Reçetelere çamur banyosu yazılmalı

İstanbul Tıp Fakültesi Hidroklimatoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zeki Karagülle çamur terapileriyle ilgili GÜNAYDIN'ın sorularını yanıtladı:

* Çamur ilaç etkisi yapar mı?
Çamurun etkisi tropikal ilaç etkisi ile bazı durumlarda karşılaştırılabilir. Özellikle cilt hastalıklarında turbo dediğimiz çamur tipi organik maddeler içeriyorsa aynen ilaç gibi etki yapabilir. Bazı çamur türleri bitkisel olarak östrojen olarak bildiğimiz kadınlık hormonu içerirler. Humik asit ve lignin selüloz gibi maddeler de çamurda bulunur. Bunlar cilt üzerinden emilerek hem cilt üzerine iyileşme etkisi yapar, hem de vücuttaki bağışıklık sistemi üzerine ciddi etkileri söz konusudur.

* Hangi hastalıklar için kullanılabilir?
Çamurun en yaygın kullanıldığı hastalık grupları romatizmal hastalıklardır. Türkiye'deki çamur kürleri bu nedenle ağırlıklı olarak öneriliyor. Ancak cilt hastalıkları ve Türkiye'de kullanılmasa da, bazı jinekolojik hastalıklarda da yine çamur etkilidir.

* Nasıl etki yapıyor?
Değişik kullanım şekilleri var. Romatizmal hastalıklarda eklem üzerine, belirli bir sıcaklıkta genellikle de yüksek sıcaklık dediğimiz 40-45 derecede uygulanır. Çamur eklemin üzerine yayılır ve üzeri kapatılır. Hasta 15-20 dakika bu şekilde bekler. Buna paket uygulaması deriz. Gerçekten 15 günlük kür alındığında eklemler üzerinde iyileşme sağlar. Burada üzerinde durmak istediğim nokta; çamura bulanıp ortalarda yatmanın çamur etkisinden yararlanmak için yeterli olmadığıdır. Benim söz ettiğim tıbbi kullanım şekli bu değildir. Bilinçli olarak romatizmal bölgenin üzerine belli sıcaklıkta sürülüp sonra bekletilmesidir. Cilt hastalıklarında ise daha çok cilt fonksiyonlarını destekleyici olduğu için daha düşük sıcaklıklarda maske tarzını öneriyoruz. Cildin üzerine ince bir film tabakası gibi sürülmesi gerekir. Maske uygulaması dediğimiz bu yöntem belirli aralıklarla tekrarlanırsa, etkisini uzun dönemde gösterir. Bunların dışında çamur, rehabilitasyon uygulamalarında iyi gelir. Ortopedik ameliyatlar, kazalar ve kırıklar sonrası zarar görmüş olan eklemlerin tekrar eski durumuna getirilmesinde çok işe yarar. Bu sorunlar için de yine paket uygulamayı tavsiye ediyoruz.

KADIN HASTALIKLARINDA ETKİLİ
Kadın hastalıklarında, özellikle batın içi hastalıklarında çamur kullanılabilir. Kadınlarda görülen pelvik inflomatual adlı hastalıkta mesela... Jinekolojik organların kronik iltihaplarında, over fonksiyon bozukluklarının tedavisinde yine çamur banyoları önerilebilir. Ama bu uygulamalar Türkiye'de hiç yapılmıyor. Bu konuda bilgi birikimi ve tesis yok. Jinekolojik hastalıklarda batım üzerine lokal olarak yüksek sıcaklıklarda uygulama ya da oturma şeklinde çamur banyoları yapılabilir. Aslında vajinal tampon tarzında da hazırlanabilir. Bu yöntem özellikle Orta Avrupa ülkelerinde yaygın bir şekilde kullanılıyor. Ancak dediğim gibi, Türkiye'de yapan merkez yok. Ayrıca bu uygulamalar için bir jinekolojik hastalıklar uzmanının desteği de gerekir.

* Çamur nasıl uygulanır?
Çamur tedavisi genel ya da lokal uygulama şeklinde yapılabilir. Uygulama hasta açken ve sabah saatlerinde yapılmalıdır. Tam banyo kürlerinde kural; dozun hem süre, hem sıcaklık yönünden yavaş yavaş arttırılmasıdır. Örneğin jinekolojik hastalıklarda 12 dakika ve 35 santigrat derece sıcaklıkla başlanır. Her seferinde 2 dakika ve 1 santigrat derece arttırılarak 20 dakika ve 39-n2 santigrat dereceye ulaşılır. Çamur tedavisini haftada 2-3, toplamda ise 10-15 banyo uygulaması şeklinde öneririm.

ÜNİVERSİTEDE UYGULANIYOR
* Sizin hiç reçetesine çamur banyosu yazdığınız hastalarınız oluyor mu?
Biz, İstanbul Tıp Fakültesi Hidroklimatoloji Bölümü'nde çamur banyosunu zaten uyguluyoruz. Bizim uyguladığımız alan romatizmal hastalıklar. Bu uygulamaların yapılabildiği kaplıca merkezlerine hastaları gönderdiğimizde, tedavi planına çamuru da ekliyoruz. Genelde çamuru, banyo yani mineralli termal suyla kombine ederek kullanıyoruz. Özellikle lokal sorunlarda; mesela el eklemini veya omuz eklemini tutan sorunlarda, lokal çamur paketi uygulamalarından yararlanmak mümkün.

* Kaç gün uygulanmalı?
Uzman doktorun kontrolünde kür tarzında yapılmasını istiyoruz. Uygulama kürleri hastaya göre değişir. 10-15 gün genellikle en fazla tercih edilenidir. Günde 1 ya da 2 kere uygulanması gerekebilir. Buna rahatsızlığın durumuna göre uzman karar verir. Bazen su uygulamaları ile banyo, tuz, su altı tazyikli duş gibi birlikte yapılmasını öneririz.

* Siz hiç çamur banyosu yaptınız mı?
Evet. Ben rahatsızlığım için değil, vücudumu dinlendirmek ve bağışıklık sistemimi kuvvetlendirmek için çamur banyosu yapyorum. Dinlenme amaçlı ya da gevşeme, rahatlama amaçlı kullanım da söz konusu olabiliyor. Bir anlamda çamur uygulaması, lokal ya da banyo, en etkin termal tedavilerden biridir. Çamur insanı rahatsız etmeden derin, etkili ve güçlü bir ısınma sağlar. Tıbbi çamurların ısı tutma kapasiteleri çok yüksektir. Bunlar bu anlamda klasik su tedavilerinden çok daha etkilidirler. Ben de çoğu kez, yorgunluklarımdan kurtulmak için bile çamur kürü uyguluyorum.