ATO'dan kredi kartı yasa önerisi

Ankara Ticaret Odası (ATO), ''yüz binlerce insanın kabusu olmaya devam eden'' kredi kartı sorununun çözümü için TBMM'ye yasa önerisi sundu.

ATO'dan yapılan yazılı açıklamada, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya'ya sunulan yasa önerisinin içeriğine ilişkin bilgi verildi.

Açıklamada, bugüne kadar ödeme kolaylığı getiren iki yasal düzenleme yapılmasına rağmen, faiz oranlarının yüksekliği ve kart limitlerinin kullanıcıların gelir düzeyinin çok üzerinde olması nedeniyle, sorunun köklü bir çözüme kavuşturulamadığı vurgulandı.

ATO açıklamasına göre, 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasasında değişiklik yapılmasına dair yasa önerisi iki maddeden oluşuyor.

KART BİLGİ HAVUZU SİSTEMİ

Birinci madde, 5464 Sayılı Yasa'nın 8. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kart çıkaran kuruluşların yükümlülüklerine ilişkin ifadenin, ''Kart çıkaran kuruluşlar, kartların düzenli ve güvenli kullanımı ile bildirim, talep, şikayet ve itirazlara ilişkin gerekli tedbirleri almaya yönelik sistem ile T.C. kimlik numarasına bağlı kart bilgi havuzu sistemini oluşturmak ve bu sistemlerin kesintisiz ve tam çalışmasını sağlamakla yükümlüdür'' şeklinde değiştirilmesini içeriyor.

Açıklamada, yürürlükteki uygulamaya göre, vatandaşın kaç kredi kartına sahip olursa olsun, her bir kredi kartının limitinin, gelirinin 4 katı seviyesinde olabildiği, örneğin 1000 YTL aylık geliri olan vatandaşın, sahip olduğu 5 adet kredi kartı ile 20 bin YTL'lik harcama yetkisini cüzdanında taşıdığı belirtildi. Bir kartın limitinin tamamı kullanıldığında da asgari ödenmesi gereken tutarın 4 bin 5 bin YTL'ye ulaştığı kaydedildi.

Vatandaşın ikinci kredi kartını da kullanması durumunda gelirinin, asgari borç tutarını ödemeye yetmediği ifade edilen açıklamada, bu durumda vatandaşların, bir kredi kartından nakit para çekerek, diğer kredi kartının borçlarını ödeme yoluna gittiği, borçların bu şekilde döndürülmeye çalışılmasının da yüksek faizler nedeniyle sonuçta vatandaşın kredi kartı borç batağına saplanmasına neden olduğu bildirildi.

Önerilen maddeyle, vatandaşın kullandığı bir kredi kartının değil, tüm kredi kartların limit toplamının aylık gelirinin dört katı olması ve TC kimlik numarasına bağlı bir Kart Bilgi Havuzu sistemi ile bunun takip edilmesinin öngörüldüğü belirtilen açıklamada, ''Bu sistemde, vatandaş hangi kredi kartını kullanırsa kullansın, tüm kartlardan yaptığı harcama toplamının aylık gelirinin dört katını geçmesi engellenecek ve vatandaş ödeme yaptığında, ödediği miktar kadar harcama yetkisi tanınacak'' denildi.

KREDİ KARTI FAİZLERİNE SINIRLAMA

Kredi kartı borçlarının yine kredi kartları ile kapatılma çabalarının temelinde kredi kartı faiz oranlarının yüksekliğinin geldiğine işaret edilen açıklamada, devlet iç borçlanma faiz oranının, 2007 yılı için yıllık yüzde 18,7 iken, kredi kartı faiz oranının yüzde 60-88 arasında değiştiği, bu durumda vatandaşların, devletin borç alma oranının üç katından fazla bir oranda borçlandığı kaydedildi.

Açıklamada, yasa önerisinin ikinci maddesinde, 5464 sayılı Yasa'nın 26. maddesinin üçüncü fıkrasının ''Kredi kartlarında uygulanacak olan yıllık azami akdi faiz oranı, devlet iç borçlanma senetlerinin yıllık ortalama basit faiz oranının yüzde elli fazlasını geçemez'' şeklinde değiştirildiği belirtildi.

KART BORCUNA BİLEŞİK FAİZ UYGULANAMAYACAK

Bileşik faiz uygulamasının, yasayla sadece cari hesaplarla ticari iş niteliğindeki ödünç para verme sözleşmelerinde geçerli iken, bankaların kredi sözleşmelerini de cari hesap sözleşmesi şeklinde yapmaları nedeniyle, bankalar tarafından da uygulandığı ifade edilen açıklamada, bu durumun, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nda bileşik faizi yasaklayıcı bir hükmün konulmasının zorunlu kıldığı belirtildi.

Bu nedenle, önerinin ikinci maddesinde, 5464 sayılı yasanın 26. maddesine dördüncü fıkra olarak ''Banka kartları ve kredi kartlarında faiz hesaplanırken bileşik faiz yürütülemez'' hükmünün eklenmesinin öngörüldüğü kaydedildi.

KREDİ KARTI KULLANICI SAYISI BELİRLENECEK

Türkiye'de 2008 yılı başı itibariyle 37 milyon 335 bin 179 adet kredi kartı kullanıldığı, ancak kredi kartı kullanıcı sayısının tam olarak belirlenemediğine dikkat çekilen açıklamada, kanun önerisinin birinci maddesinde öngörülen Kart Bilgi Havuzu Sistemi ile, toplam kart kullanıcı sayısının da belirlenebileceği ifade edildi.

Türkiye'de kredi kartı kullanan 17 milyonu aşkın kişinin 22 Şubat 2008 tarihi itibariyle 1 milyar 731 milyon YTL'si yasal takip başlatılmış toplam 29 milyar 949 milyon YTL borcu bulunduğu, kredi borcunu ödeyemeyip temerrüde düşerek Merkez Bankasının kara listesine giren kişi sayısının da 2007 sonu itibariyle 687 bin 16'ya yükseldiğine işaret edildi.

AYGÜN'DEN TBMM'YE ÇAĞRI

ATO Başkanı Sinan Aygün, yasa önerisinin benimsenmesi ve sahiplenilmesi için TBMM üyelerine çağrıda bulundu.

Yüksek faizler ve kart limitlerinin gelir seviyesiyle bağdaşmamasının, kredi kartı yarasını kanatmayı sürdürdüğünü kaydeden Aygün, ''Vatandaşların bilinçsizce kart kullanımı, bankaların uyguladığı yüksek faizlerle birleşince kredi kartı sorunu yapılan iki yasal düzenlemeye rağmen çözümlenemedi'' dedi.

Aygün, her 2-3 yılda bir kredi kartı kabusu görmemek için köklü çözümü içeren bir yasa önerisi hazırladıklarını ifade ederek, bu önerinin en kısa zamanda komisyonlarda görüşülerek genel kurulda yasalaşmasının, hem bankaların hem de vatandaşların lehine olacağını kaydetti.

AA