Cannes Film Festivali'nden aldığı ödülden üç gün sonra baba evinde

Yenice, Nuri Bilge Ceylan'ın büyüdüğü, nereye giderse gitsin hiç kopmadığı, Koza, Kasaba ve Mayıs Sıkıntısı filmlerini çektiği küçük bir ilçe. Cannes Film Festivali'nde En İyi Yönetmen Ödülü'nü aldıktan sonra, Ceylan'ın üzerinde bu kadar etkisi olan bu ilçeyi merak ettik ve yola düştük. Yenice'ye adım atar atmaz merkezindeki Garaj Taksi'deyiz. Burası, Nuri Bilge Ceylan'ın Mayıs Sıkıntısı filminin bir sahnesinde de görünen taksi durağı. Şoför Recep Önel anlatıyor: "Bilge'yi (Yenice'de herkes Bilge diyor) çok eskiden beri tanırım. Sık sık gelip gider..." Cannes'da ödül aldığında ne hissettğini soruyoruz. "Ödül aldığını hiç duymamıştım. Haberimiz olmadı. Biz burada bütün gün öylece otururuz. Bir televizyonumuz bile yok," yanıtını veriyor; TIME dergisinde 'Cannes'da şöhret oldu, evinde kimse tarafından önemsenmiyor' başlığıyla yayımlanan haberi kanıtlarcasına... Arkasından anlatıyor: "Bilge burada, dün gece geldi!" Bunun üzerine kendimizi Nuri Bilge Ceylan'ın kapısının önünde buluyoruz ve eşi Ebru Ceylan ile annesi Fatma Ceylan'ı kapıdan çıkarken yakalıyoruz. "Şimdi köylere gidiyoruz, bizi akşama arayın," diyorlar. Ve biz de başlıyoruz, Nuri Bilge Ceylan'ı ve Çanakkale'ye bağlı bu ilçeyi Yeniceliler'den dinlemeye... Yenice'de ödülden haberdar olanlar -ki bunlar çoğunlukla Ceylan'ın arkadaşları- en çok ödülünü alırken söylediği "Ödülü tutkuyla sevdiğim yalnız ve güzel ülkeme adıyorum," cümlesine vurulmuş. Ayrıca bir Türkün almasından ziyade bir Yenicelinin bu başarıyı göstermiş olmasından mutlular. Nuri Bilge Ceylan'ın burada en çok gittiği yerlerden biri Öğretmen Evi. Hatta film çekimleri sırasında ekibiyle birlikte burada kalmış. Öğretmen Evi'nin müdavimleri "Küçük bir ekibi vardı ama çekimlerden sonra herkes burada yayılırdı. Bir tek Bilge inmezdi. Odasında otururdu, herkes yattıktan sonra inerdi," diyorlar. Mahalleden arkadaşı, sınıf öğretmeni Nail Günay, Ceylan'ı "Filmleri gibi sessiz sakin biri," diyerek tanımlıyor ve anlatıyor: "Çocukken de hep ketumdu. Konuşmayı sevmez. Ama kasıntı veya popüler biri olduğu için değil; hep böyleydi. Bu arada gençliğinde hızlı solcuydu." Küçüklüğünden beri Yenice sokaklarında babası gibi bisikletle dolaşan Nuri Bilge Ceylan, son gelişinde siyah cipinin içinde görülüyor. Nereye gitsek, "Dün buradaydı," veya "Sabah buradan geçti," ifadeleriyle karşılaşıyoruz. Arkadaşı öğretmen Şuayip Odabaşı, "Sabah evlerine gittim, babası Mehmet Emin Bey evdeydi ama kapıyı açmadı. Oğlu tembihlemiş herhalde," diyor. Ardından çocukluk anılarını anlatmaya başlıyor. Örneğin Kasaba filminin en etkileyici anlarından biri olan, sobanın üzerine asılan ıslak çoraptan damlayan su sahnesi, Ceylan'ın küçüklükten gelen gözlemlerine dayanıyor. Rivayete göre bir gün yağmur yağarken, ateş yakmış ve damlalar ateşe düşerken nasıl ses çıkardığını izlemiş. Bir başka rivayete göre ise yine bir gün arkadaşlarına "Gelin yanımıza hiç yiyecek almadan, karşıdaki dağda bir hafta kalalım," demişti. Amacı bir yandan da en büyük tutkusunu gerçekleştirmek, yani fotoğraf çekmekti. Oraya gittiler ama tahmin ettiklerinden önce döndüler... Bu hatıraları Ceylan'dan değil, arkadaşlarından dinledik. Çünkü Nuri Bilge Ceylan kesinlikle röportaj yapmama kararı almıştı. Ödülünü aldıktan sonra ailecek baba evine dinlenmeye gelmişti. Ve kimseyle konuşmak istemiyordu. Ama en azından babasının Yenice'ye bağlı Çakıroba Köyü'ndeki, Ceylan'ın filmlerine de mekân olan tarlaya ailesiyle yaptığı geziden birkaç kare fotoğrafa sahip olabildik...