Başkentte susuzluk

Ankara'da susuz yaz başladı. Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin barajlarda yeterli su kalmaması nedeniyle başlattığı kesinti programı bugünden itibaren uygulanmaya başladı.

İki ayrı bölgeye ayrılan Ankara'da ikişer gün arayla uygulanacak kesinti, beş ay boyunca ikişer gün sürecek.

Sağlık Bakanlığı, su kesintilerinin başlaması nedeniyle vatandaşları kişisel hijyen ve su depolarının temizliği konusunda uyardı. Bakanlık, yeterince temizlenmeyen tanklarda depolanacak suyun sağlıklı olamayacağını belirtirken, Çankaya Belediyesi de ilçedeki su depoları için ücretsiz temizlik kampanyası başlattı. Büyükşehir Belediyesi'nin de aynı kampanyayı tüm Ankara'ya yayması bekleniyor.

5 OKUL DENETLENDİ 3'ÜNÜN DEPOSU KİRLİ ÇIKTI

Çankaya Belediyesi'nden yapılan yazılı açıklamada, okul, işyeri ve konutlarda bulunan su depolarının ücretsiz olarak denetleneceği ve dezenfekte edileceği belirtildi.

Açıklamada, şu ana kadar beş okulda denetim yapıldığı, üçünün depolarından alınan suyun kullanım açısından hijyenik koşullarda olmadığı kaydedildi. 41 okulda dezenfekte çalışmalarının tamamlandığı bildirilen açıklamada, ev ve işyeri depolarının temizlenmesi için Çankayalıların belediye Sağlık İşleri Müdürlüğü'ne ait 458 90 63 numaralı telefonuna kayıt bırakmaları gerektiği, talebin 24 saatte karşılanacağı belirtildi.

Öte Yandan Milli Eğitim Bakanlığı da yaptığı çalışmada, Ankara'da bulunan devlet okulların 350'sinin su deposunun olmadığını, bazı okullarda ise depoların hasarlı olduğunu belirledi.

Belediye Başkanı Gökçek, kesinti nedeniyle okulların 1 ay geç açılması fikrini ortaya atmış, Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik de "Su sıkıntısı tabi bir afet, olağanüstü bir durum. Eğer okulların geç açılması günlük hayatı kolaylaştıracaksa bunu değerlendiririz" demişti.

Eğitimci sendikaları su kesintilerinin okullarda önemli sağlık sorunlarına neden olacağını belirtirken, takvim değişikliğinin önlemler arasında sayılmasına karşı çıkıyor.

Anadolu Eğitim Sendikası'ndan yapılan yazılı açıklamada, ÖSS ve OKS sınavlarına hazırlanan öğrencilerin dershane programları, kapanış tarihinin uzayarak sıcak günlere denk gelmesi gibi nedenlerle bir buçuk ay içinde okullarda gerekli önlemlerin alınması istendi.

Eğitim-Sen Genel Sekreteri Emirali Şimşek de okulların iki saatlik su kesintisini bile kaldıramayacağını belirtirken, eğitim öğretim yılı başlamadan her okula depo yapılması gerektiğini söyledi.

KESİNTİ PROGRAMI

Büyükşehir Belediyesi'nin yayınladığı kesinti programına göre bugünden itibaren dönüşümlü olarak ikişer gün su verilmeyecek bölgeler sırasıyla şöyle:

