Solcular Menderes'li sağcılar ise 68'li sahnelere tepkili

Bu hafta Haftanın Sohbeti'nde bir televizyon dizisi; yakın tarihin göz ardı edilen, üstü örtülen olaylarını anlatan Hatırla Sevgili var. 27 Mayıs darbesiyle başlayan dizide 12 Eylül'lü günlere gelindi. Dizi darbelerle dolu yakın tarihimizin adeta aynası oldu. Kenan Evren'in adını bile bilmeyen gençler, Adnan Menderes'in idamını, 70'li yıllardaki siyasi cinayetleri ve katliamları, dönemin devrimci liderleri Deniz Gezmiş ve Mahir Çayan'ı bu diziyle öğrendi. Aynı gençler Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının anmasına koştu, hatta 1 Mayıs'ta meydanlara çıktı. Türkiye'nin gizli tarihi, Özel Harp Dairesi üzerine araştırma yapan bir gazeteci olarak dizide bu kanlı yılların mimarlarının da açık bir şekilde gösterildiğini söylememiz gerekir. Ancak dizi üç hafta sonra bitiyor. Biz de gençlerin diziden neden bu kadar çok etkilendiğini ve gelen tepkileri dizinin proje tasarımcısı, bir anlamda yaratıcısı olan Tomris Giritlioğlu'yla konuştuk. Türk sinemasının önemli isimlerinden Giritlioğlu'nun elinin değdiği film ve diziler her zaman ilgi gördü. Azınlıklara yönelik Varlık Vergisi'nin anlatıldığı "Salkım Hanımın Taneleri" filmi çok sayıda ödül aldı. Aynı şekilde bir dönemi anlatan "Çemberimde Gül Oya" dizisi de çok izlendi.

* Hatırla Sevgili'de biraz gizlenen tarihi mi anlatılıyor? Saklanmak istenen veya resmi tarihin dışında yer alan olayları anlatmaya çalıştık. Ama hepsini belgeler ve tanıklara dayandırdık. Her olayın kitap, gazete haberi ve canlı tanık olarak mutlaka karşılığı var. Bir de çok geniş ve dönemlerin uzmanı olan bir danışman kadromuz var. Bu kadro hata payımızı çok azalttı.

GENÇLİK POLİTİKLEŞTİ

* Yakın tarihin siyasi olaylarını anlatan bir dizinin tutmasını, hatta Türkiye'nin anlatılanlara ekran başında ağlamasını bekliyor muydunuz? Hatırla Sevgili nasıl başlayacağı ve nasıl biteceği belli bir projeydi. Adnan Menderes dönemiyle başladı, 80 darbesi ile bitecekti. Öyle de oluyor. Başlarken kaygılarımız vardı çünkü riskli bir projeydi. Hep masalları izlemeye alışık bir seyirci vardı karşımızda. Onların tepkisinin ne olacağını kestirmek mümkün değildi. Ama dizi hayatımızda çok önemli oldu. Zannediyorum etkisi yıllarca sürecek. Ama Hatırla Sevgili'nin seyirciyle ilişkisi Türk televizyonu adına çok önemli. Hem nitelikli hem de kendi topraklarının hikayelerinin tutması önemli. Bu, daha cesur işlerin yapılması için de önayak olur. Açıkçası bu kadar geniş bir kesimi etkileyeceğini ve sorumluluk duygumuzu yükselteceğini kestiremiyordum. Zaten toplumsal desteği sekizinci bölümden itibaren almaya başladık.

* Bu destek hangi dönemin anlatılmasına denk geldi? 27 Mayıs ihtilali. Adnan Menderes'in tutuklanması döneminin anlatıldığı bölümlerde reyting yükseldi. Zaten dizi Türkiye çapında reytinginin üzerinde izleniyor. Bazen seyirci bunun bir dizi olduğunu unutuyor ve beklentisini çok yükseltiyor.

* Bir de diziyle tarihi tanımaya başlayan gençlik var. Deniz Gezmişlerin anmasında lise öğrencileri vardı. 1 Mayıs kutlamalarında alanlardaydılar... Evet, dizinin bir toplumsal etkisi oldu. Gençlerin kendi ülkelerinin politikalarını merak etmelerine, biraz da politikleşmelerine katkı sağladı. Hatırla Sevgili gençlikle doğru bir iletişim kanalı kurdu. Onlara hiç bilmedikleri bir tarihi anlattı. Diziyi bitireceğimizi söylediğimiz zaman gençler protesto ediyor, tepki gösteriyor. Ama benim onlara önerim; her zaman tarihi bir diziden değil, okuyarak öğrenmeleri. Doğru yaklaşım budur.