YSK referandum takvimini belirledi

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören Anayasa değişikliği paketinin halkoyuna sunulmasına ilişkin takvimi belirledi.

Takvime göre, 2 Ağustos Perşembe günü muhtarlık bölgesi askı listelerinin dökümüne başlanacak, halk oylamasına ait parametreler, Bilgisayar Destekli Seçmen Kütük Sistemi'nden (SEÇSİS) tanımlanacak.

Muhtarlık bölgesi askı listeleri, güncelleştirilmek üzere 6 Ağustos Pazartesi günü ilçe seçim kurullarınca askıya çıkarılacak, 19 Ağustos Pazar günü askıdan indirilecek.

Listelere yapılacak itirazlar 25 Ağustos Cumartesi günü karara bağlanacak. Listelerdeki değişiklikler 29 Ağustos Çarşamba günü işlenerek kesinleştirilecek.

Takvime göre, 30 Ağustos Perşembe günü seçmenlerin adreslerine göre sandık atamaları (sandık seçmen listeleri) yapılacak. Sandık seçmen listelerinin çoğaltılmasına 31 Ağustos Cuma günü başlanacak.

Halk oylamasında kullanılacak birleşik oy pusulalarının basımına 1 Eylül Cumartesi günü başlanacak.

Sandık seçmen listelerinin çoğaltılması işlemi 2 Eylül Pazar günü bitirilecek.

BUNDAN SONRAKİ SÜREÇ

Takvime göre, bundan sonraki süreç şöyle işleyecek:

3 Eylül Pazartesi: Oy verilecek gümrük kapılarının tespiti ve buralarda görev alacak ilçe seçim kurullarının oluşturulması çalışmalarına başlanacak.

4 Eylül Salı: Gümrük kapıları ilçe seçim kurullarının oluşturulması işlemi tamamlanacak. Gümrük kapılarında görev alacak sandık kurullarının oluşturulması çalışmalarına başlanacak.

6 Eylül Perşembe: Gümrük kapıları sandık kurullarının oluşturulması tamamlanacak ve illere tebliğ edilecek. Gümrük kapıları sandık kurulları başkanlarına teslim edilecek halk oylaması araç ve gereçlerini içeren malzeme torbalarının hazırlanmasına başlanacak.

9 Eylül Pazar: Gümrük kapıları sandık kurullarının başkanlarına halkoylaması araç ve gereçlerini içeren malzeme torbalarının teslim edilecek ve bu kişilere eğitim verilerek görev hazır duruma getirilecek.

11 Eylül Salı: Gümrük kapılarında oy verme işlemlerine başlanacak.

12 Eylül Çarşamba: Türkiye genelinde sandık kurullarının oluşturulması çalışmalarına başlanacak.

14 Eylül Cuma: Seçmen bilgi kağıtlarının yazımına ve dağıtımına başlanacak.

20 Eylül Perşembe: Türkiye genelinde sandık kurullarının oluşturulma işlemleri tamamlanacak ve oluşumda görev alanlara bu konu bildirilecek.

28 Eylül Cuma: Radyo ve televizyonda konuşma yapabilecek olan ve TBMM'de grubu bulunan siyasi partilerin bu yöndeki isteklerinin ve propaganda sırasının belirlenmesi için kuraya katılacak temsilcilerinin YSK'ya bildirmelerinin son günü.

30 Eylül Pazar: Halkoylamasında kullanılacak birleşik oy pusulalarının basımı tamamlanarak plan dahilinde dağıtımına başlanacak.

9 Ekim Salı: Konuşma yapmayı dilemesi halinde Cumhurbaşkanının yapacağı konuşmalar için yayın zaman ve sırası tespit edilecek. TBMM'de grubu bulunan siyasi partiler ile iktidar partisinin yapacakları konuşmaların yayın zaman ve sıralarının tayini amacıyla kura çekilecek.

11 Ekim Perşembe: İlçe seçim kurullarınca sandık kurulları başkanlarına teslim edilmesi gereken halkoylaması araç ve gereçlerini içeren malzeme torbalarının hazırlanması bitirilecek.

