 |  |
Her gün bir eski olayın yıldönümü değil midir?
Dün "28 Şubat"ın yıldönümüydü. Bugün de "1 Mart Tezkeresi"nin yıldönümü. Eski takvime göre, bu ayın sonunda da "31 Mart Ayaklanması"nın yıldönümü olacak. Ondan önce de, 16 Mart 1978'de İstanbul Üniversitesi'nde öğrencilerin üzerine ateş açılması, yine 16 Mart'ta işgalci İngiliz askerlerinin, Meclis-i Mebusan'ı basmalarının yıldönümleri var. Sonra 18 Mart'ta Nusret mayınları ile Çanakkale'de Müttefik donanmasının uğradığı hezimetin yıldönümünü yaşayacağız.
Biraz medya arkeolojisi yapın şaşacaksınız. Yaşanan her gün aynı zamanda geçmişte yaşanan sayısız önemli olayın da yıldönümü. Takvimlerdeki yılları gösteren sayıları görmezden gelirseniz, aradan geçen zamanları ve değişimi unutur ve her gününüzü "Zaman Tüneli"nde geçirebilirsiniz.
Galiba canlıları ve aklı, müzelerdeki, arşivlerdeki ve tarih kitaplarındaki dondurulmuş zaman içinde tutabilmek mümkün değil.
1 MART TEZKERESİ
Tabii ki 1 Mart Tezkeresi'nin TBMM'de reddedilmesi önemli bir olaydı. Ancak aradan geçen dört yıl boyunca Irak da, ABD'nin konumu da, Türkiye'nin olaya bakış açısı da, değişen koşullara paralel olarak öylesine değişti ki, yeni tabloyu anlamak, 1 Mart Tezkeresi'nin reddedilmesinin anlamını yorumlamaktan daha önemli hale geldi.
Aynı durumu 28 Şubat'ın 10'uncu yıldönümünü yaşadığımız dün yapılan tartışmalar sırasında da görmedik mi? Ne siyasi tablo, ne ekonomi, ne sosyolojik yapı, 1997'nin şubat ayındaki görüntülere sahipler. Ayrıca 28 Şubat'ta post-modern askeri müdahaleye destek verenler arasında, şimdi sivil demokrasinin sağlığı, AB üyeliği, dünyaya açılma gibi konularda en ciddi düşünce mücadelesini sürdüren isimler var. Bunun gibi 1 Mart Tezkeresi'nin reddedilmesini o gün savunanlardan bazıları, şimdi "İlle de Irak sınırını geçip askeri müdahalede bulunalım" demiyorlar mı?
Yaşamak böyle bir şey. Tarihte var olmuş ve ülkeye büyük hizmetler yapmış bir ismi zikredip, "O yaşasaydı bugün olanlara çok kızardı" demek gerçekten anlamsız.
EVREN'İN GÖRÜŞLERİ
Bunun kadar anlamsız olan bir başka durum da, geçmişteki önemli olayların o günkü bakış açıları ile baş aktörü olmuş kişilerin, bugünün koşulları ne kadar farklı olsa da, eski söylemlerinde ısrarlı olmalarının beklenmesidir.
Bir örneği 12 Eylül'ün Devlet Başkanı ve 7'nci Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in Güneydoğu'ya ilişkin olarak son açıkladığı görüşlerin, bazı kesimler tarafından "O bunları nasıl söyler" içerikli tepkilerle karşılanmasıdır.
Unutmayalım ki Evren'in ülke yönetiminde ağırlıklı söz sahibi olduğu 1980'lerde, henüz Sovyetler Birliği çökmemişti, Saddam güçlüydü ve Irak bölünmemişti.
Daha sonraki sayısız değerlendirmede, Sovyetler Birliği'nin çöküşündeki "Merkeziyetçilik"in ağırlıklı katkısı bütün dünyada yorumlandı. Ayrıca Baas'çı zorbalığın Irak'ın bütünlüğünü yapay olarak koruduğu, şimdi farklı mezheplere ve ırklara mensup Iraklıların birbirlerini boğazlamaları ile daha iyi anlaşılıyor.
Kenan Evren Sabah'taki açıklamalarında bu gerçeklerin ışığında çözüm önerileri üretmeye çalışıyor Türkiye'nin sorunlarına... Demokrasiyi ve çoğulculuğu bir vazgeçilmez model olarak benimsemiş Türkiye'de, diyalogun, sivil siyasi ilişkilerin ve katı merkeziyetçilikten uzaklaşmanın, Güneydoğu'daki sorunlara çözüm getireceğini söylüyor.
MEHMET AĞAR
Bu söylemleri ile, Kenan Evren, 12 Eylül 1980'de bulunduğu konumdan çok daha ileri bir düşünce platformuna gelmiş durumda değil midir?
Aynı durumu, PKK'ya karşı en ciddi mücadeleyi vermiş eski Emniyetçi Mehmet Ağar'ın, DYP Genel Başkanı olarak Güneydoğu sorununa getirdiği çözüm önerilerinde de görmüyor muyuz?
Bütün bu durumlar, Türk siyaset ve düşünce hayatındaki dinamizmin ve sağlığın da işaretleridir. Militarizmin, tek sesliliğin ve klişeleşmiş resmi söylemlerin dışındaki bir düşünce hayatının gelişerek var olduğunun göstergeleridir bunlar.
Dileriz bu süreç böyle devam eder.
Tabii bu arada çeşitli günlerde çeşitli olayların yıldönümlerini yaşarken, eski kamplaşmaları, kinleri, kan davalarını da hatırlayacağız. Bazıları bunları canlandırmaya da teşebbüs edecek.
Ama ne yaparsak yapalım dünya dönüyor ve değişim her alanda hükmünü icra ediyor. Sadece cansız olanlar değişime karşı direnebiliyor.
|
