İşte yeni cezalar!

TBMM Genel Kurulunda, Temel Ceza Kanunları'na uyum amacıyla hazırlanan ve 170 kanunda değişiklik öngören 651 maddelik tasarı yoğun çalışma temposunun ardından görüşülerek kabul edildi.

Tasarının Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilmesinin ardından Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, komisyon çalışmalarında ve genel kurul çalışmalarında destek veren bütün milletvekillerine teşekkür etti.

İşte 651 maddelik kanunla getirilen bazı yeni cezalar

SAHTE DOKTOR VE DİŞÇİYE HAPİS CEZASI

Yasaya göre, uzman olmayıp da laboratuar açanlar veya izinle açtıkları laboratuvarları uzman olmayan kişilere bırakanlara, bin YTL'den 5 bin YTL'ye kadar idari para cezası uygulanacak. Sahte doktor ve diş hekimlerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası verilecek. Diploma ve belgesi olmadığı halde ebelik yapanlara, 250 YTL idari para cezası uygulanacak.

Ruhsatsız ve izinsiz sünnetçilik yapanlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Diploması veya meslek belgesi olmaksızın diş protez teknisyenliği yapan kişilere, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası verilecek. Yasaya göre, yetkisi olmadığı halde hemşirelik yapanlara 100 YTL idari para cezası verilecek. Veteriner olmadığı halde hayvan tedavi edenler, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Ruhsatsız eczane açanlara 3 aydan 1 yıla kadar, diplomasız kimyagerlik veya kimya mühendisliği yapanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.

EKSİK HİZMET VEREN ÖZEL HASTANELER CEZALANDIRILACAK

Yasaya göre, kayıt, malzeme, alet, eşya ve binaların sıhhi şartlarında ve hastane hizmetlerindeki noksanlar ile diğer eksiklikleri uyarıya rağmen zamanında yapmayan özel hastanelerin işletenlerine, 5 bin YTL idari para cezası verilecek. Özel hastanelerde, gerekli laboratuvar tetkiklerini yapmadan, karın, göğüs ve beyin ameliyatları yapan doktorlara 5 bin YTL idari para cezası verilecek. Tedavisini üstlendiği hastaları, yerine vekil bırakmadan izinsiz terk eden uzman doktorlar, 2 bin YTL idari para cezasına çarptırılacak. Yatan hastalardan, fazla ücret alan özel hastanelere 10 bin YTL idari para cezası uygulanacak.

İZİNSİZ KENEVİR EKİMİNE HAPİS CEZASI

Yasaya göre, izin belgesi almadan veya izin belgesi almasına rağmen, bilerek izin verilen kısmın dışında fazla ya da farklı yerde kenevir ekimi yapan kişiler, 100 günden az olmamak üzere adli para cezasına çarptırılacak. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişiye ise 1 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası verilecek. Yurda kaçak ilaç sokanlar, ilaçların miktarı ve değerine göre 100 günden 5 bin güne kadar adli para cezasına mahkum edilecek. İzinsiz olarak çeltik ekenlere, ektikleri her dekar için 50 YTL idari para cezası verilecek.

ZEYTİNLİĞİNE BAKMAYAN DA CEZALANDIRILACAK

Zeytinliklerine bakmayan üreticilere ağaç başına 10 YTL idari para cezası verilecek. Zeytinlik sahaları daraltılamayacak. Ancak belediye sınırları içinde bulunan zeytinlik sahalarının imar sınırları kapsamı içine alınması halinde altyapı ve sosyal tesisler dahil toplam yapılaşma, zeytinlik alanının yüzde 10'unu geçemeyecek. İzinsiz zeytin ağacı kesen veya sökenlere ağaç başına 60 YTL idari para cezası uygulanacak.

POSTA KUTULARI İZİNSİZ AÇILAMAYACAK

Yasaya göre, izin almadan posta ve abone kutularını, bunları açacak anahtarları yapanlara, kullananlara; taşıtlara da posta aracı şeklini verenlere, 250 YTL idari para cezası uygulanacak. Tehlikeli oldukları için kabulü yasak olan maddeleri postayla gönderenlere, suç oluşturmadığı takdirde 400 YTL idari para cezası uygulanacak. İzinsiz ticari amaçla posta faaliyetinde bulunanlara, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

Sınır dışı edildikleri veya Türkiye'yi terk etmesi gerektiği halde ülkeye izinsiz gelen yabancılar, 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

FİKİR VE SANAT ESERLERİ

Yasaya göre, bir sanat eserini, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinden izin almadan işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshalarını yayan, temsil eden veya her türlü işaret ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla halka iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri, sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya tespit edilecek rayiç bedelin en çok 3 kat fazlasını isteyebilecek. İzinsiz çoğaltılan kopyalar satışa çıkarılmamışsa, hak sahibi, çoğaltılmış kopyaların, çoğaltmaya yarayan film, kalıp ve benzeri araçların imhasını veya üretim maliyet fiyatını geçmeyecek uygun bir bedel karşılığında kendisine verilmesini ya da sözleşme yapılması halinde isteyebileceği miktarın 3 katı fazlasını talep edebilecek.

