Vergi geliri düşüyor, bütçe durgunluk sinyali veriyor

Tarımsal destekleme primlerinin ödenmesi, yurtiçinde tüketicilerden alınan vergi gelirlerindeki yavaşlama faiz giderlerinin azalmasına karşın bütçenin mart ayında faiz dışı açık vermesine neden oldu. Mart ayında bütçe 117 milyon YTL'lik faiz dışı açık verirken geçen yıl 4.8 milyar YTL fazla veren bütçe bu yıl mart ayında 4.9 milyar YTL açıkla kapandı. Maliye Bakanlığı verilerine göre bütçedeki olumsuz sinyaller artıyor. İşte yılın ilk üç aylık döneminde bütçeden alınan sinyaller:

* GİDERLER ARTTI: Giderler martta yüzde 19.2, ilk çeyrekte yüzde 4.3 arttı. Artışta martta cari transferler kalemi altında görülen tarımsal ve hayvansal desteklemelere yapılan 1.3 milyar YTL'lik ödeme ile sermaye giderleri içinde görülen 800 milyon YTL'lik gayrimenkul kamulaştırmaları için yapılan harcamalar etkili oldu.

* FAİZ ÖDEMESİ YÜKSELİŞTE: Faiz harcamalarının martta yüzde 19.5 artarak 4.8 milyar YTL'ye tırmandı.

* TELEKOM GİTTİ, GELİR DÜŞTÜ: Gelirlerde martta yüzde 32.7'lik düşüş var. Bunun en önemli nedeni geçen yıl martta Telekom'un özelleştirme borcundan kaynaklanan 5.8 milyar YTL'lik borcunu peşin ödemesi etkiliydi. Aslında bir defaya mahsus gelir olarak bütçeyi geçen yıl toparlayan Telekom gelirlerinin bu yıl bütçede olmaması hem faiz dışı fazlayı hem de bütçedeki fazlayı açığa döndürdü. Bu yıl vergi dışı gelirlerden böyle bir gelir sağlanamayınca rakamda keskin bir düşüş yaşandı.Yılın ilk üç aylık döneminde gelirlerdeki artış yüzde 2.3'te kaldı.

* ÖTV, KDV AZALDI: Tüketiciden dahilde alınan vergi gelirlerinde ise gözle görülür azalma dikkat çekiyor. Bu aslında 'ekonomi yavaşlıyor' diyenleri haklı gösteren bir gelişme. Verilere göre KDV, Mart 2007'de 2 milyar YTL olan KDV bu yılın aynı ayında 857 milyon YTL'ye düştü. KDV ocakta 2.1 milyar YTL, şubatta 1.3 milyar YTL oldu. ÖTV de ilk çeyrekte yükselse de Kasım 2007'den bu yana düşüşte. ÖTV'nin alt kalemi sigarada vergi gelirlerinin hızla düşmesi ilk çeyreğin dikkak çeken gelişmeleri arasında yer aldı.

* BÜTÇE FAZLASI AÇIĞA DÖNDÜ: Mart 2007'de bütçe 4.8 milyar YTL fazla ile kapatmıştı. Giderlerin artması, Telekom'dan böyle bir gelirin bir daha gelecek olmaması 2008'in ilk çeyreğinde bütçeye 4 milyar 870 milyon YTL'lik bir açık bıraktı. Faiz dışı fazla da ilk üç ayda yüzde 26 azaldı.