"1. Bölge:
Aydınlıkevler, Cebeci, Telsizler, Gültepe Mahallesi, Örnek, Demirlibahçe, Abidinpaşa, Balkiraz, Mehtap Mahallesi, Tuzluçayır, Aşık Veysel Mahallesi, İmrahor, Bostancık, Siteler, Çamlık Mahallesi, Battalgazi, Köstence, Dostlar, Tepecik, Büyük Kayaş, Küçük Kayaş, Kıbrıs Köy, Şahapgürler, Yeşilbayır, BoĞaziçi, Ulubey, Kartaltepe, Saimekadın, Zabıta Blokları, Mutlu Mahallesi, Afet Bloklar, Fahri Korutürk Mahallesi, General Zeki Doğan, Şahintepe, Akşemsettin, Şirintepe, Dutluk, Hüseyingazi, Karaağaç, Ege Mahallesi, Solfasol, Altıağaç, Harman Mahallesi, Tokat Mahallesi, Beşikkaya, Feridun Çelik, Ekin Mahallesi, Hürel Mahallesi, Anayurt Mahallesi, Yatıkmusluk Mahallesi, Cengizhan Mahallesi, Durali Alıç Mahallesi, Akdere, Karapürçek, Kazım Orbay, Kutlu, Peyami Safa, Kırmızıtepe, Natoyolu, Bahçelerüstü, Derbent, Çiğiltepe Mahallesi, Ziraat Mahallesi, Karapürçek, Ulus Kale civarı, Hasköy, Büyük Doğum, Bostancık, Bahçeleriçi, Gülveren, Yenibayındır, Araplar, Tıp Fakültesi, Ankara Hastanesi, Doktor Sami Ulus, Subayevleri üst kotları, Bahçelievler, Emek, Şenyuva, Kurtuluş, Türközü, Bakanlıklar, Yücetepe, Anıttepe üst kotları, Kızılay, Mebus Evleri, Seyranbağları, Meşrutiyet, Remzi Oğuz alt kotları, Turgut Reis, Eti, Namık Kemal, Cumhuriyet, Kocatepe, Kültür, Ön Cebeci, Tınaztepe, Esatoğlu, Devlet, Balgat, Söğütözü, Nasuh Akar, İmrahor ve Topraklık, Demetevler üst kotları, Güzelevler, Karşıyaka, Şefkat Mahallesi, Yenimahalle, Aşağı Eğlence, Polis Evleri, Kalaba, Güçlükaya Mahallesi, Basınevleri, Meteoroloji, Batıkent, Çamlıca Mahallesi, Kamil Ocak Mahallesi, Macunköy, Aselsan ve Onkoloji Hastanesi, Karargahtepe, Gülhane Hastanesi, Şenlik Mahallesi, Çaldıran Mahallesi altkotları, Bağlariçi, Ostim ve Organize Sanayi Bölgesi, Halk ekmek, Batıkent Üst Kotları, Etimesgut ve Sincan ilçelerinin tamamı.

3-4 Ağustos tarihlerinde su alamayacak olan 2. Bölge:
Kardeşler Mahallesi, Etlik Mahallesi üst kotları, 19 Mayıs Mahallesi alt kotları, Çiçekli Mahallesi, Tepebaşı Mahallesi alt kotları, Yakacık Mahallesi, Şenlik Mahallesi, Adnan Menderes Mahallesi, Çaldıran Mahallesi, Yeşiltepe Mahallesi, Yeşilevler, Güzelyaka, Yenimahalle üst kotları, Güventepe ve Kayalar Mahallesi üst kotları, Aktepe Pınarbaşı Mahallesi, Ayvalı, Uyanış, Serhat Mahallesi, Bağlarbaşı Mahallesi, Şehit Kubilay Mahallesi, Bademlik, Esertepe, 23 Nisan Mahallesi, Şenyuva Mahallesi, Ovacık, Yayla Mahallesi, KuşcaĞız, Atapark, Ufuktepe, Osmangazi Mahallesi, Kanuni Mahallesi, Sancaktepe Mahallesi ve Bağlum, Pursaklar, Esenboğa Yolu, Altınova, Kavaklıdere, Çankaya, Güzeltepe, Y. Ayrancı, A. Ayrancı, Aziziye, Yücetepe, Barbaros, Gazi Osman Paşa, Kazım Özalp, Küçükesat, Büyükesat, Murat, Devlet, Balgat, Kızılırmak, Harbiye, İlkadım, Ata, Huzur, Şehit Cengiz Karaca, Sancak, Mürsel Uluç, Kırkkonaklar, Boztepe, Aşıkpaşa, Şehit Cevdet Özdemir, Oğuzlar, Sokullu Mehmet Paşa, AşaĞı Öveçler, Yukarı Öveçler, Aşağı Dikmen, Yukarı Dikmen, Bayraktar, Kültür, Muhsin ErtuĞrul Mahallesi, GökkuşaĞı, Akpınar, İlker, Karapınar, Keklikpınarı, Yıldızevler, Birlik, Metin Akkuş, Oran Şehri, Osman Temiz, Hilal, Malazgirt, Mühye, TRT Sitesi, Milletvekilleri Lojmanları, Remzi Oğuz Arık üst kotları, Güven, Seyran, Zafertepe, Doğuş, Tınaztepe, Bağcılar, Umut, Ehlibeyt, Nasuh Akar üst kotları, Metin Oktay, Göktürk, Naci Çakır, Harbiye, Çayyolu Toplu Konut alanı, Çayyolu Köyü Koru Sitesi ve çevresi, Konutkent 1-2 Siteleri, Ümitköy ve civarı, Beysukent Mutluköy Mahallesi, Yenikent Serpmeevler, Balgat, Yüzüncüyıl, Çiğdem Mahallesi, Cevizlidere, Beytepe, Jandarma Okullar Komutanlığı, Bilkent Gölbaşı İlçesi, İncek ve civarı-TED Koleji, Demetevler alt kotları, Varlık Mahallesi, Gümüşdere Mahallesi, Subayevleri alt kotları, Ulus, Sıhhiye, Anıttepe alt kotları, Maltepe, Yenişehir, Kızılay, Kurtuluş."


