ABD, resesyonu 10 ayda yeniyor

ABD'nin mortgage piyasasında başlayıp önce ABD ekonomisini şimdi de dünya ekonomisini tehdit etmeye başlayan kredi krizi, küresel piyasaların da kabusu haline geldi. Gerek ABD Başkanı George W. Bush'un duyurusunu yaptığı ekonomiyi kurtarma planı ve gerekse ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke'nin aldığı ani faiz indiriminin piyasaları tam anlamıyla rahatlatamaması ABD'nin durgunluğun (resesyon) etkisine girmiş olabileceği tartışmalarını gündeme taşıdı. Uzmanlar UBS'in bu yıl için ocak-haziran döneminde ABD'nin Gayri Safi Milli Hasılası'nda iki çeyrek üst üste düşüş göstereceğini öngörmesini ülkenin artık durgunluk dönemine girmekte olduğunun en güçlü işareti olarak kabul ediyor.

ETKİSİ 4 YIL SÜRÜYOR
ABD'nin ekonomi tarihine bakıldığında, uzman tahminlerinin doğru çıkması ve ABD'nin en geç yaz aylarında durgunluğa girmesi halinde, ülkenin durgunluğu üzerinden atması için en az 10 ayın geçmesi gerekecek. Eldeki rakamlara göre 1945- 2001 yılları döneminde ABD'nin girdiği her durgunluk dönemini atlatması ortalama 10 ay sürdü. Bu dönemde yaşanan durgunlukların etkileri ise yine ortalama olarak kriz dönemini izleyen 4 yıl boyunca azalarak kendini hissettirmeye devam etti. ABD'de en son Mart 2001'de başlayan ve 11 Eylül saldırılarıyla derinleşen durgunluk süreci ise toplam 8 ay devam etti. Bu dönem içerisinde önceki Fed Başkanı Alan Greenspan aynı halen görev başında bulunan Fed Başkanı Ben Bernanke gibi faizlerde şok indirim operasyonları uyguladı.

İNDİRİMLER YETERLİ OLMADI
Öyle ki kiriz başladığında yüzde 6 seviyesinde bulunan faizler kademeli olarak çok kısa bir süre içerisinde yüzde 1'e kadar düşürüldü. Ancak piyasalar bu indirimlerden fazla etkilenmedi ve ülke 8 aylık bir durgunluk sürecine girdi. Ülke yaşanan krizin ardından bu dönemin izlerini yaklaşık 3 yıl daha üzerinde taşıdı. 1981-82 döneminde ise ABD ekonomisi tarihinin en zorlu durgunluğuyla karşı karşıya kaldı. İki durgunluk sürecinin üst üste gelmesi sonucu yaşanan ekonomik buhran yaklaşık 16 ay sürdü. O dönemde de Fed faizleri bir anda yüzde 10.5'ten yüzde 9.5'e çekti ancak felaket önlenemedi.