Bir eseri icrayı, fonogramı veya yapımı, hak sahiplerinin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa sunan, satan, kiralayan, ödünç veren veya başka şekilde yayan, ticari amaçla satın alan, ithal ve ihraç eden, kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında 1 yıldan 5 yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunacak.Başkasına ait esere kendi eseri olarak ad koyan kişi, 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasına mahkum edilecek. Bu suçu, dağıtarak veya yayımlayarak işleyenlere de verilecek hapis cezasının üst sınırı 5 yıl olacak. Bir eserden kaynak göstermeksizin alıntı yapanlara, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.

BİLGİSAYAR PROGRAMLARI ÇOĞALTILAMAYACAK

Yasaya göre, bilgisayar programlarının hukuka aykırı olarak çoğaltılmasının önüne geçmek amacıyla oluşturulan ilave programları etkisiz kılmaya yönelik program veya teknik donanımları üreten, satışa sunan, satan veya kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran kişilere, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanacak. Bandrol yükümlülüğüne aykırı ya da bandrolsüz olarak bir eseri çoğaltıp satışa sunan, satan, dağıtan veya ticari amaçla satın alan kişilere, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

KALDIRIMLARDA KİTAP SATMAK YASAK

Yasal olarak çoğaltılmış bandrollü eserlerin, yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele ve köprü gibi yerlerde satışı yasak olacak. Sahte bandrol üretenler, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Bir eserle ilgili olarak usulüne uygun biçimde temin edilmiş bandrolleri başka bir eser üzerinde uygulayan kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve bin 500 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.

MECLİSE SİLAHLA GİRMEYE PARA CEZASI

Yasaya göre, TBMM ana binaları ile Meclis Başkanlığınca belirlenen yerlere, mahkeme salonları ile eğitim ve öğretim kurumlarına, silahla giren veya buralarda silah taşıyan kişilere, fiilleri daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, 50 günden az olmamak üzere adli para cezası verilecek. Bu kişilere, ön ödeme veya mahkumiyet kararındaki adli para cezasının infaz edildiği veya düştüğü tarihten itibaren 5 yıllık süre geçmediği taktirde, silah taşıma ruhsatı verilmeyecek.

CEZA ALANLARA RUHSAT VERİLMEYECEK

Yasaya göre, ateşli silahlarla ilgili suçlardan ceza alanlar, affa uğramış olsalar bile, ateşli silah taşıma ve bulundurma ruhsatı alamayacaklar. Ateşli Silahlar Kanuna aykırı olarak yurda silah sokan, satan, satmaya aracılık edenler, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Kurusıkı tabir edilen ses ve gaz fişeğiyle benzerlerini atabilen tabancayı, teknik özelliklerinde değişiklik yaparak öldürmeye elverişli silah haline dönüştürenlere, 1 yıldan 3 yıla kadar ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezası verilecek.


ORMANLARI YAKANLARA HAPİS CEZASI

Yasaya göre, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak orman yangınına yol açanlara 2 yıldan 7 yıla kadar, kasten orman yakanlara ise 10 yıldan az olmamak üzere hapis; devletin güvenliğine karşı suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde orman yakanlara da müebbet hapis cezası uygulanacak.

VERGİ DEFTERLERİNİ TAHRİF EDENLERE HAPİS CEZASI

Yasaya göre, vergi kanunlarına göre tutulan defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler, gizleyenler veya yanıltıcı belge düzenleyen veya bu belgeleri kullananlar hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis uygulanacak. Bu defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri basan veya bilerek kullanan kişilere 2 yıldan 5 yıla kadar ceza verilecek.

ÇOCUĞUNU OKULA GÖNDERMEYENE HER GÜN İÇİN 15 YTL CEZA

Yasaya göre, yapılan tebliğe rağmen çocuğunu okula göndermeyenlere, çocuğun okula devam etmediği her gün için 15 YTL idari para cezası verilecek. Buna rağmen çocuğunu okula göndermeyen veya göndermeme sebebini okul idaresine bildirmeyenlere 500 YTL ceza uygulanacak. Buna aykırı davrananlara 400 ile 1000 YTL arasında idari para cezası verilecek.

SEÇİM CEZALARI

Yasaya göre, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda seçim yasaklarıyla ilgili yapılan değişikliklere göre, seçim kurullarının toplanmalarına ve görevlerini yapmalarına engel olanlara, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Seçim işlerinin yapıldığı sırada, seçim kurulları veya kurul başkanları tarafından alınan karar ve tedbirlere, uyarılara rağmen uymayanlara, 200 YTL idari para; bu karar ve tedbirlerin uygulanmasını zorlaştıran veya neticesiz kalmasına neden olan kişilere, 6 aya kadar hapis ve 500 YTL'den 2 bin YTL'ye kadar idari para cezası uygulanacak.

SANDIK ÇALANLARA HAPİS CEZASI

Seçim propagandası toplantısına engel olan kişi, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak, bu suçun, en az 3 kişi ve silahla işlenmesi durumunda, ceza artırılacak.

