  |
|
Tıbbi tedavi yetmez rehabilitasyon şart
'Entel hastalığı' olarak da bilinen Multipl Skleroz yani MS'le ilgili sorularımızı 9 Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Egemen İdiman yanıtladı:
* Sema Türkel sizin hastanız; sizce iyileşti mi?
Çok iyi gelişme gösteren bir hastamız. Ancak tam olarak iyileşip iyileşmediğini düzenli yaptığımız kontrollerden sonra kesinleştirebiliriz.
* MS'in kesin tedavisi mümkün mü?
Gerçekten çok iyi seyreden, neredeyse hiç atak geçirmeyen hastalarımız var. Biz bunlara 'iyi huylu MS' diyoruz. Özellikle bazı hastalarımız kendilerini bu konuda gerçekten çok iyi motive ediyorlar. Hastalıkla çok iyi savaşan kişilerde, hastalığın seyri de olumlu yönde oluyor. Adeta kendilerine ruhsal bir rehabilitasyon yaptıklarını düşünüyorum. Biz doktorların birinci amacı; erken tanısı koyulduğunda tedavide çok iyi sonuçlar veren MS hastalığında, hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. MS tedavisi sadece tıbbi tedavi değildir. Hastanın ve çevresinin ruhsal ve sosyal rehabilitasyonu, hastanın fiziksel açıdan rehabilitasyonu, özürlü bile olsa topluma kazandırılması önemlidir.
*
MS tam olarak nasıl bir hastalık?
MS; beyin ve omuriliği etkileyen, genellikle genç erişkinlerde ve kadınlarda görülen, alevlenme ve düzelme ile seyreden, büyük olasılıkla bir virüs enfeksiyonunun tetiklediği bağışıklık sistemi hastalığı. Neden kaynaklandığı henüz bilinmiyor.
* Hasta, MS olduğunun farkına nasıl varıyor?
Bir gün aniden; görme bozukluğu, çift görme, denge ve konuşma bozukluğu, kas güçsüzlüğü, yürüme bozuklukları, duyu bozukluğu, idrar ve cinsel fonksiyonlarda bozukluk olarak karşımıza çıkar. Ve bütün bu problemler başka bir hastalığı da çağrıştırabilir. Bu yüzden teşhisi geç konabilir.
* Neden kadınlarda daha fazla görülüyor?
Bu hastalıktan, iki ya da üç kadına karşın bir erkek etkileniyor. Kadınlarda daha fazla olmasının nedeni; otoimmün (bağışıklık) bir hastalık olmasından ve kadınlarla erkekler arasındaki otoimmün sisteminin farklılığından kaynaklandığı düşünülebilir. Hormonal yapı ile otoimmün sistem arasındaki ilişkilerden kaynaklanabilir ama bunun nedeni de tam olarak çözülemedi.
* MS'in kesin tanısını nasıl koyuyorsunuz?
MS'e özel bir tanı şekli yok. Bu nedenle şikayetlerden yola çıkıyoruz. Nörolojik öyküden kuşku duyulursa beyin ve omiriliğin MR incelemeleri yapılır. Sinir dokusu içinde 'plak' adı verilen alerjik iltihabi odaklar saptanırsa tanı desteklenmiş olur. Bazen tek bir inceleme ile tanı koymak mümkün olabilir. Hastalık atak yapmışsa, önce atak tedavi edilir ve sonra atakların sık olmaması için tedaviye başlanır.
* MS'te güncel tedaviler nedir?
Günümüzde iki temel grup ilaç var. Bu ilaçları, atak sıklığını ve şiddetini azaltmak için kullanıyoruz. Hastalığın ataklı ya da ataksız ilerlemeye başladığı dönem; bu ilaçların yanında bağışıklık sistemi baskılayıcılarının da kullanılması gereken bir dönemdir. Bunlar, MS'in özürlülük oluşturmaması için mutlaka kullanılması gereken ilaçlardır. Son yıllarda tedavi konusunda çok önemli adımlar atıldı. Araştırmalar gösteriyor ki; alevlenme ve düzelme ile seyreden MS formunda, sık ve yüksek doz ilaç tedavisi yüzde 80 oranında özürlülüğü engelliyor.
|
