Caz yapma n'olur, çalış senin de olur

Elektronik müzik denilince, aklıma İlhan Mimaroğlu gelir. Yıllar önce bu türle onun Sing Me a Song Songmy albümüyle tanışmıştım. Plaktan çekilme bir albüm olduğu için üzerinde bilgi de yoktu. Doğrusu o müziği çok kavradığımı söyleyemem; mevcut bilgim de buna müsait değildi. Ancak bu albümün bende ilginç bir etkisi oldu. Diyebilirim ki, müzik dinleme ve anlamaya yönelik cesaretimi bu müzik sağladı. Bilmeden tutuldum tınısına, ruhuna. "Sevgi bilgiden doğar," derler ya, sonrasında o cesaretle dinleye dinleye, sora sora öğrendiklerim, benim müzikle iç içe girmeme neden oldu. O gün dinlediğim Bana Şarkının Bir Şarkısını Söyle (Sing Me a Song of Songmy) bugün elektronik müziğin klasikleri arasında sayılıyor. O gün bir kelimesini anlamamıştım, halbuki dünyayı saran vahşete, gaddarlığa bir başkaldırıyı anlatıyormuş. Meğerse Freddy Hubbard gibi caz trompet ustasını dinliyormuşum. Yapıttaki Türkçe sözlerin bir bölümü Fazıl Hüsnü Dağlarca'dan alınmış ve hammond orgu Arif Mardin çalıyormuş. Bugün tüm dünyanın, sanatını yere göğe sığdıramadığı İlhan Mimaroğlu'nun öncü müzik anlayışını kavramak her babayiğidin harcı değil. Bugün neyse de 35-40 yıl önce bunun daha da zor olduğu düşüncesindeyim. Her şeyden önce elektronik müzik, her ortamda dinlenecek bir tarz olmadığı için yaygın da değil. Bu nedenle kavramayı çabuklaştıracak ortak kültür ortamı bulmak da zor. 70'li yılların başında İlhan Mimaroğlu başyapıtlarını yaratırken, o yıllarda henüz doğmamış, ama bugün onun izinden giden bir Türk müzisyeniyle randevulaştık bu hafta. Erdem Helvacıoğlu elektronik müzik dünyasında süratle yükselen bir değer. Altered Realities albümü dünyanın en önemli caz dergilerinden All About Jazz tarafından 2007'nin en iyi albümleri arasında gösterildi ve "Çığır açıcı," olarak nitelendirildi. Albüm ayrıca Kanada ve Avustralya'nın önemli elektronik müzik dergileri Textura ve Cyclic Defrost tarafından da 2007'nin en iyi 20 albümü arasına konuldu. Altered Realities dünya radyolarında, kısa sürede en çok istek alan albümlerin başına yerleşti. Müzik eleştirmenleri 32 yaşındaki Erdem Helvacıoğlu'nun bu çalışmasına, "Türünün en iyi örneği," diyerek övgüler yağdırdı.

CAZIN TANIMI DEĞİŞTİ
Erdem Helvacıoğlu, Robert Koleji bitirdikten sonra Yıldız Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Okul orkestrasında başlayan müzik tutkusu mühendisligini gölgede bıraktı. Ve bakın neler söyledi: "Ben müziğimi elektronik müziğe daha yakın buluyorum ama All About Jazz benim müziğimi 'cazın ilerisi' olarak nitelendirdi. Bildiğiniz gibi cazın tanımı son zamanlarda çok değişti. 70'lerden itibaren caz değişik janrlarla birleşim içine girdi. Ben 90'lı yıllardan sonra elektronik müziğe ilgi duymaya başladım. O yıllarda Orbital ve Björk gibi gruplar ön plandaydı. Onların tınılarıyla ilgilenirken İTÜ Müzik İleri Araştırmalar Merkezi'nde tonmaisterlık ve elektronik müzik üzerine master yaptım. Orada işi daha teknolojik, kuramsal, teorik ve pratik yönde öğrenmeye başladım. Bu süre içinde yaptığım çalışmalarla uluslararası alanda elektronik müzik sektörünün önemli ödüllerini aldım." Tanınmaya başlayınca ekonomik olarak da tatmin olmaya başlamış: "Performanslar, film müzikleri, dans gösterileri, şu anda Los Angeles'da yaşayan önemli video oyunlarına müzik yapan Danimarka asıllı besteci ile internet üzerinden iş yapıyoruz. Aslında çok doğru bir projeyi sadece internet üzerinden bile yapmak mümkün artık. Dünya çok değişti; uluslararası düşünmek gerekir. Yakında Amerikalı besteci Robert Scott Thompson ile internet üzerinden bir albüme başlayacağız. Bu yıl sonunda da bu albümü Amerika'da yayınlayacağız." Evet, gitarının sesini synthesizer ve software'lerle dönüştürüp kâh küçültüp kâh büyüten, sadece kendini ifade eden müziği ile internet üzerinden festivallere katılan, dünyaya yayan Erdem Helvacıoğlu'nun mayıs ayında Carnegie Hall'da bir eseri çalınacak. Helcavıoğlu, bu gelişmeyi şöyle anlatıyor: "Amerika'da yaşayan önemli bir klasik gitar virtüözü Cem Duruöz, onun için bestelediğim bir eseri çalacak. ECM sanatçılarından Norveçli gitarist Jacop Young'la bir albüm hazırlığımız var. Haziranda Türkiye'ye gelecek iki Amerikalı gitaristle bir albüm kaydedeceğiz." Müzikten para kazanılmaz, kolay kolay başarılmaz diye ağlayanlar için son söz: "Cazzz yapma n'olur, çalış seninde olur."