TÜRKİYE'DE SUSUZLUK ENDİŞESİ YAŞANIYOR

Yurt genelinde yaşanan kuraklık nedeniyle Ankara'da kesintili, İstanbul'da tasarruflu günler başlarken, Adana'da musluk suyundan daha yüksek kalite elde edilmesi hedefleniyor.

Ankara'da, 1 Ağustostan itibaren barajlardaki su miktarının kritik seviyede olması nedeniyle, iki bölgeye ayrılan semtlere 2 gün arayla dönüşümlü olarak su verilir, İstanbul'da ise tasarruf yönünde çağrılara yoğunluk kazandırılırken, hava sıcaklığının 45 dereceyi bulduğu Adana'da musluklardan 15 derece soğuklukta su sağlanıyor.

Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak, tüm dünyanın korkulu rüyası haline gelen küresel ısınmaya bağlı susuzluğun, Adana'yı uzun bir süre etkilemeyeceğini vurguladı.

Durak, nüfus artışı sonucu artan su talebinin, yer altı su kalitesinin bozulması, sürekli pompaj neticesinde yüksek maliyetlerin ortaya çıkması gibi nedenlerle kentlerin su ihtiyacının yüzey sularından karşılanmasının zorunlu hale geldiğini söyledi.

Aytaç Durak, 1996 yılında yaptırılan fizibilite çalışması neticesinde su kaynağı olarak şehre 15 kilometre mesafedeki Seyhan Nehri üzerinde inşa edilen Çatalan Barajı rezervinin değerlendirilmesinin ön görüldüğünü ve bu konuda DSİ ile de görüş birliğine varıldığını anlattı.

Çatalan İçme Suyu Projesi'nin en ekonomik inşaat aşamaları dikkate alınarak geliştirildiğini ifade eden Durak, şunları kaydetti:

''DSİ Genel Müdürlüğü ve ASKİ Genel Müdürlüğü arasında 1996 yılında yapılan protokol gereğince Çatalan Barajı'ndan su temin projesi için tahsis edilen yıllık su miktarı 240 milyon metreküptür. 1998 yılında Lurgi Bmag-STFA-ALKE'den oluşan konsorsiyum ile sözleşme imzalanmış, Ekim 2002 tarihi itibari ile Yüreğir ilçesi, 10 Mart 2003 tarihinden sonra da Seyhan ilçesindeki abonelere su verilmeye başlandı. Proje, Avrupa Yatırım Bankasından da başarı ödülü aldı.''

Başkanlık görevinden önce DSİ'de içme suları baş mühendisliği yaptığını hatırlatan Durak, projenin 1984'den beri hayali olduğunu, o dönemlerden itibaren de seçim vaatleri arasında yer aldığını anlattı.

Büyükşehir Belediye Başkanı Durak, Çatalan sayesinde, yurdun önemli bir bölümünde yaşanan su sıkıntılarına karşı Adanalıların rahatça su tüketebildiğini, yaklaşık 5 yıldır ''su kesintisi'' uygulamasını unutturduklarını dile getirdi.

Adana'da mevcut şartlar altında su sıkıntısı olmadığı gibi geleceğe yönelik kesintinin de gündemde olmadığını belirten Durak, şöyle devam etti:

''100 yıl yetecek su rezervine sahibiz. Hatta, Çatalan suyunu sorun yaşayan yerlerde, iç ve dış piyasaya sunabiliriz. Ankara ve İstanbul'a suyu şişeleyip satmayı düşünüyoruz. Adana bundan önemli gelir elde edebileceği gibi sıkıntı yaşayan bu büyük iller, sağlıklı suya kavuşabilir. Adana'da su sorunu köklü şekilde çözüldü, bu nedenle sıkıntı yaşayan diğer illere yönelmiş durumdayız.''

