Özetler izleyiciyi perişan etti

Sevilen dizilerin ekrandaki "sözde" özetleri, dakika olarak asıllarını geride bıraktı. 82 dakikalık dizinin özeti 87 dakika ekranda kalıyor. Sanırım bunun dünyada bir başka örneği yok. Yoğurt, Behçet hastalığı ve kaynana yarışmalarından sonra dünyaya "iftiharla" sunduğumuz bir icadımız daha oldu. Dizinin yayın saati olarak 20.00 ilan ediliyor. İzleyici işini gücünü buna göre ayarlayıp, ekran karşısına geçiyor. Sağ üst köşedeki "Özet" ibaresine aldanıp, beklemeye koyuluyor. Ama o da ne? "Özet" dedikleri, geçen haftaki bölümün aynen tekrarı!.. İşin kötü tarafı, özetin ne zaman biteceği belli olmadığı için ayrılıp, başka kanala da geçemiyor. Mecburen sonuna kadar bekliyor ki yeni bölümün başını kaçırmasın. Peki bu "dubleks dizi" ihtiyacı nereden kaynaklandı? Her zaman olduğu gibi televizyonda öncelikli olan "reklam geliri" dir. Eğer ekstra reklam alınacaksa ekran başındaki izleyici bir buçuk saat beklemiş, dizi sekizde başlayıp, onikide bitmiş, önemi yoktur. Reklamveren reytingi garantili diziler için kanal ve yapımcıyı sıkıştırır. "Ekstra reklam kuşağı açılması" için dizi süreleri bir buçuk saate yaklaşır. (Avrupa ve ABD'de bu süre ortalama 40 dakikadır.) Şimdi diyeceksiniz ki, "Yahu televizyon izleyicisi koltuğunda oturuyor. O diziye vermesin de ondan sonraki programa reklam versin, ne çıkar?" Olmaz!.. Ne dedik yukarıda? "Reytingi garantili diziler" dedik. Reklamveren eşeğini sağlam kazığa bağlamak ister. Öyle ya, Avrupa Yakası, Binbir Gece, Kurtlar Vadisi, Yaprak Dökümü dururken niye riske girsin ki? Ha, bu arada millet ekran başında sıkıntıdan tırnaklarını kemiriyormuş, saçını başını yoluyormuş, bir dizi izleyeceğim diye ekran başında 4 saat esir düşüyormuş, kime ne? Türkiye'de televizyonculuğun tek bir altın kuralı vardır: Altta kalanın canı çıksın! Ve genellikle en altta izleyici kalır. Bu "dubleks dizi" furyası kanalların da işine gelir. Çünkü aynı diziye bir gecede 7 reklam kuşağı açınca "birim maliyeti" düşer. 450 bin YTL'ye mal ettiği bir tek bölüme 700 bin YTL reklam alır. Yani bir kere üretir, iki kere satar. Ekran karşısındaki zavallı millet de alık alık bakar!..