Geçen gün bir okurumuz soruyordu: "Prof.
Şerif Mardin'i üyeliğe almadığı için
Türkiye Bilimler Akademisi'ni yerden yere vuruyordunuz... Şimdi ise mahalle baskısından söz ettiği için Mardin'i eleştiriyorsunuz... Bu çelişki değil mi?"
Elbette değil! Hem Şerif Mardin, hem de
Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nün diğer hocaları, bizi tam da böyle olalım... Yani kendi öğrettikleri de dahil; hiçbir şeyi gözü kapalı kabul etmeyelim, üzerinde düşünelim, sorgulayalım, tartışalım diye yetiştirdi. (
Eskiden böyleydi, şimdi nasıl bilmiyorum. )
Şerif Mardin bu ülkede yetişen en önemli sosyal bilimcilerden biridir ama bu durum, onun her dediğini sorgusuz sualsiz kabul edeceğim anlamına gelmez.
Mesela Şerif Hoca, mahalle baskısını örneklerken
İran'dan söz ediyor.
Halbuki Türkiye'deki devlet, toplum, din ve siyaset ilişkileri İran'dakinden "
yapısal olarak " farklıdır.
Bizde
Osmanlı'dan beri din, devletin denetimindedir, hala da öyle... O vakit şeyhülislam, padişahın memuruydu, şimdi de
Diyanet İşleri Başkanı devletin memuru.
İran'da ise din, devletten
bağımsız bir biçimde örgütlenmişti, bizde olmayan bir
mollalar sistemi vardı, iktidardan ve refahtan pay almaları baskıyla engelleniyordu, bıçak kemiğe dayanınca
1979'da devrim yaptılar.
Türkiye'de "
dinci isyan " olmaması ilginç değil mi?
28 Şubat (1997) döneminde İslamcıların elindeki pompalı tüfeklerden söz ediliyordu, adamların partisi (
Refah ) kapatıldı kimsenin gıkı çıkmadı.
Ardından
Fazilet'i kurdular. O da kapatıldı, yine aynı sessizlik... Hani tüfekler, hani kalkışma? Doğru dürüst protesto bile yapılmadı.
Onca tokat yemesine, hatta hakarete uğramasına rağmen
Erbakan hala "
Ordu bizim gözbebeğimizdir " diyor! Biat arıyordunuz; işte alası...
Şerif Hoca bütün bunları bilmez mi? Bilir, hem de benden daha iyi bilir ama İran'dan ve gün gelip şeriatçı kesime teslim olacak bir AKP'den bahsedebiliyor.
Mahalle darmadağın Halbuki o kesimin, ancak "AKP dışında" örgütlenebileceğini (tabii becerebilirse) ve böyle bir gelişmenin AKP'yi oy kaybı endişesiyle karşı tedbirlere sevk edeceğini Mardin de biliyor. (Bu '
örgütlenme yeri' meselesini ileride açacağım.)
Gelelim "mahalle baskısı" tabirine.
Daha birkaç yıl öncesine kadar, mesela "
İkinci Bahar " dizisini örnek göstererek, artık mahallelerin tarihe karıştığından, aynı apartmanda oturan insanların dahi birbirini tanımadığından yakınarak bahseden biz değil miydik?
Tarhan Erdem'in
" Biz Kimiz " adlı araştırmasında, vatandaşlarımızın
üçte ikisinin doğduğu yerde yaşamadığı...
Beşte birinin de yaşadığı yerden memnun olmadığı, ilk fırsatta büyük kente göç edeceği saptanmadı mı? Önümüzdeki
1015 yılda büyük kentlere
15 milyon insanın geleceği bilinmiyor mu?
Böyle bir kaotik ortamda, kim kimle nasıl bir araya gelecek de,
şeriatçı mahalle baskısı oluşturacak? Hem de bunu öylesine
kapsamlı ve örgütlü bir biçimde yapacak ki tüm Türkiye'yi teslim alacak.
Ve bütün bunlar olurken; ordusuyla, polisiyle ülkenin güvenlik kuvvetleri seyredecek...
Hadi canım sen de! Türkiye'deki toplumsal ve siyasi yapıyı; huzuru, güvenliği bozacak (ve bozmakta olan) bir olgu varsa, onun adı 'mahalle' değil,
"mahallesizliktir ".
Yani: Yoğun göç, gelir eşitsizliği, işsizlikle beraber gelen yersiz yurtsuzluk...
Gelelim şeriatçılara Peki Türkiye'de kendini "
şeriatçı " diye tanımlayan bir kesim yok mu? Elbette var. Dönemine ve araştırmasına göre yüzde
6 ile
12 arasında değişiyor oranı. Ben bunu yazınca, "Bu oran yuvarlak hesap
7 milyon kişiye tekabül eder, nasıl küçümsersin" diyenler çıkıyor. Küçümsemiyorum ama şunları da biliyorum:
1) Örgütlü değiller.
2) Onlara en yakın parti
AKP değil
Saadet Partisi .
3) Bizde şeriat talebi,
sınıfsal olarak yoksul ve ezilmiş kesimlerin "
adalet " arzusudur.
Buyurun tartışalım.
Yayın tarihi: 20 Eylül 2007, Perşembe
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/09/20//haber,4623F012B6AA453AA878456E2C3CD369.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2007, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.