SU BİDONLARI ÇÖPE

Durak, Ankara ve İstanbul'da su bidonları satışında patlama yaşanırken, Adana'da vatandaşların su bidonlarını çöpe veya depoya attığını vurguladı.

Evlerde artık eskisi gibi çeşme suyu kullanıldığını anlatan Durak, ''Ben bile evimde Çatalan suyunu tercih ediyorum. Vatandaşlar da gönül rahatlığıyla Çatalan suyunu tüketiyorlar'' dedi.

Durak, su sıkıntısı gündemde olmayan Adana'da artık, suyun soğukluğunun artırılmaya başlandığını belirterek, ''İhtiyacı bıraktık, lükse bakıyoruz. 45 dereceye ulaşan hava sıcaklığında, çeşmelerden 15 derece soğuklukta su akıyor. Şişe suyu kalitesinde, üstelik buzdolabı soğukluğundaki Çatalan suyu Ankara, İstanbul, İzmir'i kıskandıracak nitelikte'' diye konuştu.

İSTANBUL'UN İÇME SUYUNUN KIRKLARELİ'NDEN KARŞILANMASI

Istıranca (Yıldız) Dağları'ndan İstanbul'a su sağlanmasının, Kırklareli'nin İğneada beldesinde koruma altında bulunan Longoz (Subasan) ormanlarını ve bu ormandaki doğal hayatı yok edeceği belirtildi.

Kırklareli'nin Demirköy ilçesine bağlı İğneada beldesinde faaliyet gösteren İğneada Doğal Eko Sistemi Koruma Bölgesel Yaşamı Destekleme Derneği Başkanı Orhan Uyanık, halen Vize ilçesine bağlı Kıyıköy beldesinde Pabuçdere ve Kazandere'ye yapılan barajlardan İstanbul'un Terkos Gölü'ne su deşarj edildiğini anımsattı.

Kıyıköy'den sonra, İğneada derelerinin suyunun da İstanbul'a verilmesi için çalışmalara başlandığını bildiren Uyanık, şöyle dedi:

''İstanbul Büyükşehir Belediyesi İğneada yöresindeki Longoz ormanları ile Bulanıkdere, Çavuşdere ve Madara derelerinden gelen suyu Demirköy ilçesinde toplamak istiyor. Suların toplanacağı baraj yapımı için Edirne Kültür ve Tabiat Varlıkları Kuruluna başvuruda bulunuldu. Yine Rezve Deresi suyunun Sislioba köyünde yapılacak bir gölette toplanarak 47 kilometrelik boru hattıyla Pabuçderesi Barajı'na taşınması da hedefleniyor. Tüm bunlar halen proje safhasında. Biz bu yapılmak istenenlere karşıyız. Çünkü yöremizden temin edilmesi planlanan içme suyu İstanbul'un sadece 3 haftalık ihtiyacıdır.''

LONGOZ ORMANLARINDA ÇOK SAYIDA CANLI YOK OLACAK

İstanbul'a İğneada'dan su verilmesi halinde dünyada Polonya'dan sonra İğneada'da bulunan Longoz ormanları ile ormanda yaşayan çok sayıda bitki ve canlıların yok olacağını iddia eden Uyanık, şunları kaydetti:

''Avrupa'da su içerisinde yetişen ağaçların bulunduğu tarzda Longoz ormanları sanayinin ve teknolojin gelişmesiyle yok olmuştur. Günümüzde Polonya'da bu ormandan çok az bir miktar kaldı. Bir de 2.500 hektar alanda İğneada yöresinde bulunmakta. Bunlar Erikli Gölü Longozu, Mert Gölü Longozu ve Saka Gölü Longozu'dur. Bunlar çeşitlilik arz ediyor. Bu ormanlarda 544 çeşit bitki, 314 böcek, 47 tür memeli, 17 tür sürüngen, 28 tür balık yaşmakta. Longoz ormanlarımızdaki sular barajda toplanarak ormanlar kuruduğunda tüm bu zenginlikler ölecektir. Bu da bölgede ekolojik dengeyi bozacağı gibi Longoz ormanındaki göllerden balıkçılıkla geçinen insanlar işsiz kalacaklar.''

