İstanbullu sözlüğünü yaratıyor
İki kıtayı birbirine bağlayan ve her semti ayrı ayrı tarih kokan masallar şehri İstanbul için şimdi de 1 milyon maddelik bir sözlük hazırlanıyor.
İstanbul, çelişkiler şehri. İçinde Altın Kapı da var, Zindan Kapı da. İstanbul'da 'karı dırdırından' ölen adamın mezarı da vardır, kocasının ölümü üzerine üzüntüden ölen kadının mezarı da. İstanbul bir tanedir ama birçok adı, birçok öyküsü vardır. İşte bu birçok adı, birçok öyküyü, anıyı, insanı, mekânı ve zamanı bir araya getirmek isteyen birkaç idealist insan, yemedi, içmedi ve İstanbul'un 1 milyon maddeli sözlüğünü oluşturmaya soyundu. Üstelik sözlüğün ardından, yine web ortamında hazırlayacakları İstanbul Fikir Kulübü'nün internet adresi de şimdiden alınmış durumda. Proje sahipleri, sözlüğe madde yazan herkesin İstanbullu olacağını düşünüyor ve fantastik de olsa, bir gün İstanbul'a girişte vize istenirse, sözlük yazarlarından istenmemesi için Büyükşehir Belediye Meclisi'ne öneri sunmayı da planlıyor.
'DÜNYANIN EN BÜYÜK SÖZLÜĞÜ' Maltepe'de yayınlanan ve 30 bin kişiye ulaşan Gazete İstanbul, 2010'da Avrupa kültür başkenti olacak olan İstanbul'un sözlüğünü oluşturmak için bütün İstanbulluları davet ediyor. Projenin Koordinatörü Ömer Asan, "Nereden gelirsek gelelim İstanbul'u içselleştirmemiz gerekiyor. Her şeyiyle bizi kucaklayan, yaptığımız her türlü kötülüğe karşın sonsuz şefkatiyle bize ana-babalık yapan dünyanın en güzel kentine sahip çıkmamız gerekiyor," diye anlatıyor projenin amacını. www.gazeteistanbul.com/istanbulsozlugu adresinde 1 Ocak'ta yayına başlayan ve henüz bebek adımlarıyla yol alan İstanbul Sözlüğü canlı, interaktif ve içinde insan sıcaklığı olacak bir proje olarak kurgulanmış. Asan, "Tarih, gezi ve anı kitaplarında semt, mahalle, sokak isimleriyle karşılaştığımızda, acaba bu yerler şimdi ne durumdadır, kimlerin buralarla ilgili ne anıları vardır? Herkes bu konuda yazsa kim bilir ne müthiş İstanbul tarihi yazılır diye heyecanlandık," diyor. Sonra yazılmayan her şeyin kaybolacağını fark etmişler ve her İstanbulluya kendi anılarını, kendi İstanbul'unu yazdırmaya karar vermişler. Bir hayalle başlayan proje, çok kısa bir sürede '1 milyon' gibi bir hedefi koymuş önüne ama öyle ütopik bir hedef de değil bu: "Her İstanbullu bir sözcük eklese, dünyanın en büyük sözlüğünü yaratırız." Daha işin başında olduklarını söyleyen Asan, eş-dost-tanıdık vasıtasıyla duyurdukları sözlüklerine şimdiye kadar 100'ün üzerinde madde yazıldığını ve bunun bir aylık bir sürede önemli bir rakam olduğunu söylüyor.
TIKLAYIN, MADDENİZİ YAZIN Sözlüğün yazılımını yapan ve aynı zamanda editörlüğünü üstlenen Mehmet İlhan, sözlüğe www.gazeteistanbul.com'un ana sayfasından kolaylıkla ulaşılabildiğini söylüyor. Siteye girer girmez sözlüğe en son girilen 10 maddeyi görebilmek mümkün. 'Yeni madde ekleyin' butonuna tıklayan herkesin, İstanbul'la ilgili yeni sözlük maddelerini kolaylıkla ekleyebildiğini anlatan İlhan, girilen yeni verilerin kendi 'database'lerine düştüğünü, editoryal bir kontrolden sonra da yayına alındığını belirtiyor. Üstelik madde girmek için İstanbullu olmak bile gerekmiyor. İstanbul Sözlüğü ve İstanbul Fikir Kulübü projelerinin fikir babalarından Gazete İstanbul'un Genel Yayın Yönetmeni Ethem Yüksel, projelerini anlatırken şu ilginç benzetmeyi yapıyor: "İstanbul büyük bir çamaşır makinesi gibi, geleni yıkayıp şehirleştiriyor. Gelenlerin bir kısmı şehre sahip çıksa, diğer kısmı onun yaptıklarını yok ediyor. İstanbulluyu 'Ben artık bu şehrin insanıyım, bu şehre karşı sorumluluklarım var,' diye düşündürmek için çıktık yola."
KARAKÖY'DEKİ BANK Yüksel'e göre her sözlük yazarı İstanbul'u kendi gözüyle anlatmalı ve tarihe kendi notlarını düşmeli. İstanbul'un giderek 'tatsızyeknesak bir pelte' haline geldiğini anlatan Yüksel, şehrin, hak ettiği muhteşem kozmopolit dengeye gelmesi gerektiği inancında. İstanbul sözlüğünün de kenti kentliyle buluşturan dokümanter bir belge olacağını belirtiyor. Yüksel'in sözlüğe eklemeyi düşündüğü madde ise oldukça şirin: "Belki dünyada tek kişilik bank sadece İstanbul'dadır. Karaköy'deki rıhtımın hemen karşısında, Denizyolları binasının önünde tek kişilik üç tane bank vardır. Orada oturup Topkapı Sarayı'nı izlemek, gökyüzünü tek başına boyamak müthiştir." İstanbul Fikir Kulübü'nün de kente ilişkin fikri olan insanları buluşturmak, bu fikirleri bir araya getirmek ve bundan bir ürün doğurma amacıyla kurgulandığını anlatan Yüksel, amaçlarının iyi niyetli çabadan öte, bir gerçeğin altını çizmek olduğunu vurguluyor: "Nasıl ki bir fotoğrafçı günü donduruyorsa karelerinde, biz de bir yandan dondurup bir yandan tazeleyerek aynı işi yapmak istiyoruz." Ömer Asan (ortada), Ethem Yüksel (solda) ve ekibi tüm İstanbulluları yanlarına çağırıyor.
MÜJGÂN HALİS
|