| |
Önce gaz sonra demokrasi
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın gözlemci olarak gönderdiği Portekizli bir milletvekilinin "Ben böyle bir komedi görmedim" diye özetlediği seçimlerde Türkmenistan Devlet Başkanlığı koltuğuna oturan Gurbanguli Berdimuhammedov'un yemin töreni için Aşkabad'a gittik. Başbakan Erdoğan, üç bakanı, danışmanları, Dışişleri mensupları ve bir grup (toplam 9 kişiydik) meslektaşımızla birlikte. Komedi, rezalet, skandal... Seçim için ne derseniz deyin; kimsenin derdi değil. Ne ABD'nin, ne Rusya'nın, ne Çin'in, ne AB'nin, ne de Türkiye'nin. Hepsi de sonucu tanıdılar ve Saparmurad Niyazov Türkmenbaşı'nın 49 yaşındaki halefini (bir iddiaya göre yasak bir ilişkiden doğan oğlu) alkışladılar. Doğalgazın gözü kör olsun! Herkes ona muhtaç. Ve Türkmenistan dünya gaz rezervinin yüzde 20'sine sahip. ABD, Rusya, AB, Çin, Türkiye; herkes bu gazdan yararlanmak için Türkmenistan'ın "istikrar"ına gözü gibi bakıyor. * Rusya; Gazprom'un Türkmen gazının yıllık üretiminin yüzde 85'ini (60 milyar metreküp) kapattığı 25 yıllık sözleşmenin tehlikeye girmemesi için... * Çin; hem yeni sahalarda işletme imtiyazı veren, hem boru hattı inşası öngören, hem de yılda 30 milyar metreküpe kadar gaz almasının yolunu açan anlaşmayı ateşe atmamak için... * ABD; Afganistan ve Pakistan'dan geçecek boru hattıyla Türkmen gazını Hint Okyanusu'na indirecek, böylece Ruslar'ın canını acıtacak planlarını uygulayabilmek için... * AB ve Türkiye; Türkmen gazını Hazar'ın altından geçecek boru hattıyla Azerbaycan'ın Şahdeniz hattına bağlamak, sonra Kafkaslar, Türkiye, Balkanlar üstünden Avrupa'ya ulaştırmak hedeflerini korumak için...
Erdoğan'dan mesajlar Evet; herkesin hesabı farklı ama tüm hesaplar Türkmenistan'da kesişiyor. Ve herkes hesabının tutması için Türkmenistan'da istikrarın devamını her türlü değerin, ilkenin üstünde tutuyor. Erdoğan uçakta biz gazetecilerle sohbet ederken, Berdimuhammedov'un sorunsuz bir şekilde seçilmesinden duyduğu memnuniyeti gizlemedi, "Şimdi sıra Türkmen ve Azeri liderlerin arasını yapmaya geldi" dedi. Türkmenbaşı ile Haydar Aliyev'in Sovyetler Birliği döneminden kalma kişisel husumetleri yüzünden iki ülke arasında soğukluk var. Ankara iktidara ikinci kuşak yöneticilerin gelmesiyle bu sorunun aşılabileceğini, böylece Şahdeniz gaz hattının Türkmenistan'a uzatılabileceğini umuyor. Hatta bu amaçla arabuluculuğa bile niyetleniyor. Erdoğan'la sohbette elbette daldan dala atladık. İşte önemli satırbaşları: * Rumlar'la petrol krizi: Rum yönetimi AB'de konumunu güçlendirmek için kötü niyetli bir çizgi izliyor. Sağlam zeminde değiller. * Avrupa'da PKK operasyonları: Bu henüz başlangıç. Yeni gelişmelere hazır olun. * Cumhurbaşkanlığı seçimi: Söyleyeceğimi söyledim. Nisan'a kadar bu konuda ağzımdan laf alamazsınız. * "Cumhurbaşkanını bu Meclis seçmesin" çağrıları: Bunu söyleyenlerin demokrasiye de, hukuka da, Anayasa'ya da saygıları yok. (Not: Çankaya'ya cevap) O iş bitti arkadaş... * 301. madde: Madde kalkmaz ama değişebilir. Önümüzdeki hafta taslağı hazırlayacağız. İki nokta önemli: 1) Her aklına gelenin (Kemal Kerinçsiz örneği) savcılığa başvurmasını önleyecek bir çözüm şart. 2) İsimsiz ihbarlar dikkate alınmamalı... Aşkabad'a gece yarısına doğru indik. Caddelerde in-cin top atıyordu. Herhalde Türkmenler, sandık başında dağıtılan Ruhname'yi hatmetmek için evlerine kapanmış olmalılar...
|