Mao ile Kissenger'ın samimiyeti

Çin'in kurucu önderi Mao Zedong'un ABD'de "karışıklık çıkarmak" için, 1969-1974 yılları arasında görev yapan 37. Amerikan Başkanı Richard Nixon'ın (1913-1994) ulusal güvenlik başdanışmanlığını yaptığı dönemde Henry Kissenger'a espriyle karışık ABD'ye 10 milyon Çinli kadın göndermeyi teklif ettiği ortaya çıktı.

1973-1976 yıllarında Çin-ABD ilişkileriyle ilgili dün yayımlanan ABD Dışişleri Bakanlığının belgelerine göre, Mao (1893-1976) için bu teklif, iki ülke arasındaki ticari ilişkilere ivme kazandırmanın yanı sıra "ABD'yi Çin'dekine benzer nüfus patlamasıyla vurma" amacı taşımış olabilir.

Belgelere göre Mao, 17 Şubat 1973'te konutunda Kissenger ile yaptığı görüşmede, Çin'in "çok yoksul bir ülke olmasından" bahsetti ancak "sahip olduğu en fazla şeyin kadınlar olduğunda" ısrar ederek iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin durumundan dert yandı.

Görüşmede, Mao'nun önce binlerce, daha sonra bundan vazgeçerek 10 milyon Çinli kadın gönderme teklifi gülüşmelerle renklendi.

Uzun süre devam eden görüşmede, Mao'nun oyununa katılan Kissenger ise ülkesinin Çinli kadınlar için "kotası" veya "gümrük tarifesi" olmadığını söyledi ve Sovyet tehdidinden bahsederek konuyu klasik diplomasi konularına taşımaya çalıştı ancak Mao "Çinli kadınlar" konusuna geri dönmekte ısrar etti.

Zabıtlara göre Mao'nun Kissinger'la sohbetinde ''Çin kadınları iyi savaşamaz'' sözü üzerine ''gerçekten samimi ortamda araya giren tercüman Tang Vanşıng ile Çin Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Vang Hayrung, ''Çinli kadınlar gerektiğinde gayet iyi savaşır'' diyebildiler.

"Bırakın ülkenize gitsinler. Felaketler yaratırlar ve bu şekilde yükümüzü hafifletirsiniz" diyen Mao'ya Kissenger esprili bir dille tekliften basın toplantısında bahsedeceğini belirtti, bunaysa Mao "Hiçbir şeyden korkum yok" karşılığını verdi.

Kissinger ile komünist Çin'in kurucu ''Serdümeni'' Mao Zedong'', zabıtlara göre şunu da açıkça konuştu: ''Bu görüşmemiz gizli mi kalsın yoksa kamuoyuna açıklansın mı?'' Kissinger'ın teklifi üzerine Mao da açıklanmamasında hemfikir oldular.

ABD Dışişleri Bakanı da olan Kissinger'ın Pekin'i beşinci ziyaretinde Mao ile görüşmede Çin'in derin siyaset yolu belirlenmesinden baş mimarlardan olan Başbakan Cu Enlay da bulunuyordu.

Soğuk Savaş döneminin en önemli diplomatik olaylarından biri hatta en önemlisi olarak bilinen Çin ile ABD arasındaki "pinpon diplomasisi" kahramanı Cuang Zedong, Çin'deki reform ve dışa açılma uygulamalarına da 1971'de Japonya'daki dünya masa tenisi şampiyonasında temel hazırladığını düşünüyor.