Hakkında yayın durdurma kararı verilen özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumlularına 15 bin YTL'den 100 bin YTL'ye kadar idari para cezası verilecek.

Oy verme gününden önceki gün saat 18.00'den sonra ve oy verme gününde umuma açık yerlerde seçim propagandası ile bu amaçla yayın yapanlar, 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Oyunu kullandıktan sonra uyarıya rağmen sandık başından ayrılmayan veya herhangi bir müdahale, telkin veya tavsiyede bulunanlara 3 aydan 1 yıla kadar; başkasının adına oy vermeye teşebbüs eden veya veren kişilere 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Yetkisi olmadığı halde her ne sebeple olursa olsun oy sandığının yerini değiştiren, yerinden kaldıran, oy sandığını açan, çalan veya tahrip eden veya içindeki oy zarflarını alan, çalan veya değiştiren kişilere, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.

İKİNCİ KEZ OY VERENLERE CEZA

Yasaya göre, seçimde oyunu kullandıktan sonra sürülen özel boyayı silerek ikinci kez oy kullananlar, kullanmaya teşebbüs edenler; 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 500 günden 2 bin 500 güne kadar adli para cezası uygulanacak.

GREV ÇADIRINA HAPİS CEZASI

Yasaya göre, grev uygulanan iş yerinde, ''Bu iş yerinde grev vardır''; lokavt uygulanan iş yerinde de ''Bu iş yerinde lokavt vardır'' ibareleri dışında, bu iş yerleri çevresinde afiş, pankart gibi ilan araçlarını asan veya yazı yazanlarla iş yeri ve çevresinde grev nedeniyle kulübe, baraka, çadır gibi barınma yerleri yapanlar veya yaptıranlar, 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılacak.

TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI TAHRİP EDENLERE CEZA

Yasaya göre, taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının yıkılmasına, bozulmasına, tahribine, yok olmasına sebebiyet verenler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Bildirimi yapılmış olan kültür ve tabiat varlıklarını satan, veren, satın alan, kabul eden kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. Kültür ve tabiat varlıklarını, kanuna aykırı olarak yurt dışına

çıkaranlara da 12 yıla kadar hapis verilecek. Kültür ve tabiat varlıklarıyla ilgili bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket edenlere, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.

İzinsiz kazı veya sondaj yapan kişilere 2 yıldan 5 yıla kadar, izinsiz define arayanlara 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.

ARA DURAKLAR DIŞINDA YOLCU İNDİRENE 300 YTL

Karayolu yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılan ticari araçların şoförlerinin, sürücü mesleki yeterlilik belgesi alması zorunlu olacak. Sürücü mesleki yeterlilik belgesi almadan karayolu yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan işletmecilere 500 YTL, şoförlere ise 200 YTL idari para cezası verilecek. Yetki belgesi almadan taşıma işinde faaliyet gösterenlere 5 bin YTL, sorumluluk sigortası yaptırmayan taşımacılara da 1000 YTL ceza

uygulanacak. Terminal ve ara durak dışında yolcu indirip bindiren taşımacılar, 300 YTL cezaya çarptırılacak. Bilette tayin edilen yeri başka bir kişiye satanlara her yolcu için taşıma ücretinin 5 katı tutarı, taşıma senedi olmaksızın eşya taşıyanlara da 1000 YTL ceza verilecek.

YAPI DENETİMİ

Yapı Denetimi Hakkında kanunun uygulanması sırasında yapı denetim kuruluşunun icrai veya ihmali davranışla görevini kötüye kullanan yöneticileri, mimar ve mühendisleri, yapı müteahhidi, proje müellifi gerçek kişiler ile laboratuvar görevlileri 6 aydan 3 yıla kadar hapse mahkum edilecek. Yapı denetim kuruluşunun ortak ve yöneticileri, mimar ve mühendisleri

ile laboratuvar görevlileri, yapmaları gereken denetimi yapmadıkları halde yapmış gibi veya yapmalarına rağmen gerçeğe aykırı olarak belge düzenlemeleri halinde resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılacak. Yapı denetim kuruluşunun izin belgesi alma aşamasında gerçeğe aykırı belge düzenlendiğinin izin belgesi verildikten sonra anlaşılması halinde, izin belgesi derhal iptal edilecek.

TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİNE AYKIRI DAVRANANLAR

Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenleyen veya yönetenlerle bunların hareketlerine katılanlar, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde 1 yıl 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak.

KIYI ŞERİDİNİ BOZANLARA CEZA

Kıyıda ve uygulama imar planı bulunan sahil şeritlerinde, duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engelleri oluşturanlara, 2 bin YTL'den 10 bin YTL'ye kadar para cezası verilecek. Kıyılardan kum, çakıl alan veya çekenlere, 3 bin YTL'den 15 bin YTL'ye kadar para cezası uygulanacak. Bu eylemlerin, kıyının doğal yapısını bozacak bir etki meydana getirmesi durumunda, failler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına hükmolunacak.

(ANKA)