|
|
O şimdi Amerika'da futbolun efendisi
Beş yıl için ABD'nin Galaxy takımına 250 milyon dolara transfer olan David Beckham'ın amacı, ABD futbolunda ikinci bir devrim yaratmak.
Beckham'ın 'Yeni Dünya'sı
Futbolculuğundan çok bir marka olarak bilinen David Beckham'ı 250 milyon dolara transfer eden ABD'de hedef, 1970'lerden sonra futbola ikinci bir patlama yaptırmak.
1975 yılında, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük futbolcusu olarak bilinen Pele, futbol kariyerini ABD'de sürdürmeye karar vermişti. Geçtiğimiz günlerde de, günümüzde futbolculuğundan çok bir marka değeri olarak bilinen David Beckham ABD'nin yolunu tuttu ve beş yıl için 250 milyon dolar karşılığında Los Angeles Galaxy'ye imza attı. Pele'yi ABD'ye getiren Cosmos'un o dönemdeki genel menajeri Clive Toye, dünyanın Beckham'a bakışını çok güzel özetliyor: "Pele ile Beckham'ı karıştırmayın. Beckham dünyada en çok tanınan futbolcu. Pele de en çok tanınan futbolcuydu, ama aynı zamanda çok iyi futbolcuydu." 1970'lerin ikinci yarısında Brezilyalı Carlos Alberto, Hollanda'nın efsanesi Johan Cruyff, Almanya'nın en büyük futbol baronu Franz Beckenbauer, ABD'nin yolunu tutan futbol yıldızlarıydı. O dönemde 70 bin ortalamayla seyirci stadı dolduruyor; ülkede futbolun, Amerikan futbolunu ve NBA'i geçeceği konuşuluyordu. Ama 1983 yılında bu hava söndü. Takım sayısı 12'ye kadar düşmüş, bir yıl sonra da profesyonel lig sona ermişti. 1994 Dünya Kupası'nın bu ülkede düzenlenmesi, 3.6 milyon gibi rekor bir seyirci tarafından izlenmesi, ABD'li yetkilileri harekete geçirdi. İki yıl sonra ABD Profesyonel Futbol Ligi MLS kuruldu. 2002 Dünya Kupası'nda ABD Milli Takımı'nın çeyrek finale kadar yükselmesi ülkenin futbola verdiği önemi gösteriyordu.
STATLAR ARTIYOR Beckham'a 250 milyon dolar verecek takım çıksa da, ABD Ligi, 2004'te Business Week'in raporuna göre kuruluşundan o tarihe kadar 350 milyon dolar zarar etmişti. Üstelik şu anda MLS Ligi'nde bir oyuncunun yılda aldığı para, Beckham'ın bir haftalık ücretine, yani 1 milyon dolara denk geliyor. Ancak ligde şu anda üç takımın sahibi olan Anschutz Entertainment Group (AEG) kulüplere büyük ölçüde para akıtıyor. Beckham'ın forma giyeceği Galaxy dışında, Chicago Fire ve Houston Dinamo'nun da sahibi AEG grubu. Şu ana kadar Amerikan Futbolu Ligi NFL) takımlarının statlarını kullanan takımlar yavaş yavaş kendi statlarını inşa edip taşınıyorlar. 1999'da Lamar Hunt adlı işadamı, Columbus Crew takımı için ilk futbol stadının yapımını cebinden karşıladı. Ardından 2003'te Los Angeles Galaxy, 2005'te Chivas ve FC Dallas kendi statlarında oynamaya başladılar. Bu da takımların ilk kez kar etmesini sağladı. Önce Galaxy ardından FC Dallas lig tarihinde kar eden takımlar oldular. Bu yıl içerisinde yapılacak yeni TV anlaşmasıyla zarardan kara geçecek takım sayısının artması bekleniyor. Şu anda 7-8 milyon dolar olan naklen yayın gelirinin 2007'de yapılacak yeni anlaşmayla 20 milyon dolar gibi rekor bir rakama ulaşacağı belirtiliyor. Gerçek futbol stadında oyunun oynanmaya başlaması seyirci ilgisinin de artmasını sağladı. Los Angeles Times'a göre 2006 sezonunda bir önceki yıla göre yüzde 25 seyirci artışı oldu.
GARİP KURALLAR KALKTI Sponsorluk da ligde yeni yeni oluşmaya başlıyor. Elbette David Beckham'ın gelişinin ardından sponsorluğun daha fazla gündeme geleceğini söyleyebiliriz. Yüksek alkollü içkilerin ve online kumar sitelerinin kulüplere forma reklamı vermesi ABD yasalarına göre yasak. 17 Kasım 2006'da meşrubat firması XanGo ile üç sezon için 5 milyon dolar karşılığında forma reklamı anlaşması yapan Real Salt Lake bir ilke imza attı. Son iki yılda ABD Futbol Ligi'ne yeni stat, kulüp sahipleri, takım gelirleri dahil olmak üzere toplam 1 milyar dolar para girdi. Gelelim ABD Ligi'ndeki saha içi kurallarına. Lig ilk kurulduğunda bize garip gelen kuralları vardı. Örneğin karşılaşma kronometre 0:00'ı gösterdiğinde otomatikman sona eriyordu. Berabere biten karşılaşmaların ardından penaltı atışları yapılıyor, kazanan takım bir puan alıyordu. 1999 yılında berabere biten maçların ardından penaltı kuralı kalktı ve altın gol uygulamasına geçildi. 10 dakikalık uzatmada altın gol olmaması halinde iki takım da birer puan alıyordu. 2004'te bu kural da kaldırıldı. Ligde takımların 18 kişilik kadro limiti ve 10 kişilik de altyapı oyuncusu bulundurma hakkı var. Yabancı futbolcu sayısı dörtle sınırlı. ABD vatandaşlığı alanlar, ülkeye iltica edenler ve Yeşil Kart'ı olanlar yabancı statüsünde sayılmıyor. Yakın dönemde Beckham dışında futbol dünyasının yakından bildiği bazı ünlüler de ABD Ligi'nde görev yaptı. Alman futbol yıldızı Lothar Matthaeus, Fransız golcü Youri Djorkaeff ve şu anda Bulgaristan Milli Takımı Teknik Direktörü olan Stoichkov, ABD Ligi'nde yakın dönemde forma giyen ünlülerdi.
GALİP ÖZTÜRK
|