İstanbul Büyükşehir Belediyesinin İğneada'da yöresinde bundan sonra yapmak istediği projelerin tamamına karşı olduklarını vurgulayan Uyanık, ''Ekolojik sistemin bozulmaması için yasal haklarımızı kullanacağız. Afişlerimiz bastırdık. Çevreci kuruluşlarla da irtibat halindeyiz. Uluslararası çevre kuruluşlarıyla da bu yönde temaslarımız sürmekte. İstanbul bizim suyumuza göz dikeceğine, kendi bölgesindeki su havzalarındaki yapılaşmayı iyi kontrol etsin'' dedi.

PABUÇDERE KURUDU

Vize ilçesine bağlı Kıyıköy Belediye Başkanı İsmail Gök de Kazandere ve Pabuçdere barajlarından İstanbul'a 1996 yılından bu yana su verildiğini belirtti.

İstanbul'un su ihtiyacının bir kısmına bu bölgelerinden karşılandığını ifade eden Gök, ''Şu anda Pabuçdere'de su olmadığı için İstanbul'a su verilemiyor. Yalnızca Kazandere barajından su verilmekte. İstanbul'a verilen bu sudan belde olarak bizler yararlanamıyoruz. Kuraklık devam ederse biz de beldede kısmi su kesintisi uygulamasına başlayacağız'' dedi.

KENTLERDEKİ SU SIKINTISI

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu, ''Ankara, İstanbul, İzmir, Kocaeli ile diğer illerde suyu bitiren iklim değişikliği değil tüketimdeki artış ve plansızlıktır'' dedi.

Hamzaoğlu, Türkiye'nin sınırlı yağış alan ülkelerden biri olduğunu aynı zamanda da su kaynaklarının iyi kullanılamadığını belirtti.

Bunun bilinmesine rağmen kent yöneticilerinin özellikle son 15 yıldır bu bilgiyi dikkate almadan çalışmalarını sürdürdüğünü ifade eden Hamzaoğlu, büyükşehirlerin de park ve bahçelerde yaptıkları düzenlemelerde suya çok ihtiyaç duyulan çimlendirme çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.

Kentlerde yapılan düzenlemelerin yüzde 90'ını çimlendirmenin oluşturduğunu öne süren Hamzaoğlu, şunları kaydetti:

''Bunun ekonomik ve sosyal yönünü de tartışmak gerekiyor ancak bunu bir tarafa bırakırsak belediyelerin en büyük yanlışı yeşillendirme işlerinde fazla su tüketimine neden olan çimlendirmenin kullanılmasıdır. Yuvacık Barajı'ndaki suyun yüzde 10'u çimlerin sulanmasına harcanıyor.

Su kaynakları sınırlı olan bir ülkede yeşillendirmede çimin kullanılması, plansızlık ve projesizliğin, suyu yönetemediklerinin bir göstergesidir. Ankara, İstanbul, İzmir ve Kocaeli ile diğer illerde suyu bitiren iklim değişikliği değil tüketimdeki artış ve plansızlıktır.''Belediyeler, kentleri yeşillendirirken su gereksinimi az olan bitkiler ve ağaçlar kullanmalı.''

''VATANDAŞI SUÇLAMAK KOLAYCILIK''

Onur Hamzaoğlu, evlerdeki suların kullanımının da önemli olduğunu ancak evlerde tasarruflu su kullanmayan vatandaşları suçlamanın da kolaycılık olacağını savundu.

İnsanların evlerinde suyu tasarruflu kullanması gerektiğini de belirten Hamzaoğlu, ''Ancak, evlerde çok su tüketildiğini söylemek çok ciddi bir yanlışlık içermektedir. Öncelikle kent yöneticilerinin kendi kullandıkları suyu planlamaları gerekiyor. Bunun en önemli ayağı park ve bahçelerde yürütülen çalışmalardır'' dedi.

Hamzaoğlu, altyapıdan kaynaklanan sorunlar nedeniyle de kentlerde çok büyük su kaçakların olduğunu, kayıp ve kaçağın önlenmesi için bir an önce altyapının düzenli hale getirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

AJANSLAR