Anayasa değişikliği paketi için son 48 saat

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayına sunulan Anayasa değişikliği paketi 13 gündür Köşk'te. Anayasa gereği, yasaları 15 gün inceleme süresi bulunan Sezer'in, değişiklik paketi üzerindeki inceleme süresi 26 Mayıs Cumartesi günü sona eriyor.

Cumhurbaşkanı Sezer'in, Anayasa değişikliği teklifini yarın (Cuma)Meclis'e göndermesi beklenirken AKP Grubu da bu duruma karşı hazırlıklarını tamamladı.

Hafta sonları da dahil olmak üzere 3 Haziran'a kadar çalışacak olan Meclis'te AKP, Cumhurbaşkanı Sezer'in iadesinin hemen ardından paketi komisyon gündemine alacak, ardında da Genel Kurul'a getirecek. Buna göre takvim hazırlayan AKP Grubu'nun A planı şöyle:

"Cumhurbaşkanı Sezer'in yarın iade etmesi durumunda Paket, hafta sonu Meclis çalışmasına ara verilmeyeceği için 26 Mayıs Cumartesi günü Anayasa Komisyonu'nda, aynı gün ya da 27 Mayıs Pazar günü de Genel Kurul'da görüşülecek. Anayasa değişikliği Genel Kurul birinci tur oylamasının ardından 48 saat sonra, yani 30 Mayıs Çarşamba günü ise Genel Kurul'da ikinci tur oylama yapılacak."

AKP, bu planla Anayasa değişikliği paketini en geç 31 Mayıs'ta aynen Köşk'e gönderecek.

Cumhurbaşkanı Sezer, ikinci kez Meclis'e iade hakkı olmadığından, değişikliği halkoylamasına götürebilecek. Bu durumda genel seçimin yanı sıra halkoylaması için de takvim işlemeye başlayacak. Bazı AKP'liler yasada 120 gün olan bu takvimi kısaltmak için harekete geçerek yasal düzenlemeye gidebileceklerini düşünürken, bazı AKP'liler ise düzenlemenin yeni Meclis'e bırakılması gerektiğini savundu.

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ PAKETİNDE NE VAR?

Anayasa değişikliği paketi tartışmalarında üzerinde en çok durulan, Cumhurbaşkanını halkın seçmesini düzenleyen madde oldu. Buna göre Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim görmüş TBMM üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilecek.

Cumhurbaşkanının görev süresi, 5 yıla indirilecek. Bir kimse, en fazla iki defa (5 artı 5) cumhurbaşkanı seçilebilecek.

Cumhurbaşkanlığına, TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından bir aday gösterilebilmesi, 20 milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkün olacak. Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçiminde aldıkları geçerli oyların toplamı yüzde 10'u aşan partiler de ortak Cumhurbaşkanı adayı gösterebilecek. Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar, görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam edecek.

CUMHURBAŞKANI SEÇİM SÜRECİ

Cumhurbaşkanı seçimi, Cumhurbaşkanının görev süresinin sona ermesinden önceki 60 gün içinde, makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde de boşalmayı takip eden 60 gün içinde tamamlanacak.

Oylamaya, ilk turda en çok oyu alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilecek. Anayasanın 101. maddesince gösterilen adaylar, yazılı yeterlikleri, Anayasadaki şartları içeren ve diğer ilgili belgelerle, ilk tur oylama tarihinden 30 gün önce TBMM Başkanlığına başvuracaklar.

Adayların başvurularında eksik bilgi ve belge tespit edilmesi halinde, TBMM Başkanlığı tarafından, eksikliklerin giderilmesi için 3 günlük kesin süre verilecek. Bu süre içinde eksikliklerin giderilmemesi halinde adaylar, adaylıktan çekilmiş sayılacak.

TBMM Başkanlığınca, Anayasa'nın 101. maddesinde belirtilen nitelikleri taşıdıkları anlaşılan adaylara ilişkin kesin liste, 2 gün içinde ilan edilecek ve Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına bildirilecek.

GENEL SEÇİMLER 4 YILDA BİR YAPILACAK

Kabul edilen Anayasa değişikliğiyle, genel seçimler de 4 yılda bir yapılacak. Buna göre TBMM, yapacağı seçimler de dahil olmak üzere, bütün işlerinde üye tamsayısının en az üçte biri (184) ile toplanacak.

TBMM, Anayasa'da başkaca bir hüküm yoksa, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla karar verecek. Ancak karar yeter sayısı, hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından (138) az olamayacak.