Yatırım fonları ne kazandırdı?

Geçen yıl B tipi fon endeksinin getirisi yüzde 10 olarak gerçekleşirken, A tipi fonda önemli bir değişiklik yaşanmadı.

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği'nin ''Türkiye Sermaye Piyasası 2006'' raporundan derlediği bilgilere göre, 2006 yıl sonu itibariyle Türkiye'de çeşitli aracı kuruluşlarca kurulmuş olan 122 adet A tipi, 163 adet B tipi yatırım fonu bulunuyor. 2005 yılı sonunda ise fon sayıları A tipi için 126, B tipi içinse 149'du.

A tipi fonların toplamdaki payı 592 milyon dolarla yüzde 3,8 ve B tipi fonların payı ise 15 milyar dolarla yüzde 96,2 oldu, bu dağılım 2005 yılına göre değişiklik göstermedi.

YTL BAZINDA YÜZDE 25 KÜÇÜLDÜ

YTL bazında bakıldığında, yatırım fonlarının toplam büyüklüğü yüzde 25 azalarak 29 milyar YTL'den 22 milyar YTL'ye geriledi.

Genel olarak bakıldığında 2006'da A tipi fonların ortalama büyüklüğü 4,7 milyon dolar, B tipi fonların ise 92 milyon dolar oldu. 2005'te ise ortalama büyüklükler A tipi fonlar için 6,1 milyon dolar, B tipi fonlar için 142 milyon dolardı.

B tipi fonlar içinde en gözde olanları 2006 yılında toplam portföy büyüklüğü dolar bazında yüzde 14 düşüş gösteren likit fonlar olurken, likit fonların B tipi fonlar içindeki payı 2005 yılında yüzde 71 iken, 2006 yılında yüzde 85'e yükselmiştir. Likit fonlar toplam portföy değeri düşmesine karşın en çok tercih edilen B tipi fonlar olmaya devam etmiştir.

A tipi fonların portföy dağılımlarına bakıldığında ilk yıllardaki tahvil bono ağırlığının son yıllarda hisse senedine kaydığı görülüyor. 1994 yılında yüzde 34 olan hisse senedi ağırlığı 2005 yılında yüzde 70'le en yüksek seviyesine çıkmış, 2006 yılında ise yüzde 65'e gerilemiştir.

B tipi fonların portföy dağılımlarına bakıldığında ise 1994-1996 yılları arasında yüzde 90'ların üzerinde olan tahvil bono ağırlığı, 1997 yılından itibaren yerini repoya bıraktı. 2000 yılına kadar artış gösteren repo ağırlığı, bu yılda en yüksek seviyesine ulaşarak ve toplam portföylerin yüzde 86'sını oluşturdu.

Ancak 2001 yılından itibaren reponun ağırlığı azalmaya başladı, 2005 yılında reponun B tipi fonlar içindeki ağırlığı yüzde 27'ye düştü, tahvil bononun ise yüzde 72'ye çıktı. 2006 yılında faizlerin yükselmesi ile reponun payı iki kattan fazla artarak yüzde 59'a yükseldi, tahvil bononun payı ise yüzde 39'a geriledi.

GETİRİ

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği verilerine göre, 2006 yılında A tipi fon endeksi önemli bir değişiklik göstermezken, B tipi fon endeksinin 2006 yılındaki getirisi yüzde 10'da kaldı. Her iki endeksin de getirisi geçmiş yıllara göre düşük gerçekleşti.

A tipi endeksin 2000-2006 arasındaki yıllık ortalama getirisi yüzde 23,7 olurken, B tipi endeksin 2000-2006 arasında ortalama yıllık getirisi yüzde 34,8 olarak gerçekleşti.

BANKALARIN HAKİMİYETİ

2006 yıl sonu itibariyle 68 fon kurucusundan 26'sı banka, 39'u aracı kurum, 2'si sigorta şirketi ve 1 tanesi BYF (Borsa Yatırım Fonu) olurken, 26 banka 14,5 milyar dolar büyüklükle fon pazarında yüzde 93 paya sahipken, 39 aracı kurum 1 milyar dolarla piyasanın yüzde 7'sine sahip.

2006 yılı verilerine göre, yatırımcı hesabı sayısı ise A tipi fonlarda 133 bin 380, B tipi fonlarda ise 2 milyon 337 bin 406 oldu, Eylül 2003'te faaliyete geçen emeklilik yatırım fonlarındaki yatırımcı hesabı sayısı ise 2006 yılında 2 milyon 807 bin 557 olarak diğer tüm yatırım fonlarındaki hesap sayılarını geçmiştir. Buna göre, yatırım fonu hesaplarının yüzde 3'ünü A tipi, yüzde 44'ünü B tipi ve yüzde 53'ünü de bireysel emeklilik fonları oluşturdu.

(AA)