md.: Gayriresmi denetleniyoruz
Türkiye'de internetten döviz işlemi yapan ve bu konuda en bilinen şirketlerden biri de Hedefonline. Aslında şirketin genel müdürü Hüseyin Kırçıltepeli de bu konudan rahatsız. Hazine ve SPK gayriresmi şekilde zaten bizi denetliyor" diyen Kırçıltepeli bu alanda mevzuat olmamasından şikayetçi. Mevzuat prosedürünün çok uzun zaman alacağını iddia eden Kırçıltepeli "Şu ana kadar kurumlar topu bir birine atıp durdu. Bence sektörü Hazine denetlemeli" dedi.

Okan Böke-İngiliz ODL Türkiye temsilcisi: Denetimsizlik çok büyük sorun
Döviz işlemi yapan bir diğer şirket olan İngiliz ODL'nin Türkiye temsilcisi Okan Böke aracı kurumların her türlü denetimden geçerken döviz işlemi yapan bu tür şirketler için hiçbir prosedür uygulanmadığını belirtti. Böke, "Kurulan bu döviz platformlarının yeterli sermayesi ve altyapısı var mıdır, müşteriler parasını zamanında çekebiliyor mu, hesaplarını görüp kontrol edebiliyor mu, hiçbiri belli değil" diye konuştu.

Nevzat Öztangut-Aracı Kuruluşları Bir. Bşk.: Yatırımcı emniyeti tehlikede
Bu kurumları düzenleyen bir otoritenin olmaması yatırımcı emniyetini tehdit ediyor. Kamu denetiminin yapılmazsa, yatırımcıların aleyhine beklenmeyen durumlar oluşabilir. Ayrıca bu şirketler aracı kurumların iş alanlarına giriyorlar. Aracı kurumlarır her türlü denetimden geçmesine rağmen bunlar için herhangi bir denetim yok.

Çetin Ali Dönmez-VOB Genel Müdürü: VOB'a da zarar veriyorlar
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB), döviz işlem platformalarının denetimsizliği konusunda en şikayetçi kurumlardan biri. VOB Genel Müdürü Çetin Ali Dönmez, döviz işlem platformlarının kendi derinliklerine zarar verdiğini vurguladı. Dönmez "Sermaye piyasası yatırımcılarını bu platformlar çekiyor. Bizim derinliğimize zarar veriyorlar. Bu işlemi yapacak olan platformların borsalar bünyesinde işlem yapması gerektiğini düşünüyorum. Bu olmayacaksa, bir şekilde denetim alına alınıp, hesap verebilir, şeffaf ve kontrol edilebilir kurumlar haline getirilmesi gerekiyor" dedi.

Her kurumun denetlememe nedeni var!
Bu konunun bugüne kadar denetimsiz kalmasında kurumların yorum farkı etkili oldu. Konuştuğumuz kaynaklara göre Merkez Bankası, bankaların yaptığı döviz alım satımlarını denetliyor ancak işlemleri ortada bir banka yapmadığı için bankacılık faaliyeti olarak görmüyor. BDDK da aynı nedenden dolayı yani bankacılık işlemi olmadığı için denetlemiyor. SPK'nın da bugüne kadar denetlememesinin arkasında bunu bir sermaye piyasası işlemi olarak görmemesi yatıyor. Döviz bürolarını denetleyen Hazine ise bir kaç yılda hızla büyüyen bu piyasa konusunda kararsız... Bunun nedeni de Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 32 Sayılı Karar. Çünkü 32 sayılı karara göre Türk Lirası'nın alım-satımı serbest.

Yayın tarihi: 4 Mayıs 2009, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/05/04//haber,A95C7B86D8954CBE8E2CB1F06D4A40F9.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.