  |
|
Türkiye, alışveriş merkezi cenneti mi oldu?
Dünyanın tüm gelişmiş ülkelerinde hızla artan alışveriş merkezleri çağdaşlığın simgesidir. İnsanlar aileleri ile birlikte bu merkezlere gider, yemek yer, sinemaya gider, cafelerde oturur ve ihtiyaçlarını temin etmek için alış veriş yaparlar. Alışveriş merkezlerinin üstü kapalı olduğu için de sıcak, soğuk ve yağışlı havadan etkilenmeden bu ihtiyaçlarını karşılarlar.
Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde bu davranış biraz daha abartılı olur ve iş çığrından çıkar. Dünyanın birçok ülkesine gittim. Ancak hiçbir ülkede biz de olduğu kadar çok alışveriş merkezi görmedim. Mesela Atina'da ilk ve tek alış veriş merkezi geçen yıl mart ayında açıldı. Bizde ise, mevcut alış veriş merkezleri bir bu kadar nüfusun daha ihtiyacını karşılayabilecek sayıda olmasına rağmen, daha birçok alışveriş merkezlerinin yapımı da hızla devam ediyor. Ancak ne yazık ki bu kadar alışveriş merkezi için ne yol, ne de altyapı var, ne de bu alışveriş merkezlerindeki ekonomiyi besleyecek sermaye birikimi var. Buna rağmen alışveriş merkezi modası çılgınlığı almış başını gidiyor.
Alışveriş merkezlerinde yaşanan bir başka ilginç duruma da dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Bu alışveriş merkezlerinin çoğunda çifte standart uygulanıyor. Öncelik yabancı markalı firmalara, yer kalırsa yerli firmalara yer veriliyor . Üstelik yabancı markalara daha ucuz kira veya cirodan pay, yerli firmalara ise daha yüksek kira bedeli. Yerli firmalara cirodan pay yöntemi asla uygulanmaz.
Alışveriş merkezlerinde kiralar da astronomik rakamlara ulaştı. Mesela Bakırköy'de açılmaya hazırlanan yeni alış veriş merkezinde metre kare kira bedeli 150 dolar. Merak ediyorum bu kira bedelini hangi esnaf çıkaracak ve sonunda kâr edecek?
Çağdaş alışveriş için bu merkezlerin olması normal, ancak fazlası zarar vermeye başladı. Merak ediyorum, Belediyelerde imar planlaması yapılırken o bölgenin, nüfus yoğunluğu dikkate alınarak imar izni ve yapı ruhsatı verilmiyor mu? Böyle bir planlama mı, yoksa önüne gelen istediği gibi alışveriş merkezi yapabiliyor mu?
|
