|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bence çözüm: 3. yol 3. köprü ve tüp geçiş
Önemli trafik projelerini hayata geçiren Dalan, görev süresi bittiği için uygulayamadığı "iç ring" projesinin hâlâ işe yarayacağı iddiasında. Dalan'a göre İstanbul'a 3'üncü köprü ve 3'üncü çevre yolu şart.
İstanbul'un trafik sorunu denildiğinde hemen herkesin aklına ilk gelen isimlerden biri İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin eski başkanlarından Bedrettin Dalan. Görevde bulunduğu 1984-89 yılları arasında Tarlabaşı Bulvarı, Boğaz'daki Kazıklı Yol, Kadıköy- Maltepe Sahil Yolu gibi projelere imza atan Dalan bugün bile "İstanbul'a yol yapan tek belediye başkanı" sıfatıyla anılıyor. İstanbul ikinci Boğaz köprüsüne de onun zamanında kavuşmuştu. Belediye başkanlığından "zamansız" ayrılışı nedeniyle bazı projelerini uygulama fırsatı bulamadığından yakınan Dalan, "Amerika'yı yeniden keşfetmeye çalışmasınlar. Bütün projelerihazırladım. Hatta uygulama projesi haline bile getirdim. 18 yıldır tozlu raflarda bekliyor" diyor. İstanbul'un kurtuluşu için içinde "3. köprü, tüp geçiş ve 3. çevreyolu" bulunan "iç ring" projesini 1988 yılında hazırlattığını hatırlatan Dalan "Ama Başbakan Turgut Özal ile aramız bozulunca uygulamaya geçiremedim. DPT'den geçirdim Hazine'de takıldı. Oysa Hazine garantisi bile gerekmiyordu. Hazine sadece onaylasa yeterdi" diye konuşuyor.
SİHİRLİ ÖNLEMLER İstanbul'un ulaşım sorunlarını çözecek büyük projelerin yanı sıra bir iki pratik önlemle vatandaşın hayatında ciddi bir rahatlama yaratılabileceğini de vurgulayan Dalan bunları şöyle sıralıyor:
* İSTANBUL'DA eşya ve insan naklinin zamanını değiştirmek ciddi bir rahatlama sağlar. Bunun için eşya naklinin gündüz yapılmasını yasaklayıpgece yapılmasını sağlamak lazım.
* OTOPARK sorununu çözmek gerekiyor. Şehrin merkezindeki belediye ve kamu kuruluşlarına ait boş arsalara büyük otoparklar yapılmalı. Eğer boş arsa yoksa da kamulaştırmaya gidilmeli. Yapılacak bu otoparklardan vatandaş günlük 1-2 liraya yararlanmalı. Çünkü burada amaç kâr etmek değil kamu hizmetidir. Ayrıca belediyelerin yeni inşaatlara ruhsat verirken otopark yerinden para alması uygulaması sona ermeli. Halen bahçesi bulunan binalara da bahçenin altına otopark yapma zorunluluğu getirilmeli.
RAFTAKİ "SİMCİTY" Dalan'ın aktardığına göre şu anda belediyenin tozlu raflarında duran projeler sadece 3. köprü, tüpgeçiş ve 3. çevreyoluyla da sınırlı değil. Bilgisayarda şehir kurma oyunu olan "Simcity" nin bir benzerini İstanbul'un ulaşımı için tasarlayıp geliştirdiğini anlatan Dalan, "İstanbul Ulaşımının Matematiksel Modeli" adını verdiği bu bilgisayar programının bir tuşa basmakla harekete geçecek şekilde belediye bilgisayarlarının hafızasında durduğunu söylüyor. "Bu bilgisayar programı için tam 5 yıl uğraştım" diyen Dalan şunları anlatıyor: "5 milyon dolar da para harcadım. 1989 yılında bitirebildim. Ama Nurettin Sözen belediye başkanı olur olmaz düğmesini kapattı. Oysa biz bu programın hafızasına İstanbul'un tüm ulaşımının verilerini girmiştik. İlk kez İstanbul'un her yerine trafik ışıklarıkoydurdum. Bunların içinde optik bir sayaç vardı. Bunlar geçen araçları sayıyor verileri merkezdeki bilgisayara iletiyordu. Ayrıca cadde cadde, semt semt nüfus bilgileri girilmişti." Programın son aşamasında düğmeye basıldığı anda kaç şeritli yola ihtiyaç duyulduğu ya da bir yere büyük bir inşaat izni verildiğinde buranın ne kadarlık bir insan trafiği yaratacağı, altyapının bu nüfusu kaldırıp kaldıramayacağı gibi sonuçların önlerine geldiğini kaydeden Dalan, "Bu model hâlâ belediyede mevcut. Yoksa da kopyasını hemen vereyim. Ama verilerin güncellenmesi gerekir. O bile 2 yıl sürer" diyor.
ANKARA'YA DERSLER İstanbul'un ulaşım sorununu "Ankara'nın yapması gerekenler ve İstanbul'un yapması gerekenler" şeklinde iki başlıkta toplayan Dalan Ankara'nın yapması gerekenleri şöyle sıralıyor: "İstanbul'a akımı durdurmak ve tersine çevirmek için birkaç karar alınmalı. Öncelikle büyük limanlar ve fabrikaların İstanbul dışında bir yere taşınması için bir ödül ve ceza yöntemi geliştirilmeli. Örneğin İzmit'te Karadeniz kıyısındaki Kandıra'ya 50 milyon tonluk bir liman yapılarak İstanbul limanlardan arındırılmalı. İzmit, Adapazarı ve Bursa'yı da besleyecek olan bu liman varolan otoyollara sadece 30 kilometrelik bir otoyol bağlantısıyla entegre olabilir. Fabrikaların da o yöne doğru kaymasını tetikler."
NEVZAT ATAL
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|