Malezya'da laiklik İngiliz'den yadigâr

Yeni Aktüel dergisinin yeni sayısında 7 sayfa ayırdığı Malezya, bugünlerde 50'nci bağımsızlık yılını kutluyor. Amerikalıların Türkiye ile birlikte ılımlı İslam'a örnek göstermesiyle mercek altına alınan Malezya'da, anayasasında laiklik vurgusunun yanında, resmi din İslam vurgusu da var. Ülke dışarıdan laik görünüyor ama Fetva Konseyi'nin Müslümanlar için hayli yüksek yaptırım gücü düşünüldüğünde tam bir laiklikten bahsetmek mümkün değil. Hatta açıklamalarına bakılırsa, "Malezya ne laik ne de teokratik bir devlettir" diyen Başbakan Abdullah Badawi bile ülkesi konusunda net bir karar verebilmiş değil! Ancak şeriat mahkemelerinin, anayasada İngilizlerden yadigâr laiklik maddesini zorlamaya başlamasıyla ülkede İslam giderek daha tutucu bir biçim alıyor. Örneğin en üst düzey sivil ve laik mahkeme olan Malezya Federal Mahkemesi, Hıristiyanlığa geçen Malezyalı bir kadının yeni dinini kimlik kartına resmen yazdırma girişimini, şeriat mahkemeleri üzerinde karar verilemeyeceği gerekçesiyle reddedebiliyor.

MÜSLÜMAN 1'İNCİ SINIF
Araştırmaya göre, ülke Müslüman olmayanların giderek ikinci sınıf vatandaş durumuna düşmesini tartışırken İslamcı parti PAS, toplumun İslamlaştırılmasının yeterli düzeyde olmadığını savunarak şeriat yaptırımlarının artmasını istiyor. İşte tüm bu sebeplerden, ülkede 2008'deki seçimlerin zorlu geçeceği tahmin ediliyor. Toplulukların eşit olmadığı bir yapının, herkesin eşit olduğu bir Malezya ulusuna dönüşüp dönüşmeyeceği merak konusu.

İBRAHİM DÖNÜM NOKTASI
Malezya'nın bu ikilemine, eski başbakan Mahatir Muhammed'in kızı Marina Mahatir'in dünya kadınlar günündeki konuşması başka bir boyut getirdi. Malezya'da Müslüman kadınların ikinci sınıf görüldüğünü savunan Mahatir'e göre, "Ülkedeki Müslüman kadınların yeri ırkçılık zamanlarında Güney Afrika'daki siyahlarla aynı ve Müslüman olmayan kadınlar daha fazla hakka sahip." Bu açıklamanın kökeninde hükümetin medeni kanunda yaptığı bazı değişiklikler var: Müslüman erkeklerin birden fazla kadınla evlenebilmesi, eşlerinden dilediklerinde boşanabilmeleri gibi... Yetkiyi kötüye kullanma ve eşcinsellik suçlamalarıyla girdiği cezaevinden 2004'te çıkan ülkenin önde gelen İslamcı aydınlarından Enver İbrahim'in siyasi yasağının 2008'de bitecek olması, dönüm noktası görülüyor. Ülkenin potansiyel lideri kabul edilen İbrahim'in 'muhalif lider' rolünü üstlenip, 2008 seçimlerini kazanmasına kesin gözle bakılıyor.