PROPAGANDA DÖNEMİ VE YASAKLAR

14 Ekim Pazar: Serbest propaganda dönemi ve buna ilişkin yasaklar ile radyo ve televizyon konuşmaları başlayacak.

17 Ekim Çarşamba: Taksirli suçlardan hükümlüler ile tutuklu seçmen kütükleri kesinleştirilecek. Seçmen bilgi kağıtlarının seçmenlere dağıtılması işlemi tamamlanacak ve dağıtılamayanlar ilgili ilçe seçim kurulu başkanlarına teslim edilecek.

20 Ekim Cumartesi: Propaganda dönemi saat 18.00'de sona erecek.

21 Ekim Pazar : Halkoylaması yapılacak ve seçim yasakları saat 24.00'te sona erecek.

TÜRKİYE 5. KEZ REFERANDUMA GİDİYOR

Türkiye'de 22 Temmuz Pazar günü milletvekili genel seçimi için sandık başına giden seçmenler, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliği paketinin halkoyuna sunulmasıyla, 21 Ekim'de bu kez referandum için sandık başına gidecek. Türkiye'de 5. kez referandum yapılacak. 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Hakkında Kanun, 21 Ekim 2007'de halkoyuna sunulacak.

Türkiye'de ilk referandum, 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin ardından hazırlanan 1961 Anayasası için yapıldı. 9 Temmuz 1961'deki halkoylaması ile 1961 Anayasası, yüzde 38.3 ''hayır'' oyuna karşılık, yüzde 61.7 ''evet'' oyuyla kabul edildi.

Türkiye ikinci kez ''1982 Anayasası''nın halkoyuna sunulması üzerine sandık başına gitti. İkinci referandum, 1980 askeri müdahalesinin ardından hazırlanan 1982 Anayasası için 7 Kasım 1982'de yapıldı. Halkoylamasına, 18 milyon 885 bin 488 seçmen katıldı. 17 milyon 215 bin 559 seçmen ''kabul'' (yüzde 91.37), 1 milyon 626 bin 431 seçmen de ''ret'' (yüzde 8.63) oyu kullandı. 1982 Anayasası, sonuçların açıklanmasıyla 9 Kasım 1982'de yürürlüğe girdi.

Türkiye'de 3. halkoylaması, 1982 Anayasası'nın Geçici 4. maddesi ile getirilen 10 ve 5 yıllık siyasal yasakların kalkıp kalkmaması konusunda 6 Eylül 1987'de düzenlendi. Yüksek Seçim Kurulu (YSK), halkoylaması sonuçlarını 12 Eylül 1987'de açıkladı. Halkoylamasına 24 milyon 436 bin 821 seçmen katıldı. Geçerli 23 milyon 347 bin 856 oydan 11 milyon 711 bin 461'i ''evet'', 11 milyon 636 bin 395'i ''hayır'' çıktı. Böylece, Geçici 4. madde yürürlükten kalktı.

Türkiye'nin dördüncü kez önüne getirilen halkoylaması sandığının konusu ise Anayasa'nın 127. maddesindeki yerel seçimlerin 1 yıl erkene alınıp alınmaması oldu. Bu halkoylaması, 25 Eylül 1988'de yapıldı. Seçmenlerin yüzde 65'i ''hayır'', yüzde 35'i ''evet'' oyu kullandı. Böylece yerel seçimlerin erkene alınması için Anayasa'nın 127. maddesindeki değişiklik kabul edilmedi ve 13 Kasım 1988 olarak öngörülen erken yerel seçim yapılmadı.

Halkoylamasında, milletvekili genel seçimlerinden farklı olarak beyaz renk üzerinde ''Evet'', kahverengi üzerinde ''Hayır'' ibareleri bulunan iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası kullanılacak. Halkoylamasına katılanlar, üzerinde özel işaret bulunan mühürü birleşik oy pusulasında tercih ettiği kısmın üzerine basarak oyunu kullanacak.

(AA)